Inhibitory JAK w leczeniu łysienia plackowatego

Opracowała: lek. Karina Polak

Skróty: JAK – kinazy janusowe; SALT – Severity of Alopecia Tool, wskaźnik używany do oceny nasilenia łysienia plackowatego; I²– test statystyczny dotyczący niejednorodności wyników; p – poziom istotności statystycznej; CI – confidence interval, przedział ufności

Łysienie plackowate (alopecia areata) jest chorobą autoimmunologiczną, zaliczaną do niebliznowaciejących postaci łysienia. Występuje najczęściej u osób młodych. Szacuje się, że w ciągu życia dotyka 0,1–6,9% populacji ogólnej. W leczeniu łysienia plackowatego stosuje się glikokortykosteroidy, leki immunosupresyjne oraz fototerapię. Celem badaczy była ocena skuteczności i bezpieczeństwa stosowania tofacytynibu, leku z grupy inhibitorów JAK, w leczeniu łysienia plackowatego.

W tym celu przeprowadzono wyszukiwanie w bazach PubMed, EMBASE oraz Cochrane, obejmujące artykuły opublikowane do grudnia 2018 r., używając słów kluczowych „tofacytynib” oraz „łysienie bliznowaciejące”. Do przeglądu zakwalifikowano artykuły anglojęzyczne, dotyczące pacjentów z łysieniem plackowatym ogniskowym, całkowitym lub uogólnionym, u których stosowano tofacytynib doustnie lub miejscowo na skórę głowy wraz z odnotowaniem wyników dotyczących skuteczności lub bezpieczeństwa leku, a grupę badaną stanowiło przynajmniej 4 pacjentów. Łącznie do przeglądu zakwalifikowano 14 badań (6 badań klinicznych oraz 8 badań obserwacyjnych), dotyczących 275 osób z łysieniem plackowatym. Analizę statystyczną zbiorczych danych dotyczących skuteczności i działań niepożądanych tofacytynibu wykonano z użyciem oprogramowania Comprehensive Meta-analysis (wersja 3.3.0, Biostat, Englewood, NJ). Jako wskaźnik skuteczności odrostu włosów wykorzystano SALT (ang. Severity of Alopecia Tool), przyjmując odrost przynajmniej 50% włosów (uzyskanie SALT50).