Zmieniona błona śluzowa żołądka u mężczyzny z infekcją Helicobacter pylori

Prawidłowa odpowiedź: Metaplazji jelitowej błony śluzowej żołądka

Komentarz

Przedstawione na nagraniu obszary zmienionej błony śluzowej odpowiadają metaplazji jelitowej żołądka. W obrazie endoskopowym zmiany te najczęściej przybierają postać nieco jaśniejszych (od okolicznej błony śluzowej), szarawych pól. W standardowej endoskopii z białym światłem mogą być one trudne do wykrycia. Metody zaawansowanego obrazowania, w tym endoskopia wąskopasmowa (NBI), poprawiają widoczność powierzchni błony śluzowej przewodu pokarmowego i zwiększają skuteczność wykrywania drobnych zmian w jej obrębie. Przedstawiony obraz endoskopowy jest tego dobrym przykładem – w trybie NBI ogniska metaplazji stają się wyraźnie odgraniczone i jaśniejsze na tle otaczającej błony śluzowej.

Metaplazja jelitowa jest stanem przedrakowym żołądka. Stanowi pośredni etap w sekwencji rozwoju raków żołądka typu jelitowego opisanej przez Correa w poprzednim stuleciu. Według tej hipotezy rak rozwija się na podłożu przewlekłego zapalenia błony śluzowej żołądka (często wywołanej przez infekcję H. pylori), a w konsekwencji trwającego zapalenia dochodzi do nieżytu zanikowego żołądka i dalszych niekorzystnych przemian komórkowych błony śluzowej – metaplazji jelitowej, dysplazji małego i dużego stopnia, aż do rozwoju raka.

Ryzyko rozwoju raka u osób z metaplazją jelitową jest trudne do oszacowania. W ostatnim populacyjnym badaniu ze Szwecji (n=11,530) wykazano, że w porównaniu do tzw. populacji standardowej u pacjentów z metaplazją jelitową w żołądku istnieje 340% większe ryzyko rozwoju raka (standaryzowany współczynnik występowania raka [standardized incidence ratio – SIR] = 3,4 [95%CI 2,7–4,2]). Oznacza to, że u 1 pacjenta na 39 pacjentów z metaplazją jelitową rozwinie się rak w ciągu 20 lat od gastroskopii.

Z uwagi na to u osób z metaplazją jelitową żołądka zaleca się nadzór endoskopowy. Zasady prowadzenia nadzoru zostały opracowane w 2012 roku przez kilka dużych międzynarodowych towarzystw gastroenterologicznych (między innymi Europejskie Towarzystwo Endoskopii Przewodu Pokarmowego [ESGE]). Ich skrótowe opracowanie przedstawia poniższy schemat, ale wymaga podkreślenia duże znaczenie eradykacji H. pylori we wszystkich przypadkach stwierdzenia stanów przedrakowych żołądka oraz metod zaawansowanego obrazowania (chromoendoskopia standardowa, NBI) jako standard w prowadzeniu nadzoru endoskopowego.

Ryc. 1. Nadzór u osób ze zmianami przedrakowymi żołądka. Na podstawie pozycji 4. piśmiennictwa; obrazowanie wąskopasmowe – NBI; dysplazja małego stopnia – LGD; dysplazja dużego stopnia – HGD.