Czy to, że dziecko z ostrą biegunką nie chce pić doustnego płynu nawadniającego oznacza, że nie jest odwodnione i wystarczy mu podawać zwykłą wodę lub herbatę?

O tym, czy pacjent jest odwodniony i w jakim stopniu, decyduje lekarz po zebraniu celowanego wywiadu i przeprowadzeniu badania przedmiotowego. W praktyce, w tej ocenie uwzględnia się wiele parametrów (m.in. pragnienie), ale żaden z nich w postaci izolowanej nie jest wystarczająco wiarygodny, aby na jego podstawie ustalić rozpoznanie. W wykrywaniu odwodnienia co najmniej średniego stopnia najbardziej przydatne są trzy objawy kliniczne: przedłużony czas powrotu włoś­niczkowego, nieprawidłowa elastyczność skóry i nieprawidłowy tor oddychania. Pomocna jest również kliniczna skala odwodnienia (clinical dehydration scale – CDS). Generalnie im więcej objawów się stwierdza, tym większa jest szansa na trafne oszacowanie stopnia odwodnienia.

Podstawową metodą leczenia i profilaktyki odwodnienia w przebiegu ostrej biegunki infekcyjnej jest nawadnianie doustnymi płynami glukozo-elektrolitowymi (doustnymi płynami nawadniającymi – DPN). Służą one do uzupełnienia oszacowanego niedoboru wody i elektrolitów oraz uzupełniania bieżących strat (stolce biegunkowe, wymioty), aby nie dopuścić do rozwoju odwodnienia lub jego pogłębiania się.

Oprócz DPN można stosować także inne powszechnie dostępne płyny (np. wodę, herbatę, zupy) w celu zaspoko-jenia podstawowego zapotrzebowania na wodę. Powinno się je podawać od chwili wystąpienia biegunki, tak aby nie dopuś­cić do odwodnienia. (styczeń 2015 nowe)

Piśmiennictwo

1. Guarino A., Ashkenazi S., Gendrel D. i wsp.: European society for pediatric gastroenterology, hepatology, and nutrition/european society for pediatric infectious diseases evidence based guidelines for the management of acute gastroenteritis in children in Europe: update 2014. J. Pediatr. Gastroenterol. Nutr., 2014; 59 (1): 132–152 (p. Med. Prakt. Pediatr. 4/2014, s. 33–49 – przyp. red.)