Skróty i symbole

17-OHP – 17-hydroksyprogesteron

25(OH)D – 25-hydroksywitamina D

AA – kwas arachidonowy

AAAAI – American Academy of Allergy, Asthma and Immunology

AAP – American Academy of Pediatrics

AAPD – American Academy of Pediatric Dentistry

ACCP – American College of Chest Physicians

ACEI – inhibitor konwertazy angiotensyny

ACIP – Advisory Committee on Immunization Practices

ACTH – hormon adrenokortykotropowy

ADHD – zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi

AFLP – ostre stłuszczenie wątroby ciężarnych

AHA – American Heart Association

AIDS – zespół nabytego niedoboru odporności

AIH – autoimmunologiczne zapalenie wątroby

AKI – ostre uszkodzenie nerek

ALA – kwas α-linolenowy

ALT – aminotransferaza alaninowa

ALTE – zespół objawów zagrożenia życia

AN – rogowacenie ciemne

ANC – liczba neutrofilów

ANCA – przeciwciała przeciwko cytoplazmie neutrofilów

ANN – alergiczny nieżyt nosa

API – wskaźnik przewidywania astmy

APT – atopowe testy płatkowe

APTT – czas częściowej tromboplastyny po aktywacji

ARB – bloker receptora angiotensynowego

ARIA – Allergic Rhinitis and its Impact on Asthma

ASA – kwas acetylosalicylowy

ASCA – przeciwciała przeciwko Saccharomyces cerevisiae

ASD – zaburzenia ze spektrum autyzmu

ASO – antystreptolizyna O

AST – aminotransferaza asparaginianowa

ATOS – odruch toniczny szyjny asymetryczny

AUA – American Urological Association

AZS – atopowe zapalenie skóry

BAL – płukanie oskrzelowo-pęcherzykowe

BCG – szczepionka przeciwgruźlicza

BE – nadmiar zasad

BJK – białka jaja kurzego

BLW – baby led weaning

BMI – wskaźnik masy ciała

BMK – białka mleka krowiego

BOR – zespół skrzelowo-uszno-nerkowy

BTS – British Thoracic Society

CACT – translokaza karnityny/acylokarnityny

CAKUT – congenital abnormalities of the kidney and urinary tract

CDC – Centers for Disease Control and Prevention

CFTR – cystic fibrosis transmembrane conductance regulator

CFU – jednostki tworzące kolonie

ChPL – charakterystyka produktu leczniczego

ChRP – choroba refluksowa przełyku

CoA – koenzym A

Ci – kiur

CI – przedział ufności

CIN – śródnabłonkowa neoplazja szyjki macicy

CINDU – pokrzywka przewlekła wywołana

CK – kinaza kreatynowa

CMKP – Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego

CML – przewlekła białaczka szpikowa

CMV – wirus cytomegalii

COX-1 – cyklooksygenaza konstytutywna

COX-2 – cyklooksygenaza indukowana

CPS – Canadian Paediatric Society

CPT 1 – acylotransferaza karnitynowo-palmitynowa 1

CPT 2 – acylotransferaza karnitynowo-palmitynowa 2

CRP – białko C-reaktywne

CSU – pokrzywka przewlekła spontaniczna

CUM – cystouretrografia mikcyjna

CVA – wariant kaszlowy astmy

CVID – pospolity zmienny niedobór odporności

CYP – cytochrom P-450

DFA – metoda bezpośredniej immunofluorescencji

DHA – kwas dokozaheksaenowy

DHD – domowe hospicjum dla dzieci

DHEA – dehydroepiandrosteron

DHEA-S - siarczan dehydroepiandrosteronu

DIC – zespół rozsianego krzepnięcia wewnątrznaczyniowego

DMD – dystrofia mięśniowa typu Duchenne’a

DNA – kwas dezoksyrybonukleinowy

DPI – inhalator suchego proszku

DPN – doustny płyn nawadniający

DRESS – drug rash with eosinophilia and systemic symptoms

DSM-IV – Diagnostic and Statistical Manual IV

DT – skojarzona szczepionka przeciwko błonicy i tężcowi

DTP – skojarzona szczepionka przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi

