Prawidłowa odpowiedź: Proktokolektomia
Komentarz
U pacjentów z nieswoistymi chorobami zapalnymi jelit (NChZJ) istnieje
zwiększone ryzyko rozwoju raka jelita grubego. W przypadku wrzodziejącego
zapalenia jelita grubego (WZJG) wpływ na rozwój raka ma czas trwania
choroby, zasięg choroby, rodzinne obciążenie rakiem jelita grubego
oraz współistnienie stwardniającego zapalenia dróg żółciowych (PSC).
Chorzy z WZJG chorują na raka jelita grubego w młodszym wieku w porównaniu z osobami bez takiego obciążenia. Z tego powodu pacjenci z NChZJ powinni
podlegać nadzorowi endoskopowemu, który zazwyczaj rozpoczyna się
po 8–10 latach trwania choroby. Celem nadzoru jest przede wszystkim
wykrywanie zmian nowotworowych na wczesnym etapie dysplazji. Szansę
na wykrycie tego typu zmian zwiększa zastosowanie technik zaawansowanego
obrazowania, takich jak endoskopia wysokiej rozdzielczości czy chromoendoskopia.
Nagranie przedstawia metodę chromoendoskopii, w której jelito grube
ocenia się po zabarwieniu barwnikiem kontrastującym (0,02% roztwór
karminu indygo). Barwienie podkreśla nierówności błony śluzowej jelita i ułatwia wykrywanie nierównych, podejrzanych zmian oraz ocenę ich granic. W doświadczonych ośrodkach, i zastosowaniu metod zaawansowanego obrazowania,
nadzór endoskopowy można ograniczyć do pobierania wycinków wyłącznie z podejrzanych zmian. W przypadku braku tych metod w ramach rutynowego
nadzoru zaleca się pobieranie „niecelowanych” wycinków z każdego segmentu
jelita grubego (4 biopsje co 10 centymetrów jelita).
Uniesione, dobrze odgraniczone zmiany, niegdyś określane terminem DALM
(ang. dysplasia-associated lesion or mass), wymagają szczegółowej
oceny z pobraniem wycinków zarówno z samej zmiany, jak i otaczającej
jej błony śluzowej. Gdy dysplazja ograniczona jest do samej zmiany,
można rozważyć leczenie endoskopowe na drodze mukozektomii lub dyssekcji
podśluzówkowej. W przypadku dysplazji „rozproszonej”, szerzącej się
poza zmianę (stwierdzonej w okolicznej błonie śluzowej), leczenie endoskopowe
jest przeciwwskazane i pacjenci ci wymagają radykalnego leczenia
chirurgicznego na drodze proktokolektomii.
Piśmiennictwo:
1. Annese V., Beaugerie L., Egan L. i wsp.: European Evidence-based Consensus: Inflammatory Bowel Disease and Malignancies. J. Crohns Colitis 2015; 9: 945–65
2. Annese V., Daperno M., Rutter M.D. i wsp.: European evidence based consensus for endoscopy in inflammatory bowel disease. J. Crohns Colitis 2013; 7: 982–1018
3. Laine L., Kaltenbach T., Barkun A. i wsp.: SCENIC international consensus statement on surveillance and management of dysplasia in inflammatory bowel disease. Gastroenterology 2015; 148: 639–651