Czy ginekomastia u wysokiego chłopca w wieku 10–14 lat jest niepokojąca? Czy objaw ten ustąpi samoistnie? Czy potrzebne są badania dodatkowe?

Przejściowe powiększenie gruczołów sutkowych u chłopców w wieku pokwitania jest zjawiskiem fizjologicznym. Dotyczy około 30% chłopców i pojawia się najczęściej między 13. a 14. rokiem życia. Jeżeli początek dojrzewania przypada na wcześniejszy wiek, ginekomastia może się pojawić wcześniej, tzn. nawet około 10. roku życia. Zwykle powiększenie dotyczy obu gruczołów, może jednak być asymetryczne. Brodawki sutkowe są często nadmiernie wrażliwe na kontakt z ubraniem, a obrzmienie gruczołów bywa bolesne. U większości chłopców objaw ten ustępuje po około 6–12 miesiącach, jednak u około 5% może się utrzymywać na skutek zachodzącego procesu zwłóknienia tkanki gruczołowej.

Jeżeli ginekomastia nie jest bardzo nasilona, nie pojawia się wyciek z brodawek sutkowych i ulega ona samoistnej regresji, dodatkowe badania nie są konieczne. U chłopców o wysokim wzroście, któremu towarzyszą eunuchoidalne proporcje budowy ciała, należy w różnicowaniu brać pod uwagę zespół Klinefeltera. Konieczne jest również wykluczenie ginekomastii polekowej, a także tej spowodowanej paleniem marihuany.

Utrzymywanie się ginekomastii przez ponad 12 miesięcy lub występowanie dodatkowych niepokojących objawów jest wskazaniem do konsultacji endokrynologicznej.

Piśmiennictwo

1. Braunstein G.D.: Gynecomastia. N. Engl. J. Med., 2007; 357: 1229–1237
2. Gikas P., Mokbel K.: Management of gynecomastia: an update. Int. J. Clin. Pract., 2007; 61: 1209–1215