mp.pl to portal zarówno dla lekarzy, jak i pacjentów — prosimy wybrać:

Ogólne wytyczne dotyczące szczepień ochronnych – cz. 1. Zalecenia ACIP

Ogólne wytyczne dotyczące szczepień ochronnych – cz. 1. Zalecenia amerykańskiego Komitetu Doradczego ds. Szczepień Ochronnych (ACIP)

30.04.2012
Na podstawie: General recommendations on immunization. Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP).
Andrew T. Kroger, Ciro V. Sumaya, Larry K. Pickering
Morbidity and Mortality Weekly Report, 2011; 60 (RR-02): 1–60

Zobacz także serwis: www.mp.pl/szczepienia


Opracowali: lek. Iwona Rywczak, dr med. Piotr Sawiec, dr med. Jacek Mrukowicz

Skróty: ACIP – amerykański Komitet Doradczy ds. Szczepień Ochronnych, ChPL – Charakterystyka Produktu Leczniczego, DT – szczepionka błoniczo-tężcowa adsorbowana przeznaczona dla dzieci młodszych, DTPa – szczepionka przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi (bezkomórkowa), DTPw – szczepionka przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi (całokomórkowa), HBsAg – antygen powierzchniowy wirusa zapalenia wątroby typu B, HBV – wirus zapalenia wątroby typu B, HibHaemophilus influenzae typu b, IPV – inaktywowana szczepionka przeciwko poliomyelitis, IVIG – dożylny preparat immunoglobulin, MMR – skojarzona szczepionka przeciwko odrze, śwince i różyczce, MMRV – skojarzona szczepionka przeciwko odrze, śwince, różyczce i ospie wietrznej, NOP – niepożądany odczyn poszczepienny, PCV – skoniugowana szczepionka przeciwko pneumokokom, PPSV-23 – 23-walentna polisacharydowa szczepionka przeciwko pneumokokom, PRP – fosforan polirybozylorybitolu, PRP-OMP – skoniugowana szczepionka przeciwko Hib, zawierająca PRP skoniugowany z białkiem błony zewnętrznej Neisseria meningitidis, PRP-T – skoniugowana szczepionka przeciwko Hib, zawierająca PRP skoniugowany z toksoidem tężcowym, PSO – program szczepień ochronnych, RSV – wirus syncytium nabłonka dróg oddechowych (wirus RS), Td – adsorbowana szczepionka tężcowo-błonicza zawierająca zmniejszoną dawkę toksoidu błoniczego przeznaczona dla młodzieży i dorosłych, dTpa – szczepionka zawierająca toksoid tężcowy, zmniejszoną dawkę toksoidu błoniczego i bezkomórkowe komponenty krztuśca przeznaczona dla dzieci starszych, młodzieży i dorosłych, TT – szczepionka tężcowa adsorbowana, WZW – wirusowe zapalenie wątroby

Ogólne zasady ustalania programów i schematów szczepień

  • Zaleca się szczepienie jak najmłodszych dzieci narażonych na zachorowanie na daną chorobę, u których potwierdzono w badaniach klinicznych skuteczność i bezpieczeństwo danej szczepionki.

  • Optymalna odpowiedź na szczepienie zależy od wielu czynników, do których należą między innymi:
    1) rodzaj szczepionki
    2) wiek pacjenta
    3) stan jego układu odpornościowego.
    W zaleceniu dotyczącym wieku pacjenta, w którym należy wykonać dane szczepienie, uwzględniono czynniki zależne od wieku szczepionej osoby, takie jak: ryzyko zachorowania na daną chorobę w różnych okresach życia, ryzyko niepożądanych odczynów poszczepiennych oraz odpowiedź na szczepienie, a także ryzyko upośledzenia odpowiedzi immunologicznej przez biernie przekazane przez matkę przeciwciała.

  • Niektóre szczepionki, takie jak inaktywowane, zawierające toksoid, podjednostkowe (rekombinowane) lub skoniugowane szczepionki polisacharydowe, wymagają podania co najmniej 2 dawek w celu uzyskania odpowiedniej i trwałej odpowiedzi immunologicznej.

  • Szczepionki zawierające toksoid tężcowy i błoniczy wymagają okresowego podawania dawek przypominających w celu utrzymania ochronnego poziomu swoistych przeciwciał. Nieskoniugowane szczepionki polisacharydowe (np. 23-walentna polisacharydowa szczepionka przeciwko pneumokokom [PPSV-23]) nie indukują pamięci immunologicznej zależnej od limfocytów T, zatem podanie dawki przypominającej nie poprawia istotnie skuteczności ochronnej szczepienia. Sprzężenie z białkiem nośnikowym (np. w skoniugowanych szczepionkach przeciwko pneumokokom [PCV]) poprawia skuteczność szczepionek polisacharydowych poprzez indukcję odpowiedzi immunologicznej zależnej od limfocytów T.

    Wybrane treści dla pacjenta
    • Ospa wietrzna u kobiet w ciąży
    • Toksoplazmoza w ciąży
    • Różyczka u kobiet w ciąży
    • Choroba afektywna dwubiegunowa u dzieci i młodzieży
    • Badania prenatalne
    • Ból pleców u dziecka
    • Zakażenie parwowirusem B19 w ciąży
    • Wady zgryzu u dzieci
    • Alergia pokarmowa u dzieci
    • Choroba Kawasakiego u dzieci
    O tym się mówi
    • Zmiany w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców
      Ministerstwo Finansów wyklucza możliwość powrotu do zasad, które obowiązywały przed wprowadzonym przez rząd PiS Polskim Ładem. Cofnięcie ich kosztowałoby około 10 mld zł.
    • Trzy średnie krajowe dla specjalistów?
      Co mogłoby skłonić młodych do pracy w publicznym sektorze? Przede wszystkim zmiana warunków pracy, lepsza organizacja, eliminacja absurdów i biurokracji i lepsze, bardziej efektywne wykorzystanie kompetencji lekarza.
    • Czeka nas nadpodaż lekarzy?
      Ministerstwo Zdrowia jest zadowolone ze skokowego wzrostu liczby studentów kierunków lekarskich i przewiduje, że już w 2025 roku będziemy obserwować wysycenie na pracę lekarzy, a w kolejnych latach pojawi się wyraźna ich nadpodaż.