medycyna praktyczna dla pacjentów
Depresja jest wiodącą przyczyną niesprawności i niezdolności do pracy na świecie oraz najczęściej spotykanym zaburzeniem psychicznym. Choruje na nią w ciągu całego życia kilkanaście procent populacji osób dorosłych. Choroba ta dotyka dwa razy częściej kobiet. Co dziesiąty pacjent zgłaszający się do lekarza pierwszego kontaktu ma pełnoobjawową depresję.
Okołoporodowe zaburzenia psychiczne należą do najważniejszych problemów, jakie mogą występować u kobiet w końcowym okresie ciąży lub w połogu.
Depresja poporodowa i inne zaburzenia psychiczne tego okresu związane są z ryzykiem negatywnego wpływu na życie i funkcjonowanie samej kobiety, dziecka oraz całej rodziny. Brak odpowiedniego rozpoznania i leczenia może mieć niekorzystny wpływ na relacje kobiety z dzieckiem, partnerem i rodziną.
Schizofrenia to choroba ludzi młodych – ponad połowa zachorowań rozpoczyna się przed 30. rokiem życia. Przyczyny choroby są złożone i nie w pełni znane.
Artykuł zwraca uwagę na niektóre trudności wynikające z życia z osobą chorującą na schizofrenię oraz na możliwe sposoby radzenia sobie z tymi trudnościami. Stanowi również próbę odpowiedzi na pytania zadawane często lekarzowi psychiatrze i innym terapeutom przez rodziny pacjentów, a także służy informacji, edukacji i poszerzeniu wiedzy na temat tej choroby.
Choroba afektywna dwubiegunowa rozpoczyna się najczęściej w młodym wieku (przed 35. rokiem życia), co w połączeniu z bardzo dużą nawrotowością objawów przyczynia się do poważnych, negatywnych konsekwencji we wszystkich aspektach życia chorego.
Zaburzenia lękowe to grupa bardzo różnorodnych zaburzeń, które jednak mają wspólną genezę historyczną związaną z pojęciem „nerwicy”, a w ich powstawaniu, rozwoju i przebiegu bardzo istotną rolę odgrywają czynniki psychologiczne.
Zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne charakteryzuje się wystepowaniem nawracających, natrętnych myśli (obsesje) i/lub czynności (kompulsje), którym trudno się oprzeć, ponieważ próba powstrzymania się od nich wiąże się z narastającym lękiem, niepokojem, napięciem, cierpieniem.
Do zaburzeń afektywnych zalicza się m.in. epizod depresji, chorobę afektywną jednobiegunową, chorobę afektywną dwubiegunową oraz tzw. uporczywe zaburzenia nastroju.
Zaburzenia urojeniowe, należące do grupy chorób psychicznych, dawniej nazywane były paranoją. Charakteryzują się występowaniem usystematyzowanych, spójnych urojeń (pojedynczego urojenia lub całego ich systemu), którym nie towarzyszą zaburzenia struktury osobowości i intelektu.
Słowo „trauma” stało się modne – w mediach bywa używane zarówno dla opisania nieszczęśliwej miłości, jak i katastrofy drogowej. Czym więc jest „trauma”? Kogo dotyczą doświadczenia traumatyczne?
Zainteresowanie zastosowaniem koncepcji uważności (lub uważnej obecności; mindfulness) w psychoterapii i medycynie pojawiło się w latach 70. XX wieku dzięki publikacjom i działalności Jona Kabata-Zinna.
Depresja sezonowa ma sezonowo-nawrotowy przebieg, co oznacza, że epizody depresyjne pojawiają się najczęściej u pacjenta późną jesienią lub wczesną zimą i trwają do wiosny, kiedy to dochodzi do poprawy nastroju. Zdarza się, choć znacznie rzadziej, że objawy choroby obserwuje się wiosną i latem, a w okresie jesienno-zimowym dochodzi do remisji.
Określenie „maskowana” oznacza, że faktyczny problem, jakim jest depresja, ukrywa się za objawami wskazującymi na inną chorobę. Charakterystyczne w jej przebiegu jest to, że objawy pod postacią obniżonego nastroju, zmniejszonej energii oraz niemożności cieszenia się tym, co wcześniej sprawiało przyjemność są mniej nasilone lub wcale nie występują, a na pierwszy plan wysuwają się m.in. zaburzenia snu, lęk o falującym przebiegu, różnego rodzaju dolegliwości somatyczne, a także zespoły bólowe.
Fobia społeczna to jeden z rodzajów zaburzeń lękowych w postaci fobii, które należą do szerszej kategorii zaburzeń psychicznych określanych jako „zaburzenia nerwicowe, związane ze stresem i pod postacią somatyczną”. Charakterystycznym objawem, koniecznym do ustalenia rozpoznania jest lęk, który w przypadku całej grupy zaburzeń lękowych przejawiać się może w najróżniejszy sposób i może być reakcją na różne czynniki, natomiast odnosząc się konkretnie do fobii społecznej, pojawia się w sytuacjach narażenia na kontakty międzyludzkie, zwłaszcza z osobami nieznajomymi
Różnicowanie choroby afektywnej dwubiegunowej i zaburzenia osobowości typu borderline może niekiedy przysporzyć wielu trudności lekarzowi. Wynika to przede wszystkim z tego, że znaczna część pacjentów w jednym i drugim przypadku, nie prezentuje idealnego, „książkowego” zestawu objawów, dzięki którym można z pełnym przekonaniem postawić jednoznaczną diagnozę. Często mogą się one zmieniać na przestrzeni czasu, a kluczowe dla poprawnego rozpoznania mogą okazać się obserwacje rodziny i osób z najbliższego otoczenia.
W chorobie afektywnej jednobiegunowej, którą w potocznym języku nazywa się depresją, za podstawę leczenia uznaje się farmakoterapię, czyli stosowanie leków. Lekarz psychiatra ma do dyspozycji szeroki wachlarz leków przeciwdepresyjnych do wyboru. W większości przypadków jest w stanie dobrać optymalny lek dla danego pacjenta, czyli taki, który będzie niwelował najbardziej uciążliwe objawy i który, albo nie będzie wywoływał żadnych skutków ubocznych, albo nie będą one znacznie wpływały na jakość życia pacjenta.
Trichotillomania to zaburzenie psychiczne polegające na uporczywym i niekontrolowanym przymusie wyrywania sobie włosów.
Choroba Alzheimera jest chorobą zwyrodnieniową mózgu, charakteryzującą się postępującymi zaburzeniami pamięci oraz zachowania, które z czasem całkowicie uniemożliwiają prawidłowe funkcjonowanie chorego w codziennym życiu, wykonywanie pracy oraz zaburzają kontakty społeczne.
Kierownik Kliniki Psychiatrii Dzieci i Młodzieży Collegium Medicum UJ dr hab n. med. Maciej Pilecki o roli rodziny i bliskich w leczeniu osób z anoreksją i bulimią.
Wyjątkowe sytuacje. Towarzyszenie osobie chorej na COVID-19
Wyjątkowe sytuacje. Kiedy chorujesz na COVID-19