DTPa – skojarzona szczepionka przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi (bezkomórkowa)

dTpa – skojarzona szczepionka przeciwko błonicy (zmniejszona dawka toksoidu błonicy), tężcowi i krztuścowi (bezkomórkowa, zmniejszona dawka antygenów pałeczki krztuśca)

DTPa-IPV-Hib – skojarzona szczepionka przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi (bezkomórkowa), poliomyelitis (inaktywowana) i Haemophilus influenzae typu b

DTPa-IPV-Hib-HBV – skojarzona szczepionka przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi (bezkomórkowa), poliomyelitis (inaktywowana), Haemophilus influenzae typu b i wirusowemu zapaleniu wątroby typu B

DTPw – skojarzona szczepionka przeciwko błonicy, tężcowi krztuścowi (całokomórkowa)

DXM – dekstrometorfan

dż. – dzień życia

Dz. U. – Dziennik Ustaw

EAACI – European Academy of Allergy and Clinical Immunology

EAU – European Association of Urology

EBM – evidence based medicine

EBV – wirus Ebsteina i Barr

ECDC – European Centre for Disease Prevention and Control

EEG – badanie elektroencefalograficzne

EFSA – European Food Safety Authority

EGPA – eozynofilowa ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń (zespół Churga i Strauss)

EKG – badanie elektrokardiograficzne

ELISA – test immunoenzymatyczny

ELISPOT – enzyme-linked immunospot assay

EMA – przeciwciała przeciwendomyzjalne

ENA – przeciwciała przeciwjądrowe reagujące z rozpuszczalnymi antygenami jądra komórkowego

EPA – kwas eikozapentaenowy

EPO – erytropoetyna

ERS – European Respiratory Society

ESCMID – European Society of Clinical Microbiology and Infectious Diseases

ESH – European Society of Hypertension

ESPACI – European Society of Pediatric Allergology and Clinical Immunology

ESPGHAN – European Society for Paediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition

ESPID – European Society for Paediatric Infectious Diseases

EUCAST – European Committee for Antimicrobial Susceptibility Testing

EULAR – European League Against Rheumatism

FAG – fozfataza alkaliczna granulocytów

FAMMM – familial atypical multiple mole and melanoma

FAS – alkoholowy zespół płodowy

FDA – Food and Drug Administration

FDP – produkty degradacji fibryny i fibrynogenu

FENO – tlenek azotu w powietrzu wydychanym

FEV1 – natężona objętość wydechowa pierwszosekundowa

FOS – fruktooligosacharydy

FT3 – wolna trijodotyronina

FT4 – wolna tyroksyna

G-6-PD – dehydrogenaza glukozo-6-fosforanowa

GABA – kwas γ-aminomasłowy

GAS – paciorkowce grupy A

GBS – paciorkowce grupy B

GC/MS – spektrometria mas sprzężona z chromatografią gazową

G-CSF – czynnik wzrostu kolonii granulocytarnych

GDH – dehydrogenaza glutaminianowa

GDO – górne drogi oddechowe

GGS – paciorkowce grupy G

GGTP – γ-glutamylotranspeptydaza

GH – somatotropina (hormon wzrostu)

GHRH – somatoliberyna (hormon uwalniający hormon wzrostu)

GINA – Global Initiative for Asthma

GKS – glikokortykosteroid

GnRH – gonadoliberyna (hormon uwalniający gonadotropiny)

GOS – galaktooligosacharyd

GPA – ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń

HAV – wirus zapalenia wątroby typu A

Hb – hemoglobina

HBIG – immunoglobulina przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B

HBV – wirus zapalenia wątroby typu B

HCV – wirus zapalenia wątroby typu C

HDL – lipoproteiny o dużej gęstości

HELLP – zespół hemoliza, wzrost aktywności enzymów wątrobowych w surowicy i małopłytkowość

