Jaka jest rola flory bakteryjnej w zaostrzeniach AZS? Czy można ją zwalczać nieswoistymi metodami (w USA zaleca się kąpiel w rozcieńczonych roztworach wybielacza [podchloryn sodu])? Jaka może być rola kąpieli w nadmanganianie potasu (KMnO4)? Kiedy zastosować antybiotyk przeciwgronkowcowy?

01-01-2014
dr n. med. Joanna Salomon
Katedra i Klinika Dermatologii, Wenerologii i Alergologii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu
prof. dr hab. n. med. Jacek Szepietowski
Katedra i Klinika Dermatologii, Wenerologii i Alergologii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu

Wiemy, że skóra chorych na AZS łatwiej i częściej ulega zwiększonej kolonizacji bakteryjnej, głównie gronkowcem złocistym. Może to mieć wpływ na przebieg AZS. Antygeny gronkowca mogą się zachowywać jak superantygeny, pobudzając większą część populacji limfocytów chorego. W niektórych badaniach u chorych na AZS wykryto także swoiste przeciwciała w klasie IgE skierowane przeciwko antygenom gronkowcowym, co jednak wydaje się mieć mniejsze znaczenie. Oczywiście zwiększona skórna kolonizacja bakteryjna niesie również większe ryzyko wtórnej infekcji bakteryjnej zmian wypryskowych, co bezpośrednio pogarsza stan skóry.

Istnieje koncepcja, według której stosowanie antyseptyków (0,3% KMnO4, triklosan) może przynieść korzyść chorym na AZS, jednak brakuje mocnych dowodów wynikających z badań klinicznych, potwierdzających tę tezę. Dotychczasowe badania raczej wskazują na niewielkie korzyści ze stosowania takich preparatów. Obecnie nie ma polskich doświadczeń ani polskich wytycznych dotyczących stosowania podchlorynu sodu. Wiadomo jednak, że samo leczenie przeciwzapalne AZS poprawiające stan skóry jednocześnie ogranicza kolonizację skóry przez bakterie.

Wskazaniem do miejscowego lub ogólnego zastosowania antybiotyku jest jedynie stwierdzenie jednoznacznych objawów wtórnej infekcji bakteryjnej skóry oraz ciężki i oporny na leczenie przebieg. W innych przypadkach antybiotykoterapia, szczególnie długotrwała, wiąże się z ryzykiem rozwoju oporności, nie dając pacjentowi istotnych korzyści.

Antybiotykami pierwszego wyboru u chorych na AZS wydają się być makrolidy. W miarę możliwości należy unikać antybiotyków w formie syropów, zawierających konserwanty i dodatki smakowe. (2013, 2014)

Piśmiennictwo

  1. Ring J., Alomar A., Bieber T. i wsp.: Guidelines for treatment of atopic eczema (atopic dermatitis). Part I. J. Europ. Acad. Dermatol. Venereol., 2012; 26: 1045–1060
  2. Gliński W., Kruszewicki J. (red.): Atopowe zapalenie skóry u dzieci i dorosłych. Stanowisko Panelu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Alergologicznego. Kraków, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2013
Atopowe zapalenie skóry

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Placówki

Szukasz poradni, oddziału lub SOR w swoim województwie? Chętnie pomożemy. Skorzystaj z naszej wyszukiwarki placówek.

Doradca medyczny

Twój pacjent ma wątpliwości, kiedy powinien zgłosić się do lekarza? Potrzebuje adresu przychodni, szpitala, apteki? Poinformuj go o Doradcy Medycznym Medycyny Praktycznej