Jakie są różnice w zakresie działania przeciwbakteryjnego między poszczególnymi antybiotykami makrolidowymi?

Antybiotyki makrolidowe charakteryzują się podobnym zakresem działania przeciwbakteryjnego in vitro, jednak ze względu na farmakokinetykę występują między nimi istotne różnice pod względem wskazań do stosowania. Najistotniejsze różnice dotyczące zakresu działania przeciwdrobnoustrojowego wymieniono poniżej.

• Wobec pałeczek Gram-ujemnych (Salmonella, Shigella, Vibrio cholerae, Campylobacter jejuni) w praktyce skuteczna jest tylko azytromycyna.

• Na czynniki zakaźne przenoszone drogą płciową (Haemophilus ducreyi – czynnik etiologiczny wrzodu miękkiego, Klebsiella granulomatis – ziarniniak pachwinowy, Mycoplasma genitalium, Chlamydia trachomatis, Ureaplasma urealyticum) działa erytromycyna i azytromycyna.

• Wobec ziarniaków Gram-dodatnich (S. aureus [MSSA], gronkowców koagulazo-ujemnych, S. pyogenes i pneumokoków), skuteczne są leki z nowej grupy ketolidów, na przykład telitromycyna (Ketek [niedostępna w Polsce]).

Erytromycyna pozostaje skuteczna wobec Arcanobacterium spp., Corynebacterium diphteriae, Campylobacter jejuni, Legionella spp., Haemophilus ducreyi, Klebsiella granulomatis, Ureaplasma urealyticum oraz Actinomyces spp.

W leczeniu zakażeń wywołanych przez H. influenzae skuteczna jest tylko azytromycyna, klarytromycyna oraz ketolidy.

Skuteczność poszczególnych makrolidów w leczeniu anginy paciorkowcowej nie różni się istotnie, natomiast w zakażeniach dolnych dróg oddechowych, w przypadku których ważnym czynnikiem chorobotwórczym pozostają pneumokoki, z wyboru stosuje się takie makrolidy, jak azytromycyna, klarytromycyna oraz nowsze ketolidy (np. telitromycyna).

Piśmiennictwo

1. The Sanford Guide to Antimicrobial Therapy. 2017
2. Hryniewicz W., Albrecht P., Radzikowski A. (red.): Rekomendacje postępowania w pozaszpitalnych zakażeniach układu oddechowego. Warszawa, Narodowy Instytut Leków, 2016
3. KOROUN: Projekt Alexander 2009–2012. www.koroun.edu.pl/pdf/Alex2009-2012wykresy4.pdf