HHE – epizod hipotoniczno-hiporeaktywny

HHV – ludzki wirus opryszczki

Hib – Haemophilus influenzae typu b

HIV – ludzki wirus niedoboru odporności

HL – chłoniak Hodkina

HLA – antygeny zgodności tkankowej

HLHS – zespół hipoplazji lewego serca

HPV – ludzki wirus brodawczaka

HSP – plamica Henocha i Schoenleina

HSV – wirus opryszczki zwykłej

HSV-1 - wirus opryszczki zwykłej typu 1

Ht – hematokryt

IBD – nieswoiste zapalenie jelit

IBS – zespół jelita drażliwego

ICD-10 – Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych

IChM – inwazyjna choroba meningokokowa

IChP – inwazyjna choroba pneumokokowa

IDSA – Infectious Diseases Society of America

IFN – interferon

IGFBP3 – białko wiążące insulinopodobny czynnik wzrostu

IGF – insulinopodobny czynnik wzrostu

IGF-1 – insulinopodobny czynnik wzrostu typu 1

IGRA – interferon γ-release assay

IL – interleukina

i.m. – domięśniowo

IMiD – Instytut Matki i Dziecka

INR – międzynarodowy współczynnik znormalizowany

IPCZD – Instytut „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka”

IPP – inhibitor pompy protonowej

IPV – szczepionka przeciwko poliomyelitis (inaktywowana)

IRT – immunoreaktywna trypsyna

ISPAD – International Society for Pediatric and Adolescent Diabetes

ITP – pierwotna małopłytkowość immunologiczna

IU – jednostka międzynarodowa

IUGR – wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrastania

i.v. – dożylnie

IVIG – dożylny preparat immunoglobulin

K.c. – Kodeks cywilny

K.k. – Kodeks karny

K.p. – Kodeks pracy

K.p.c. – Kodeks postępowania cywilnego

K.p.k. – Kodeks postępowania karnego

K.r.o. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy

KEL – Kodeks etyki lekarskiej

KKCz – koncentrat krwinek czerwonych

KOH – wodorotlenek potasu

KOROUN – Krajowy Ośrodek Referencyjy ds. Diagnostyki Bakteryjnych Zakażeń Ośrodkowego Układu Nerwowego

KT – kwasy tłuszczowe

KZM – zapalenie mózgu przenoszone przez kleszcze

KZN – kłębuszkowe zapalenie nerek

LABA – β-mimetyk o przedłużonym działaniu

LCHAD – dehydrogenaza 3-hydroksyacylo-koenzymu A długołańcuchowych kwasów tłuszczowych

LCPUFA – długołańcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe

LCT – długołańcuchowe kwasy tłuszczowe

LDH – dehydrogenaza mleczanowa

LDL – lipoproteiny o małej gęstości

LTT – test transformacji blastycznej limfocytów

LUTD – dysfunkcja dolnego układu moczowego

ŁPPP - łagodne poszerzenie przestrzeni podpajęczynówkowej

MAO - inhibitory monoaminooksydazy

MCV – skoniugowana szczepionka przeciwko meningokokom

MCAD – dehydrogenaza acylo-koenzymu A średnołańcuchowych kwasów tłuszczowych

MCT – średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe

MCV – średnia objętość erytrocytu

MCV-C – skoniugowana szczepionka przeciwko meningokokom grupy C

MD – różnica średnich

mGKS – miejscowe glikokortykosteroidy

MHC – antygeny głównego kompleksu zgodności tkankowej

MIC – najmniejsze stężenie hamujące

MIZS – młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów

MMR – szczepionka skojarzona przeciwko odrze, śwince i różyczce

MMRV – szczepionka skojarzona przeciwko odrze, śwince, różyczce i ospie wietrznej

