Czy u dziecka z celiakią w trakcie stosowania diety bezglutenowej zleca się kontrolne badania laboratoryjne, aby wykryć ewentualne niedobory pokarmowe?

Wyjściowo u każdego dziecka chorego na celiakię należy oznaczyć m.in.: morfologię krwi obwodowej, stężenie kwasu foliowego, witaminy B12, ferrytyny, wapnia, fosforanów, witaminy D, hormonów tarczycy, aktywność enzymów wątrobowych (aminotransferaz) w surowicy. Wskazane jest również badanie densytometryczne. Optymalnym rozwiązaniem podczas wprowadzania diety bezglutenowej jest skorzystanie z konsultacji dietetyka, aby dieta była maksymalnie zbilansowana i zaspokajała zapotrzebowanie dziecka na podstawowe składniki pokarmowe.

Okresowo powinno się monitorować stężenie żelaza, kwasu foliowego, witaminy D i B12 w surowicy (ten zestaw badań powtarza się w większości wytycznych) – najpierw po 3–4 miesiącach stosowania diety bezglutenowej (początkowo można nieco częściej), później co 6 miesięcy przez pierwszy rok, a następnie raz na rok lub co 2 lata.

Równolegle obowiązuje również regularna ocena kliniczna (w tym antropometryczna [siatki centylowe]), a powtarzane okresowo badania serologiczne (anty-TG2, EMA, DGP) służą monitorowaniu skrupulatności przestrzegania diety bezglutenowej. Po 6–12 miesiącach przestrzegania diety bezglutenowej wyniki badań serologicznych są ujemne u 80%, a po 5 latach – u >90% chorych.

Piśmiennictwo

1. Szajewska H.: Celiakia. (W:) Gajewski P. (red.): Interna Szczeklika 2021. Kraków, Medycyna Praktyczna, 2021: 1057–1061
2. Husby S., Koletzko S., Korponay-Szabó I. i wsp.: European Society Paediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition guidelines for diagnosing coeliac disease 2020. J. Pediatr. Gastroenterol. Nutr., 2020; 70 (1): 141–156