Jak interpretować wynik wstępnego badania diagnostycznego w kierunku celiakii, w którym wykazano zwiększenie stężenia tylko DGP (anty-TG2 i EMA prawidłowe)?

W takim przypadku są 2 możliwości:

• fałszywie dodatni wynik badania DGP lub fałszywie ujemne wyniki oznaczenia anty-TG2 i EMA (należy pamiętać, że anty-TG2 i EMA oznacza się w klasie IgA, natomiast DGP w klasie IgG)

• niedostateczne spożycie glutenu, bo „bez glutenu nie ma celiakii” – wyniki badań serologicznych są niemiarodajne, jeśli ilość spożywanego glutenu była zbyt mała lub ekspozycja trwała zbyt krótko. W takim przypadku warto rozważyć badanie genetyczne HLA-DQ2/DQ8 – wynik ujemny praktycznie wyklucza celiakię (wartość predykcyjna >99%), natomiast w razie wyniku dodatniego należy postępować zgodnie z wytycznymi (p. także Jak interpretować wynik wstępnego badania diagnostycznego w kierunku celiakii, w którym wykazano zwiększenie stężenia tylko DGP [anty-TG2 i EMA prawidłowe]? – przyp. red.).

W poprzedniej i aktualnej wersji wytycznych ESPGHAN podkreślono, aby diagnostykę celiakii prowadzić w ośrodkach gastroenterologicznych, które zajmują się chorymi na celiakię. Zatrudnieni w nich specjaliści mają niezbędne doświadczenie i współpracują z akredytowanymi laboratoriami, których metody są wiarygodne, a tym samym interpretacja uzyskiwanych wyników badań pomocniczych jest łatwiejsza. To jest jeszcze jeden ważny powód, aby dziecko z podejrzeniem celiakii skierować do gastroenterologa dziecięcego pracującego w takim ośrodku. To postawienie „kropki nad i” i prawidłowe rozpoznanie celiakii jest niezwykle ważne. Potem oczywiście pacjentem może się już opiekować jego pediatra lub lekarz rodzinny, współpracując ze specjalistycznym ośrodkiem.

Piśmiennictwo

1. Szajewska H.: Celiakia. (W:) Gajewski P. (red.): Interna Szczeklika 2021. Kraków, Medycyna Praktyczna, 2021: 1057–1061
2. Husby S., Koletzko S., Korponay-Szabó I. i wsp.: European Society Paediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition guidelines for diagnosing coeliac disease 2020. J. Pediatr. Gastroenterol. Nutr., 2020; 70 (1): 141–156