MPDz – mózgowe porażenie dziecięce

MPSV – polisacharydowa szczepionka przeciwko meningokokom

MR – rezonans magnetyczny

MRSA – Staphylococcus aureus oporny na metycylinę

MS/MS – tandemowa spektrometria mas

MTP – mitochondrialne białko trójfunkcyjne

MTX – metotreksat

mż. – miesiąc życia

NAFLD – niealkoholowa choroba stłuszczeniowa wątroby

NAPQI – N-acetylo-p-benzochinoimina

NASPGHAN – North American Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition

NBF – nadciśnienie białego fartucha

NBP – N-benzylopiperazyna

NFZ – Narodowy Fundusz Zdrowia

NICE – National Institute for Health and Clinical Excellence

NIZP-PZH – Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny

NLPZ – niesteroidowy lek przeciwzapalny

NMDA – kwas N-metyloasparginowy

NMR – spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego

NOP – niepożądany odczyn poszczepienny

NREM – faza snu charakteryzująca się wolnymi ruchami gałek ocznych

NUKKCz – napromieniowany ubogoleukocytarny koncentrat krwinek czerwonych

NZJ – nieswoiste zapalenie jelit

OB – odczyn Biernackiego

OCD – zaburzenia obsesyjno-kompulsywne

OGTT – doustny test obciążenia glukozą (tolerancji glukozy)

OOZN – ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek

OPM – odpływ pęcherzowo-moczowodowy

OPV – doustna szczepionka przeciwko poliomyelitis („żywa”)

OTC – leki dostępne bez recepty

OUN – ośrodkowy układ nerwowy

OZN – odmiedniczkowe zapalenie nerek

OZNZP – ostre zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych

OZUŚ – ostre zapalenie ucha środkowego

OZZP – ostre zapalenie zatok przynosowych

PAR – reakcja „pseudoalergiczna”

PCO – (zespół) wielotorbielowatych jajników

PCR – polimerazowa reakcja łańcuchowa

PCT – prokalcytonina

PCV

– skoniugowana szczepionka przeciwko pneumokokom

PChN – przewlekła choroba nerek

PDA – przetrwały przewód tętniczy

PEG – glikol polietylenowy

PEFRON – Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

PFO – drożny (przetrwały) otwór owalny

PLNN – polekowy nieżyt nosa

PLT – płytki krwi

PMR – płyn mózgowo-rdzeniowy

pMDI – inhalator ciśnieniowy z dozownikiem

p.o. – doustnie

POZ – Podstawowa Opieka Zdrowotna

POChP – przewlekła obturacyjna choroba płuc

PPIS – Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny

PPSV-23 – 23-walentna polisacharydowa szczepionka przeciwko pneumokokom

PSO – Program Szczepień Ochronnych

PTD – Polskie Towarzystwo Diabetologiczne

PTH – parathormon

PTEiLChZ – Polskie Towarzystwo Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych

PTP – Polskie Towarzystwo Pediatryczne

PTS – punktowe testy skórne

PUVA – fotochemioterapia klasyczna z wykorzystaniem doustnych psoralenów

PZNZP – przewlekłe zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych

PZP – pozaszpitalne zapalenie płuc

PZS – pieluszkowe zapalenie skóry

PZUŚ – przewlekłe zapalenie ucha środkowego

PZZP – przewlekłe zapalenie zatok przynosowych

RAA – układ renina–angiotensyna–aldosteron

RAST – test radioalergosorpcji

RDS – zespół zaburzeń oddychania

RDW – rozpiętość rozkładu objętości erytrocytów

RF – czynnik reumatoidalny

rhGH – rekombinowany ludzki hormon wzrostu

RKZ – równowaga kwasowo-zasadowa

RRT – terapia nerkozastępcza

RS – renoscyntygrafia

RSV – wirus syncytium nabłonka oddechowego

RT23 – tuberkulina RT23

RTG – zdjęcie rentgenowskie

RV – rotawirus

RŻP – refluks żołądkowo-przełykowy

SABA – β-mimetyk krótko działający

s.c. – podskórnie

SCAD – dehydrogenaza acylo-koenzymu A krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych

