BLW czy tradycyjna metoda rozszerzania diety niemowlęcia? - strona 2

10.07.2019

Cynk

We wspomnianej powyżej podgrupie dzieci uczestniczących w badaniu BLISS stwierdzono podobne spożycie cynku i jego stężenie w surowicy krwi w 12. miesiącu życia (w obu grupach).7 Ponieważ w badaniu tym rodzice otrzymywali wskazówki dotyczące spożycia produktów zawierających żelazo, co mogło mieć wpływ na spożycie cynku, uzyskane wyniki mogą nie mieć odniesienia do standardowej metody BLW.

Aktualne (2017) stanowisko Komitetu ds. Żywienia ESPGHAN

Stanowisko European Society for Paediatric Gastroenterology Hepatology and Nutrition (ESPGHAN) opublikowano przed ukazaniem się wyników badań z randomizacją. Jego autorzy uznali, że dostępne wtedy wyniki badań obserwacyjnych są skąpe i niewystarczające do wyciągnięcia wniosków odnośnie do stosowania metody BLW.1

Zalecać czy nie zalecać metodę BLW w praktyce?

W tabeli 2. podsumowano dwie metody rozszerzania diety. Uważamy, że wybór sposobu wprowadzania pokarmów uzupełniających można zostawić rodzicom. Nie ma podstaw do odrzucenia zmodyfikowanej metody BLW, czyli BLISS. Wydaje się, że jest ona bezpieczna, choć – wbrew wcześniejszym nadziejom – nie zmniejsza ryzyka wystąpienia otyłości. Jej stosowanie w niektórych sytuacjach (np. w neofobii, niechęci do jedzenia) może być korzystne. Warto się upewnić, że rodzice są świadomi istoty modyfikacji metody BLW, której celem było zmniejszenie ryzyka niedoborów energetycznych, niedoboru żelaza i zakrztuszenia. Nie ma jednak potrzeby zalecania metody BLISS i przedkładania jej ponad tradycyjną metodę karmienia, ponieważ nie wykazano, aby zapewniała ona dzieciom istotne korzyści zdrowotne. Dalszych badań wymaga standardowa metoda BLW (bez dodatkowego wsparcia i wskazówek dla rodziców). Do czasu rozstrzygnięcia wszystkich wątpliwości warto postępować zgodnie z ogólnymi zaleceniami, które przedstawiono poniżej.

Tabela 2. Porównanie tradycyjnej metody rozszerzania diety z BLW/BLISS
Metoda tradycyjna Metoda BLW Metoda BLISS
inne nazwy auto-weaning, „bobas lubi wybór”
czas wprowadzania pokarmów uzupełniających nie wcześniej niż w 17. tż. (początek 5. mż.), nie później niż w 26. tż. (początek 7. mż.) wstrzymać się z wprowadzeniem pokarmów uzupełniających do 6. mż. dziecka (uwaga: u niektórych dzieci umiejętność żucia rozwija się dopiero ok. 9. mż.)
postać karmienie łyżeczką pokarmami o konsystencji papki (zupa, mus, przecier, puree) kawałki różnych, stałych, początkowo miękkich pokarmów uzupełniających, takich jak gotowane warzywa (np. krążki pokrojonej marchewki, różyczki brokułów), owoce (np. kawałek banana), ugotowane na lepko kasze, makarony itd.
sposób podania łyżeczką palcami
dodatkowe wskazówki brak brak tak, dotyczą m.in. produktów o dużej zawartości żelaza (np. małe kawałki czerwonego mięsa) i wartości energetycznej oraz produktów zwiększających ryzyko zadławienia dzieckaa
a Produkty zwiększające ryzyko zakrztuszenia: surowe warzywa (np. marchewka, seler, liście sałaty), surowe jabłko, chrupki (np. ryżowe, ziemniaczane, kukurydziane), orzechy w całości, drobne suszone owoce, wiśnie, winogrona, borówki, pomidorki cherry, groszek i kukurydza, twarde cukierki, parówki i inne podobne wędliny, wszystkie twarde pokarmy (zwłaszcza małe i okrągłe w kształcie orzechów i winogron).

