Jak postępować, gdy niektóre zęby mleczne nie wyrzynają się w terminie albo wcale? Czy wykonywać zdjęcie radiologiczne? Czy ma to wpływ na rozwój szczęki i żuchwy oraz ewentualne późniejsze problemy ze zmieszczeniem się zębów stałych?

01-01-2014
prof. dr hab. n. med. Dorota Olczak-Kowalczyk
Zakład Stomatologii Dziecięcej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
dr n. med. Jadwiga Janicha
Zakład Stomatologii Dziecięcej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

W każdym przypadku należy przeprowadzić dokładne badanie stomatologiczne. Niepojawienie się zęba w jamie ustnej może być spowodowane zatrzymaniem procesu wyrzynania lub brakiem zawiązka zęba. Badanie jamy ustnej dziecka wzrokiem, a przede wszystkim badanie przedmiotowe może w wielu przypadkach (bez konieczność wykonywania diagnostyki radiologicznej) potwierdzić obecność zawiązków zębów. W sytuacjach wątpliwych, zwłaszcza u starszych dzieci (ok. 2. rż.), wskazane jest wykonanie RTG. RTG należy też zlecić (nawet u młodszych dzieci) w przypadku podejrzenia miejscowej przyczyny zatrzymania procesu wyrzynania zęba, m.in. zmiany nienowotworowe (np. torbiele) lub nowotworowe (np. zębiak). Dziecko powinien także zbadać pediatra lub lekarz rodzinny, aby wykluczyć przyczyny ogólnoustrojowe opóźnionego wyrzynania się zębów (p. pyt. i pyt.) lub braku zawiązków. Etiologia wrodzonego braku zawiązków nie jest do końca poznana. Wśród jego przyczyn wymienia się m.in. zaburzenia rozwojowe zewnętrznego listka zarodkowego, wady genetyczne, zaburzenia hormonalne, choroby przebyte przez matkę podczas ciąży i działanie szkodliwe czynników środowiskowych w życiu płodowym. Brak zawiązków zębów mlecznych jest często objawem zespołu genetycznego (np. dysplazji ektodermalnej lub zespołu Downa). Wrodzony brak zawiązków zębowych może dotyczyć pojedynczych lub wielu zębów (hipodoncja, oligodoncja, anodoncja).

Obecność zębów i zawiązków zębowych stymuluje rozwój kości szczęk i wyrostków zębodołowych. Ich brak upośledza czynność narządu żucia, powodując jego gorszy rozwój, co z kolei w przyszłości objawia się zaburzeniami zgryzowo-zwarciowymi. Oczywiście stopień nasilenia nieprawidłowości zależy od liczby brakujących zębów i ich rodzaju. Dzieci, u których stwierdza się brak zawiązków zębów, należy objąć stałą opieką ortodonty, a niekiedy również logopedy.  (2013, 2014)

Piśmiennictwo

  1. Szpringer-Nodzak M., Wochna-Sobańska M.: Stomatologia wieku rozwojowego. Warszawa, PZWL, 2006
  2. Olczak-Kowalczyk D.: Braki ilościowe uzębienia mlecznego u dzieci w wieku 3–7 lat zamieszkałych w Warszawie. Nowa Stomatol., 2002; 1: 8–13

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Placówki

Szukasz poradni, oddziału lub SOR w swoim województwie? Chętnie pomożemy. Skorzystaj z naszej wyszukiwarki placówek.

Doradca medyczny

Twój pacjent ma wątpliwości, kiedy powinien zgłosić się do lekarza? Potrzebuje adresu przychodni, szpitala, apteki? Poinformuj go o Doradcy Medycznym Medycyny Praktycznej