Jakie są zalecenia dotyczące leczenia zespołu PANDAS?

Zacznę od podstawowej informacji, że samo istnienie popaciorkowcowego dziecięcego zespołu neuropsychiatrycznego (PANDAS) wciąż budzi kontrowersje. Występowanie zaburzeń neuropsychicznych po przebyciu zakażenia paciorkowcowego obserwowano jedynie w pojedynczych przypadkach oraz w badaniach kliniczno-kontrolnych. Natomiast nie potwierdzono takiego związku w 2 prospektywnych badaniach kohortowych, co oznacza, że jak dotąd nie zebrano pewnych dowodów na istnienie zespołu PANDAS i tym samym stosowanie antybiotykoterapii lub leczenia immunomodulującego w przypadku jego rozpoznania. Uwzględniając powyższe zastrzeżenia, PANS/PANDAS Consortium sformułowało następujące zalecenia terapeutyczne:

• leczenie i profilaktyka zakażenia paciorkowcowego (potwierdzonego wynikiem badania bakteriologicznego wymazu z gardła) są takie same jak w przypadku anginy paciorkowcowej, profilaktyka polega na wielomiesięcznym podawaniu antybiotyków po epizodzie PANDAS, najczęściej jest to penicylina fenoksymetylowa w dawce 250 mg co 12 h

• leczenie objawów neuropsychicznych (zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych) polega na stosowaniu leków z grupy inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny oraz terapii behawioralnej, leczenie należy prowadzić we współpracy z psychiatrą dziecięcym

• leczenie przeciwzapalne (NLPZ, glikokortykosteroidy, immunoglobuliny dożylne [IVIG], rituksymab lub mykofenolat mofetilu), a w razie potrzeby plazmafereza.

Piśmiennictwo

1. Swedo S.E., Leonard H.L., Garvey M. i wsp.: Pediatric autoimmune neuropsychiatricdisorders associated with streptococcal infections: clinical description of the first 50 cases. Am. J. Psychiatr., 1998; 155 (2): 264
2. Kurlan R., Johnson D., Kaplan E.L.; Tourette Syndrome Study Group: Streptococcal infection and exacerbations of childhood tics and obsessive-compulsive symptoms: a prospective blinded cohort study. Pediatrics, 2008; 121 (6): 1188–1197
3. Murphy T.K., Kurlan R., Leckman J.: The immunobiology of Tourette’s disorder, pediatric autoimmune neuropsychiatric disorders associated with Streptococcus, and related disorders: a way forward. J. Child. Adolesc. Psychopharmacol., 2010; 20 (4): 317–331
4. Bryńska A., Wolańczyk T.: Popaciorkowcowe autoimmunologiczne zaburzenia neuropsychiatryczneu dzieci (PANDAS): opis 2 przypadków. Psychiatria, 2004; 8 (1): 105–123
5. Stanford T.: Shulman Pediatric autoimmune neuropsychiatric disorders associated with streptococci (PANDAS): update. Curr. Opin. Pediatr., 2009; 21: 127–130
6. Practice parameter for the assessment and treatment of children and adolescents with obsessive-compulsivedisorder. J. Am. Acad. Child. Adolesc. Psychiatr., 2012; 51 (1): 98–113
7. PANS/PANDAS Consortium clinical management of treatment and prevention of infections in pediatric acute-onset neuropsychiatric syndrome. J. Child. Adolesc. Psychopharmacol., 2017; 27 (7): 594