  • Rozszerzanie diety, niezależnie od wyboru metody, można rozpocząć, gdy niemowlę osiągnie gotowość rozwojową (m.in. stabilne siedzenie).
  • Z wprowadzeniem pokarmów uzupełniających należy się wstrzymać do 6. miesiąca życia dziecka, natomiast nie należy go opóźniać.
  • Należy pamiętać, że umiejętność żucia u niektórych dzieci może się rozwinąć dopiero około 9. miesiąca życia.
  • Jeżeli rodzice wybiorą metodę BLW, należy ich poinformować o jej potencjalnych korzyściach i zagrożeniach. Rodzice powinni posiadać umiejętność udzielenia pierwszej pomocy w razie zakrztuszenia się dziecka.
  • Preferowana jest zmodyfikowana metoda BLW, czyli BLISS, uwzględniająca wskazówki dotyczące m.in. produktów o odpowiedniej zawartości żelaza i wartości energetycznej oraz unikania produktów zwiększających ryzyko zadławienia dziecka (p. tab. 2.). Warto rozważyć przekazanie rodzicom krótkiej informacji w formie pisemnej.
  • Dziecku należy podawać żywność łatwą do chwycenia w dłoń i zjedzenia, a w okresie choroby oraz rekonwalescencji (okres mniejszego łaknienia) proponować posiłki mleczne.
  • Niezależnie od wyboru metody należy unikać stosowania soli kuchennej i cukru.
  • Należy monitorować parametry rozwoju fizycznego, zwłaszcza w początkowym okresie wprowadzania pokarmów uzupełniających.
  • Należy zwracać uwagę i reagować na sygnały świadczące o głodzie lub sytości, dbać o to, aby posiłki przebiegały w spokojnej atmosferze, bez bodźców rozpraszających uwagę (np. włączony telewizor), tzw. responsive feeding.
  • Nigdy nie należy zostawiać dziecka samego z jedzeniem.

Piśmiennictwo:

1. Fewtrell M., Bronsky J., Campoy C. i wsp.: Complementary feeding: a position paper by the European Society for Paediatric Gastroenterology, hepatology, and nutrition (ESPGHAN) committee on nutrition. J. Pediatr. Gastroenterol. Nutr., 2017; 64: 119–132
2. Rapley G.: Baby-led weaning. (W:) Hall Moran V., Dykes F. (eds): Maternal and infant nutrition and nurture: controversies and challenges. London, Quay Books, 2005: 275–298
3. Rapley G., Murkett T.: Baby-led weaning: helping your baby to love good food. London, Vermillon, 2008
4. Cameron S.L., Taylor R.W., Heath A.L.: Development and pilot testing of baby-led introduction to SolidS – a version of baby-led weaning modified to address concerns about iron deficiency, growth faltering and choking. BMC Pediatr., 2015; 15: 99
5. Morison B.J., Taylor R.W., Haszard J.J. i wsp.: How different are baby-led weaning and conventional complementary feeding? A cross-sectional study of infants aged 6–8 months. BMJ Open, 2016; 6: e010665–11
6. Taylor R.W., Williams S.M., Fangupo L.J. i wsp.: Effect of a baby-led approach to complementary feeding on infant growth and overweight: a randomized clinical trial. JAMA Pediatr., 2017; 171: 838–846
7. Fangupo L.J., Heath A.M., Williams S.M. i wsp.: A baby-led approach to eating solids and risk of choking. Pediatrics, 2016; 138: e20160772
8. D’Auria E., Bergamini M., Staiano A. i wsp.: Italian Society of Pediatrics: Baby-led weaning: what a systematic review of the literature adds on. Ital. J. Pediatr., 2018; 44 (1): 49
9. Daniels L., Taylor R.W., Williams S.M. i wsp.: Impact of a modified version of baby-led weaning on iron intake and status: a randomised controlled trial. BMJ Open, 2018; 8 (6): e019036
10. Daniels L., Taylor R.W., Williams S.M. i wsp.: Modified version of baby-led weaning does not result in lower zinc intake or status in infants: a randomized controlled trial. J. Acad. Nutr. Diet., 2018; 118 (6): 1006–1016
11. Daniels L., Williams S.M., Gibson R.S. i wsp.: Modifiable “predictors” of zinc status in toddlers. Nutrients, 2018; 10 (3): pii: E306
12. Daniels L., Heath A.L., Williams S.M. i wsp.: Baby-led introduction to SolidS (BLISS) study: a randomised controlled trial of a baby-led approach to complementary feeding. BMC Pediatr., 2015; 15: 179
13. Dogan E., Yilmaz G., Caylan N. i wsp.: Baby-led complementary feeding: a randomized controlled study. Pediatr. Int., 2018 doi: 10.1111/ped.13671 (w druku)
14. Gibson R.S., Ferguson E.L.: An interactive 24-hour recall for assessing the adequacy of iron and zinc intakes in developing countries. HarvestPlus Technical Monograph, 2008: 1–160
15. Wall C.R., Brunt D.R., Grant C.C.: Ethnic variance in iron status: is it related to dietary intake? Public Health Nutr., 2009; 12: 1413–1421
strona 2 z 2
Wybrane treści dla pacjenta

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Placówki

Szukasz poradni, oddziału lub SOR w swoim województwie? Chętnie pomożemy. Skorzystaj z naszej wyszukiwarki placówek.

Doradca medyczny

Twój pacjent ma wątpliwości, kiedy powinien zgłosić się do lekarza? Potrzebuje adresu przychodni, szpitala, apteki? Poinformuj go o Doradcy Medycznym Medycyny Praktycznej