Jakie są optymalne zakresy glikemii u chorych z dobrze kontrolowaną cukrzycą typu 1?

Pytanie nadesłane do Redakcji

Jakie są optymalne zakresy glikemii u chorych z dobrze kontrolowaną cukrzycą typu 1? Do jakich wartości należy zwiększyć docelowe stężenia glukozy we krwi (w dzień i w nocy) u chorych z nawracającymi epizodami hipoglikemii? Czy można zdefiniować epizody niewyjaśnionej hipoglikemii, które wymagają diagnostyki?

Odpowiedź

Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, u chorych na cukrzycę typu 1 docelowe wartości glikemii w samokontroli na czczo wynoszą 80–110 mg/dl, 2 godziny po posiłku <140 mg/dl, a poziom HbA1c ≤6,5% (śr. glikemia w ciągu doby ok. 126 mg/dl). Należy dążyć do osiągnięcia tych celów, o ile nie zwiększa to ryzyka hipoglikemii. W innych przypadkach obowiązuje cel „ogólny”, czyli wartość HbA1c ≤7% (śr. glikemia w ciągu doby 150–160 mg/dl). Taki cel można osiągnąć, utrzymując glikemię na czczo w zakresie <130 mg/dl, a 2 godziny po posiłku <180 mg/dl.

Pacjenta z nawracającymi, częstymi hipoglikemiami należy poprosić o utrzymywanie glikemii w określonym zakresie (np. 100–180 mg/dl) przez 2–3 tygodnie, ale przede wszystkim zalecić mu regularne, częste pomiary poziomu cukru (np. co 3 h) lub – optymalnie – stosowanie ciągłego monitorowania glikemii w czasie rzeczywistym (CGMS). Należy także bezwzględnie unikać hipoglikemii, na przykład poprzez wcześniejsze spożycie dodatkowych WW przy jeszcze prawidłowym poziomie glukozy, ale na dolnej granicy, aby zapobiec dalszemu zmniejszaniu się jej stężenia.

W przypadku każdej hipoglikemii (zwłaszcza ciężkiej) należy poszukiwać jej przyczyn. Dokładna analiza postępowania przed hipoglikemią najczęściej pozwala wyjaśnić jej genezę i zapobiec występowaniu podobnych epizodów w przyszłości. Jeśli mimo skorygowania postępowania w leczeniu i samokontroli cukrzycy nadal dochodzi do epizodów hipoglikemii (o nieznanej przyczynie) lub obserwuje się niewyjaśniony spadek zapotrzebowania na insulinę, należy rozważyć diagnostykę m.in. w kierunku choroby trzewnej i/lub choroby Addisona.

Piśmiennictwo

1. Ly T.T., Hewitt J., Davey R.J. i wsp.: Improving epinephrine responses in hypoglycemia unawareness with real-time continuous glucose monitoring in adolescents with type 1 diabetes. Diabetes Care, 2011; 34: 50–52
2. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2016. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego
3. Interna Szczeklika – Podręcznik chorób wewnętrznych 2016. Kraków, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2016