W jakich sytuacjach należy w pierwszym półroczu życia dziecka karmionego piersią wprowadzić mleko modyfikowane?

01-01-2014
dr n. med. Magdalena Nehring-Gugulska
Międzynarodowy Konsultant Laktacyjny (IBCLC), Centrum Nauki o Laktacji w Warszawie

Pokarm kobiecy jest pokarmem z wyboru w większości sytuacji zdrowotnych dziecka. Zaledwie w przypadku kilku chorób dziecku podaje się już od urodzenia specjalny preparat mlekozastępczy. Są to: klasyczna galaktozemia, choroba syropu klonowego (p. pyt.), fenyloketonuria i wrodzona nietolerancja laktozy. Dla dzieci urodzonych przed ukończeniem 32. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową <1500 g mleko matki nie jest wystarczające, dlatego w takich sytuacjach do mleka kobiecego trzeba dodawać m.in. wzmacniacze. Dzieci wymagające leczenia szpitalnego z powodu ciężkiego stanu ogólnego, wad genetycznych, poważnych chorób, zagrażającej hipoglikemii, niedostatecznego przyrostu masy ciała, odwodnienia i innych potrzebują czasowego dokarmiania, gdy ilość pokarmu dostarczanego przez matkę jest niewystarczająca. Pokarmem pierwszego wyboru jest wówczas mleko z banku mleka (w Polsce są obecnie trzy takie banki – w Warszawie, Rudzie Śląskiej i Toruniu), a drugiego wyboru – mleko modyfikowane.

Niekiedy istnieją przeciwwskazania do karmienia piersią ze strony matki. Należą do nich: zakażenie ludzkim retrowirusem T-limfocytotropowym (HTLV-1, HTLV-2), zakażenie HIV, narkomania i alkoholizm.

W niektórych sytuacjach przerwa w karmieniu dziecka własnym mlekiem jest tylko chwilowa. Należą do nich: przyjmowanie niektórych leków (chemioterapeutyki, antymetabolity, preparaty radioaktywne, sole złota, bromki, jodki i inne) oraz zmiany na obu brodawkach piersi (gruźlica, opryszczka, półpasiec, kiła, liszajec lub pierwsze 72 h leczenia brucelozy). Warto odróżniać sytuacje, kiedy matka nie może karmić piersią, ale jej pokarm można podawać dziecku (np. gruźlica w okresie prątkowania, ciężki stan kliniczny lub psychiczny matki, ostra faza zakażenia wirusem H1N1). Mleko modyfikowane można podać dziecku, jeśli nie ma odciąganego pokarmu.

Stała suplementacja jest konieczna w przypadku nieodwracalnego, rzeczywistego niedoboru pokarmu, w przypadku odmowy karmienia dziecka lub porzucenia dziecka. W pierwszej kolejności należy skorzystać z banku mleka, a jeśli jest to niemożliwe, stosuje się mleko modyfikowane. (2013, 2014

Piśmiennictwo

  1. American Academy of Pediatrics, Section on Breastfeeding: Breastfeeding and the use of human milk. Pediatrics, 2012; 129 (3): 827–841 (https://adst.mp.pl/s/dziecko/aap.pdf)
  2. WHO/NMH/NHD/09/01. Acceptable medical reasons for use of breast – milk substitutes. WHO/FCH/CAH, 2009
  3. Królak-Olejnik B.: Matczyne przeciwwskazania do karmienia piersią. W: Nehring-Gugulska M., Żukowska-Rubik M., Pietkiewicz A.: Karmienie piersią w teorii i praktyce. Podręcznik dla Doradców i Konsultantów laktacyjnych oraz położnych, pielęgniarek i lekarzy. Medycyna Praktyczna, Kraków 2012 

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Placówki

Szukasz poradni, oddziału lub SOR w swoim województwie? Chętnie pomożemy. Skorzystaj z naszej wyszukiwarki placówek.

Doradca medyczny

Twój pacjent ma wątpliwości, kiedy powinien zgłosić się do lekarza? Potrzebuje adresu przychodni, szpitala, apteki? Poinformuj go o Doradcy Medycznym Medycyny Praktycznej