Borówka amerykańska to potoczna nazwa borówki wysokiej. Jest to owoc, który charakteryzuje się zarówno walorami smakowymi, jak i odżywczymi. Dzięki niewielkiej kaloryczności oraz dużej zawartości witamin, składników mineralnych i substancji o właściwościach antyoksydacyjnych owoce borówki amerykańskiej stanowią ważny element diety. Ich regularne spożycie jest istotne w profilaktyce wielu chorób.
Fot. Wadim L/ pexels.com
Z uwagi na fakt, że zbiory jagód rosnących w polskich lasach są coraz mniejsze, od lat upowszechnia się uprawę borówki amerykańskiej. Krzewy borówki amerykańskiej osiągają wysokość do 3 metrów i mogą rosnąć zarówno na glebach podmokłych, jak i suchych. Jej owoce dojrzewają od lipca do września.
Wartość odżywcza owoców borówki amerykańskiej
Owoce borówki amerykańskiej charakteryzują się niewielką wartością energetyczną oraz średnią zawartością węglowodanów. Wśród składników mineralnych na uwagę zasługuje zawartość wapnia, fosforu i potasu. Borówka amerykańska może stanowić także pewne źródło witaminy C.
| Tabela. Wartość odżywcza owoców borówki wysokiej (inaczej borówki amerykańskiej) | ||
|---|---|---|
| Składnik pokarmowy | Zawartość w 100 g świeżej masy | |
| woda [%] | 82,3 | |
| wartość energetyczna [kcal] | 62 | |
| białko [g] | 0,7 | |
| tłuszcz [g] | 0,5 | |
| węglowodany [g] | 15,3 | |
| błonnik pokarmowy [g] | 1,5 | |
| wapń [mg] | 15 | |
| fosfor [mg] | 13 | |
| żelazo [mg] | 1 | |
| sód [mg] | 1 | |
| potas [mg] | 81 | |
| witamina A [IU] | 100 | |
| witamina B1 [mg] | 0,03 | |
| witamina B2 [mg] | 0,06 | |
| witamina B3 [mg] | 0,5 | |
| witamina C [mg] | 14 | |
| Źródło: Reszka A., Lesiów T., Mońka J.: Uwarunkowania ekonomiczne uprawy i przetwórstwa owoców borówki wysokiej w Polsce. Nauki Inżynierskie i Technologie 2017; 2 (25) | ||
Oprócz witamin i składników mineralnych owoce borówki amerykańskiej dostarczają także dużą ilość związków o właściwościach przeciwutleniających (antyoksydantów). Poza witaminą C i E takie właściwości wykazują polifenole zawarte w owocach borówki amerykańskiej. Związki te chronią organizm ludzki przed niekorzystnym działaniem wolnych rodników.
Powodem powstawania wolnych rodników w produktach żywnościowych może być proces smażenia, wędzenia oraz nieprawidłowe warunki przechowywania. Ponadto mogą one powstawać w organizmie człowieka pod wpływem stresu, promieniowania UV, niektórych błędów żywieniowych oraz toksyn chemicznych. Na szczęcie organizm ludzki dysponuje enzymami, które w skuteczny sposób potrafią zwalczać wolne rodniki (dysmutaza ponadtlenkowa, katalaza i peroksydaza glutationowa). Dodatkową ochronę stanowią przeciwutleniacze pochodzące z produktów żywnościowych, a szczególnie z owoców i warzyw.
Z kolei nadmierne powstawanie wolnych rodników może prowadzić do tzw. stresu oksydacyjnego. Może on zapoczątkować szereg procesów patologicznych w organizmie, będąc punktem wyjścia wielu chorób cywilizacyjnych, m.in. chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy, chorób neurodegeneracyjnych oraz nowotworowych.
Borówkę amerykańską traktuje się głównie jako owoce deserowe, które spożywa się na surowo. Coraz częściej można się spotkać z produkcją dżemów i konfitur, soków oraz nalewek z tych owoców. Ponadto owoc ten nadaje się do mrożenia, stanowiąc urozmaicenie diety w miesiącach zimowych.
Piśmiennictwo
- Kalt W., Cassidy A., Howard LR. i wsp.: Recent research on the health benefits of blueberries and their Anthocyanins. Adv. Nutr. 2020; 11: 224–236; doi: https://doi.org/10.1093/advances/nmz065
- Reszka A., Lesiów T., Mońka J.: Uwarunkowania ekonomiczne uprawy i przetwórstwa owoców borówki wysokiej w Polsce. Nauki Inżynierskie i Technologie 2017; 2 (25).
- Skrovankova S., Sumczynski D., Mlcek J. i wsp.: Bioactive compounds and antioxidant activity in different types of berries. J. Mol. Sci. 2015; 16: 24673–24706; doi:10.3390/ijms161024673.
- https://blueberry.org
