Przyczyną bólu głowy u dziecka może być zmiana nowotworowa. Jak często występują klasyczne objawy guza mózgu? Czy występowanie bólu głowy zależy od rodzaju nowotworu, jego lokalizacji i złośliwości?

W najnowszych badaniach nie potwierdzono, że klasycznie opisywana tzw. triada guza mózgu, która obejmuje nocny lub wczesnoporanny ból głowy z towarzyszącymi nudnościami lub wymiotami oraz duże nasilenie bólu, stanowi typowy wzorzec dla tego rozpoznania. W 1 badaniu obejmującym 53 dorosłych z guzem mózgu i bólem głowy triadę tę obserwowano tylko u 9 pacjentów (17%), a poranne zaostrzenie bólu głowy u 19 (36%). Wydaje się, że nocny lub poranny ból głowy częściej występuje u dzieci niż u dorosłych.

Występowanie bólu głowy może zależeć od lokalizacji i rodzaju nowotworu. Ból głowy spowodowany przez pierwotne nowotwory mózgu lub przerzuty do mózgu występuje porównywalnie często. Ból głowy częściej towarzyszy guzom o szybszym wzroście niż wolno rosnącym nowotworom nadnamiotowym, takim jak glejaki o małym stopniu złośliwości, które z kolei częściej wywołują drgawki. Oponiaki zwykle rosną powoli i znacznie rzadziej powodują ból głowy niż glejaki. Ból głowy występuje u około 1/3 pacjentów z nadnamiotowymi oponiakami oraz u 60–83% pacjentów z nowotworem zlokalizowanym w tylnym dole czaszki, takim jak rdzeniak i wyściółczak, i pojawia się wcześniej niż ból głowy w guzach nadnamiotowych.

Podsumowując, wydaje się, że lokalizacja guza jest ważniejszym wyznacznikiem bólu głowy niż rodzaj nowotworu, ponieważ guzy tylnego dołu czaszki mają tendencję do wczesnego blokowania przepływu płynu mózgowo-rdzeniowego i prowadzą do zwiększenia ciśnienia wewnątrzczaszkowego. W tabeli wymieniono kryteria diagnostyczne ICHD-3 w przypadku bólu głowy związanego z nowotworem wewnątrzczaszkowym.

Piśmiennictwo

1. Olesen J.: Międzynarodowa klasyfikacja bólów głowy. Med. Prakt. Neurol., 2014; 1 (25): 6–39
2. Forsyth P.A., Posner J.B.: Headaches in patients with brain tumors: a study of 111 patients. Neurology, 1993; 43 (9): 1678–1683
3. Rossi L.N., Vassella F.: Headache in children with brain tumors. Childs Nerv. Syst., 1989; 5 (5): 307–309
4. The epidemiology of headache among children with brain tumor. Headache in children with brain tumors. The Childhood Brain Tumor Consortium. J. Neurooncol., 1991; 10 (1): 31–46
5. Suwanwela N., Phanthumchinda K., Kaoropthum S.: Headache in brain tumor: a cross-sectional study. Headache, 1994; 34 (7): 435–438
6. Lyons M.K., Kelly P.J.: Posterior fossa ependymomas: report of 30 cases and review of the literature. Neurosurgery, 1991; 28 (5): 659–664