Na czym obecnie polega leczenie młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów?

Zgodnie z aktualnymi zaleceniami po jak najwcześniejszym rozpoznaniu młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów (MIZS) należy rozpocząć odpowiednie leczenie dostosowane do aktywności choroby i uwzględniające tzw. czynniki złego rokowania. Należą do nich:

• płeć żeńska

• początek choroby we wczesnym dzieciństwie

• CHAQ (Child Health Assessment Questionnaire) >0,75 na początku choroby

• symetryczne i aktywne zapalenie stawów

• przyspieszony OB

• obecność czynnika reumatoidalnego (RF)

• obecność przeciwciał przeciwko cyklicznemu cytrulinowanemu peptydowi (anty-CCP)

• obecność antygenu HLA-B27.

Głównym celem leczenia jest wywołanie remisji choroby. Aby to osiągnąć, należy podać:

• NLPZ (p. tab.)

• GKS dostawowo, doustnie (p.o.) lub dożylnie (i.v. [dawki i długość leczenia ustala reumatolog indywidualnie dla każdego pacjenta])

• leki modyfikujące przebieg choroby:
  – lekiem pierwszego wyboru jest metotreksat (10–20 mg/m2 pow. ciała, maks. 30 mg/dawkę raz/tydz. p.o. lub podskórnie [s.c.]) podawany łącznie z kwasem foliowym
  – inne leki to: sulfasalazyna (20–50 mg/kg mc./24 h), cyklosporyna A (2–5 mg/kg mc./24 h), hydroksychlorochina (4–6 mg/kg mc./24 h)
  – leki biologiczne: etanercept (s.c. raz/tydz.), adalimumab (s.c. raz/2 tyg.), tocilizumab (i.v. raz/2 tyg. w postaci układowej, raz/mies. w postaci wielostawowej). Leki te są bezpłatne dla pacjentów, którzy nie odpowiadają na leczenie standardowe i spełniają kryteria włączenia do programu lekowego (program leczenia reumatoidalnego zapalenia stawów i młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów o przebiegu agresywnym B.33). Kwalifikację do programu przeprowadza reumatolog opiekujący się pacjentem.

W celu utrzymania remisji konieczna może być modyfikacja leczenia w zależności od aktywności choroby. Istotnym elementem leczenia jest rehabilitacja dostosowana do potrzeb pacjenta, a także opieka psychologiczna.

Nie ma szczególnych zaleceń dietetycznych dla dzieci z MIZS, poza obowiązującymi dla całej populacji.

Piśmiennictwo

1. Smolewska E., Żuber Z.: Aktualne cele, możliwości i perspektywy leczenia młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów w Polsce i na świecie. Forum Reumatologiczne, 2016; 2: 14–20
2. Opoka-Winiarska V., Żuber Z., Smolewska E.: Diagnostyka i leczenie młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów – praktyczne wskazówki dla pediatry. Pediatr. Dypl., 2017; 3: 6–18
3. Smolewska E.: Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów – obraz kliniczny, diagnostyka i leczenie. Stand. Med. Pediatr., 2018; 15: 251–258
4. Giancane G., Alongi A., Ravelli A.: Update on the pathogenesis and treatment of juvenile idiopathic arthritis. Curr. Opin. Rheumatol., 2017; 29: 523–529