Jakie są aktualne zalecenia dotyczące leczenia ostrej biegunki u dzieci? Jak stosować doustny płyn nawadniający i co zrobić, jeśli dziecko nie chce go pić?

01-01-2014
prof. dr hab. n. med. Hanna Szajewska
Klinika Pediatrii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Podstawowym sposobem leczenia ostrej biegunki jest nawadnianie doustne lub dożylne. Nawadnianie enteralne DPN podawanymi doustnie lub przez zgłębnik nosowo-żołądkowy jest co najmniej tak samo skuteczne jak nawadnianie dożylne, skraca czas hospitalizacji i zmniejsza ryzyko wystąpienia poważnych skutków niepożądanych. Wyniki wiarygodnych badań dowodzą, że na każde 25 dzieci nawadnianych enteralnie tylko u 1 konieczne było nawadnianie dożylne.

Nawadnianie doustne obejmuje zwykle dwie fazy:

1) rehydratacji (uzupełnienia oszacowanego niedoboru w ciągu pierwszych 4 h),

2) leczenia podtrzymującego (>4 h; zaspokojenie podstawowego zapotrzebowania na płyny i uzupełnianie bieżącej utraty).

Skład DPN zalecany przez ESPGHAN oraz przykładowych preparatów dostępnych w Polsce przedstawiono w tabeli 1. Średnio należy podać 75 ml/kg mc. Nie ma przeciwwskazań do podania większej objętości, chyba że wystąpią objawy przewodnienia (np. obrzęk powiek).

Dzieci z objawami nieżytu żołądkowo-jelitowego wymagają podawania dodatkowych płynów od chwili wystąpienia biegunki i/lub wymiotów, tak aby nie dopuścić do ich odwodnienia. W tym celu należy podawać więcej lekko osolonych płynów i/lub DPN. Należy unikać podawania samej wody.

W zapobieganiu odwodnieniu i jego leczeniu nie należy stosować dostępnych w sklepach klarowanych soków owocowych (np. soku jabłkowego) czy coca-coli lub innych napojów gazowanych, które ze względu na dużą zawartość sacharozy lub innych cukrów są hiperosmolarne i mogą spowodować biegunkę osmotyczną nasilającą utratę wody ze stolcem. (2013, 2014)

Piśmiennictwo

  1. Expert Working Group: Guarino A., Albano F., Ashkenazi S. i wsp.: The ESPGHAN/ESPID guidelines for the management of acute gastroenteritis in children in Europe. J. Pediatr. Gastroenterol. Nutr., 2008; 46: 81–122
  2. National Institute for Health and Clinical Excellence: Diarrhoea and vomiting caused by gastroenteritis: diagnosis, assessment and management in children younger than 5 years. (Clinical guideline 84) London, NICE, 2009 (http://www.nice.org.uk/nicemedia/live/11846/43789/43789.pdf)

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Placówki

Szukasz poradni, oddziału lub SOR w swoim województwie? Chętnie pomożemy. Skorzystaj z naszej wyszukiwarki placówek.

Doradca medyczny

Twój pacjent ma wątpliwości, kiedy powinien zgłosić się do lekarza? Potrzebuje adresu przychodni, szpitala, apteki? Poinformuj go o Doradcy Medycznym Medycyny Praktycznej