Jaki rodzaj bazy zaleca się w leczeniu AZS u niemowląt? Czy ten sam preparat można stosować na skórę twarzy i pozostałe części ciała?

Preparaty stosowane do pielęgnacji niemowlęcia chorego na atopowe zapalenie skóry (AZS) powinny zahamować przeznaskórkową utratę wody i zwiększyć zdolność warstwy rogowej do jej wiązania. W wyniku takiego działania należy oczekiwać wygładzenia skóry, zmniejszenia świądu i nasilenia zmian zapalnych.

Stale aktualną zasadą w dermatologii pozostaje stare zalecenie „mokre na mokre”. Tak więc ostry stan zapalny, sączenie, pęknięcia i wyprzenia wymagają leczenia lotionami (pudrami płynnymi), emulsjami lub kremami. W przypadku zliszajowacenia i łuski stosuje się oleje oraz maści. Pielęgnacja skóry całego ciała może być taka sama (tym samym preparatem), a różnice dotyczą stosowania leków, o ile jest to konieczne.

Podstawowym składnikiem baz recepturowych najczęściej są:

– gliceryna, która jest dobrze tolerowana, zwiększa zdolność warstwy rogowej do wiązania wody;

– parafina i wazelina, które zmniejszają przeznaskórkową utratę wody poprzez efekt okluzyjny.

Wszystkie trzy wymienione powyżej substancje są także składnikami większości dostępnych emolientów dla dzieci. Dodatkowo preparaty te mogą zawierać mieszaniny tłuszczów (ceramidy, kwasy tłuszczowe, cholesterol) przyczyniające się do tworzenia cementu międzykomórkowego. Niektóre są wzbogacane wyciągiem z owsa lub korzenia lukrecji o łagodnym działaniu przeciwzapalnym.

Doświadczenie pozwala wybrać grupę preparatów najbardziej pomocnych dla konkretnych chorych. Moje osobiste propozycje to: lek recepturowy okluzyjny oraz gotowy preparat o składzie odpowiadającym aktualnym zaleceniom naukowym (np. Uriage – linia Xemose, Eucerin – linia Atopi Control, Oilatum, Bioderma – linia ABC). (2015)

Piśmiennictwo

1. Czarnecka-Operacz M.: Aktualne wytyczne: pielęgnacja skóry małego dziecka i noworodka. Dermatologia Dziecięca, 2013; 2 (6): 84–90
2. Mack Correa C., Nebus J.: Leczenie chorych na atopowe zapalenie skóry. Rola emolientów. Dermatologia po Dyplomie, 2013; 4 (4): 49–63
3. European Dermatology Forum, European Academy of Dermatology and Venereology, European Task Force on Atopic Dermatitis, European Federation of Allergy, European Society of Pediatric Dermatology, Global Allergy and Asthma European Network: Wytyczne leczenia atopowego zapalenia skóry. Med. Prakt., Wyd. Specjalne 2012, s. 1-48