SCD – nagła śmierć sercowa

SCID – ciężki złożony niedobór odporności

SCIT – immunoterapia podskórna

SD – odchylenie standardowe

SGA – dziecko małe w stosunku do wieku ciążowego

SI – integracja sensoryczna

SIDS – zespół nagłej śmierci łóżeczkowej niemowląt

SNT – subkliniczna niedoczynność tarczycy

SLE – toczeń rumieniowaty układowy

SLI – zaburzenia rozwoju językowego

SOR – szpitalny oddział ratunkowy

SPT – punktowe testy skórne

Sv – siwert

T1/2 – czas połowicznego rozpadu

T3 – trójjodotyronina

T4 – tyroksyna

TBG – globulina wiążąca tyroksynę

Td – skojarzona szczepionka przeciwko tężcowi i błonicy ze zmniejszoną dawką toksoidu błonicy

TEN – toksyczna nekroliza naskórka

TEWL – Transepidermal Water Loss

TG – triglicerydy

TG2 – transglutaminaza typu 2

THC – tetrahydrokannabinol

TIV – trójwalentna szczepionka przeciwko grypie

TK – tomografia komputerowa

Tn – troponina

TNF – czynnik martwicy nowotworów

TNF-α – czynnik martwicy nowotworów α

TPO – tyreoperoksydaza

TRAB - przeciwciała przeciwko receptorowi hormonu tyreotropowego

TRH – tyreoliberyna (hormon uwalniający tyreotropinę)

TRU – toczeń rumieniowaty układowy

TSH – tyreotropina

tTG – transglutaminaza tkankowa

TyT – szczepionka durowo-tężcowa

tż. – tydzień życia

U  – jednostka

UDCA – kwas ursodezoksycholowy

UE – Unia Europejska

UHT – ultrawysoka temperatura

UKM – układ kielichowo-miedniczkowy

UNICEF – Fundusz Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci

UPA – antygen pneumokokowy w moczu

UPP – Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta

USG – badanie ultrasonograficzne

UV – promieniowanie ultrafioletowe

UZL – Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty

VAPP – porażenie wiotkie po szczepieniu przeciwko poliomyelitis

VDPV – szczep wirusa polio pochodzenia szczepionkowego

VKDB – krwawienie spowodowane niedoborem witaminy K

VLCAD – dehydrogenaza acylo-koenzymu A bardzo długołańcuchowych kwasów tłuszczowych

VSD – ubytek w przegrodzie międzykomorowej

VZIG – swoista immunoglobulina przeciwko wirusowi ospy wietrznej i półpaśca

VZV – wirus ospy wietrznej i półpaśca

WAO – World Allergy Organization

WBC – krwinki białe

WBT – wymiennik białkowo-tłuszczowy

WF – wychowanie fizyczne

wGKS – glikokortykosteroid wziewny

WHO – Światowa Organizacja Zdrowia

WPN – wrodzony przerost nadnerczy

WPW – zespół Wolffa, Parkinsona i White’a

WTO – wodorowy test oddechowy

WW – wymiennik węglowodanowy

WZUŚ – wysiękowe zapalenie ucha środkowego

WZW – wirusowe zapalenie wątroby

ZA – zespół Alporta

ZB – zespół Barttera

ZDDO – zapalenie dolnych dróg oddechowych

ZDO – zapalenie dróg oddechowych

ZE – zespół Epsteina

ZF – zespół Fechtnera

ZG – zespół Goldenhara

ZGB – zespół Guillaina i Barrégo

ZGDO – zapalenie górnych dróg oddechowych

ZIKV – zakażenie wirusem zika

ZKdM – zespół Kallmanna i de Morsiera

ZNN – zespół niespokojnych nóg

ZOMR – zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych

ZRB – zespół rozrostu bakteryjnego

ZTB – zespół Townesa i Brocksa

ZUM – zakażenie układu moczowego

ZUN – zespół uszno-nerkowy

ZZP – zapalenie zatok przynosowych