Czy dziewczynkę urodzoną z powiększeniem gruczołów piersiowych, której rozwój przebiega prawidłowo, należy skierować na konsultację endokrynologiczną? Jak postąpić w przypadku izolowanego thelarche u 2–3-letniej dziewczynki?

Powiększenie gruczołów piersiowych występujące jako izolowany objaw u dziewczynki przed ukończeniem 2. roku życia nie wymaga konsultacji endokrynologicznej. Należy podkreślić, że powiększenie to może być asymetryczne i zmienne w czasie. Nie jest ono związane – wbrew powszechnej opinii – ze spożywaniem mięsa drobiowego. Jedynie dieta oparta na mleku sojowym może wywoływać przejściowe powiększenie gruczołów piersiowych ze względu na zawarte w nim fitoestrogeny.

Izolowane thelarche u dziewczynki po ukończeniu 2. roku życia jest w ogromnej większości przypadków jedynie łagodnym wariantem dojrzewania, niewymagającym leczenia. Zazwyczaj jednak rodzice domagają się konsultacji endokrynologicznej, aby upewnić się, że u ich dziecka nie wystąpiło przedwczesne dojrzewanie prawdziwe. Brak przyspieszenia tempa wzrastania, niewystępowanie innych cech dojrzewania oraz prawidłowy wiek kostny zwykle pozwalają przekonać opiekunów dziewczynki, że wymaga ona jedynie okresowej kontroli lekarskiej. W sytuacji budzącej wątpliwości rozstrzygające jest oznaczenie stężenia gonadotropin w warunkach podstawowych lub po stymulacji GnRH oraz oznaczenie stężenia estradiolu. Rodzice czasami we własnym zakresie wykonują u dziecka USG miednicy małej (a wynik badania budzi ich niepokój). Należy podkreślić, że występowanie pojedynczych pęcherzyków w jajnikach w wieku przedpokwitaniowym jest zjawiskiem fizjologicznym.

Piśmiennictwo

1. Carel J.C., Leger J.: Precocious puberty. N. Engl. J. Med., 2008; 358: 2366–2377
2. Da Silva N.K., Brandy M.L.: Disorders of the breast in children and adolescents. J. Pediatr. Adolesc. Gynecol., 2006; 19: 415–418
3. Małecka–Tendera E.: Komentarz do artykułu „Dojrzewanie płciowe. Najważniejszy jest właściwy czas”. Med. Prakt. Pediatr., 2007; 3: 57–70
4. Zachurzok–Buczyńska A., Januszek–Trzciąkowska A., Małecka–Tendera E.: Czy niehomogenna struktura jajników u dziewcząt z thelarche praecox jest czynnikiem ryzyka przedwczesnego dojrzewania prawdziwego? Endokrynol. Pediatr., 2006; 5: 17–21