Odpowiedź
prof. dr hab. n. med. Marek Mandera
Klinika Neurochirurgii Dziecięcej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, Górnośląskie Centrum Zdrowia Dziecka
Na możliwość urazu nieprzypadkowego u dziecka wskazują następujące fakty (p. także Nieprzypadkowe urazy u niemowląt. Strategie rozpoznawania, postępowania i zapobiegania oparte na danych naukowych – przyp. red.):
- w wywiadzie:
- podawanie wyłącznie objawów (apatia, drgawki, trudności w oddychaniu) bez urazu jako przyczyny ich wystąpienia
- nieadekwatność opisywanego urazu do doznanych obrażeń (np. upadek z wersalki)
- długi czas od urazu do zgłoszenia się do lekarza
- zmienianie opisu zdarzenia
- dane o wcześniejszej przemocy w rodzinie
- w badaniu przedmiotowym:
- urazy mnogie o różnym czasie powstania
- zasinienia: na twarzy, w obrębie ucha (w tym naderwanie małżowiny usznej), na kończynach u dziecka, które jeszcze nie chodzi, lub w kształcie dłoni lub różnych przedmiotów
- złamania:
– 25% złamań u dzieci do 2. roku życia to urazy nieprzypadkowe
– świeże złamania u dziecka skierowanego z innego powodu
– złamania tylnych części żeber - szczególnie istotne jest stwierdzenie w badaniu okulistycznym krwotocznych wybroczyn w siatkówce (występują u 65–95% ofiar urazów nieprzypadkowych)
- w tomografii komputerowej (TK) głowy:
- wynaczynienie krwi do przestrzeni podtwardówkowej (zwłaszcza krwiaki, które powstały w różnym czasie, mnogie, w szczelinie międzypółkulowej)
- ogniska stłuczenia krwotocznego mózgu
- złamania kości czaszki (80% złamań czaszki u dzieci <1. rż. to urazy nieprzypadkowe).
Piśmiennictwo:
1. Boruah A.P., Potter T.O., Shammassian B.H. i wsp.: Evaluation of nonaccidental trauma in infants presenting with skull fractures: a retrospective review. J. Neurosurg. Pediatr., 2021: doi: 10.3171/2021.2.PEDS20872.2. Mannes I., Drissi C., Adamsbaum C.: Imaging findings in abusive head trauma (AHT). Child’s Nerv. Syst., 2022; 38 (12): 2325–2334
3. Narang S.K., Fingarson A., Lukefahr J. i wsp.: Abusive head trauma in infants and children. Pediatrics, 2020; 145 (4): e20200203
