Prawidłowa jest odpowiedź: Mayo 3
Komentarz
Klasyfikacja Mayo jest jedną z najczęściej stosowanych skal służących do oceny ciężkości przebiegu wrzodziejącego zapalenia jelita grubego (WZJG). Została zastosowana po raz pierwszy w 1987 roku przez Schroedera i wsp. w pionierskim badaniu oceniającym skuteczność preparatów 5-ASA i była konsekwentnie wykorzystywana w kolejnych najważniejszych badaniach klinicznych dotyczących WZJG (patrz piśmiennictwo). Skala Mayo składa się z czterech podkategorii: dwóch kategorii klinicznych dotyczących częstości wypróżnień oraz nasilenia krwawienia z odbytu, kategorii endoskopowej oraz ogólnej oceny lekarza (patrz tab. 1 i 2). W każdej z tych podkategorii przydziela się od 0 do 3 punktów, co oznacza, że całkowity zakres skali Mayo waha się od 0 do 12 punktów. Skala ta może być stosowana zarówno w ocenie wstępnej choroby, jak również w monitorowaniu odpowiedzi na leczenie.
W podkategorii endoskopowej klasyfikacji Mayo ocenia się aktywność zmian zapalnych w obrębie błony śluzowej jelita grubego, gdzie 0 oznacza prawidłową błonę śluzową z dobrze widoczną siatką naczyniową, 1 – zmiany zapalne o małym nasileniu (przekrwienie błony śluzowej zatarta/słabo widoczna siatka naczyniowa), 2 – zmiany zapalne o średnim nasileniu (obrzęk i przekrwienie błony śluzowej, nieobecna siatka naczyniowa, krwawienie kontaktowe, nadżerki), 3 – zmiany zapalne o dużym nasileniu (krwawienie spontaniczne, owrzodzenia). Wygojeniu śluzówkowemu przypisuje się w klasyfikacji Mayo wynik 0 lub 1.
W przedstawionym przypadku w pierwszej kolejności widzimy dodatni objaw krwawienia kontaktowego (przy delikatnych uderzeniach kleszczykami w błonę śluzową jelita obserwuje się krwawienie), ponadto nieobecną siatkę naczyniową, przekrwienie i granulację błony śluzowej, ale przede wszystkim rozległe, nieregularne owrzodzenia, które wskazują na zmiany zapalne o dużym nasileniu (Mayo 3), pomimo że nie obserwuje się krwawienia spontanicznego.
Należy dodać, że endoskopowa skala Mayo jest jednym wśród wielu narzędzi służących do oceny aktywności zmian zapalnych we WZJG. Wśród innych powszechnie stosowanych klasyfikacji wymienia się między innymi skalę UCEIS (Ulcerative Colitis Endoscopic Index of Severity), skalę Barona, skalę UCCIS (Ulcerative Colitis Colonoscopic Index of Severity) oraz skalę endoskopową Rachmilewitza.
| Tabela 1. Skala aktywności wrzodziejącego zapalenia jelita grubego według Mayo
(Mayo Scoring System for Assessment of Ulcerative Colitis Activity)
|
| Częstość wypróżnień [liczba punktów] |
| prawidłowa liczba wypróżnień dla pacjenta |
0 |
| 1–2 wypróżnienia ponad normę |
1 |
| 3–4 wypróżnienia ponad normę |
2 |
| ≥5 wypróżnień ponad normę | 3 |
| Krwawienie z odbytu |
| brak krwawienia |
0 |
| pasma krwi w kale mniej niż w połowie wypróżnień |
1 |
| krew w kale obecna w większości wypróżnień |
2 |
| bierne krwawienie z odbytu |
3 |
| Endoskopowa ocena aktywności zmian zapalnych (patrz tabela poniżej) |
| norma lub zmiany nieaktywne |
0 |
| zmiany zapalne o małym nasileniu |
1 |
| zmiany zapalne o średnim nasileniu |
2 |
| zmiany zapalne o dużym nasileniu |
3 |
| Ogólna ocena lekarza prowadzącego |
| norma |
0 |
| łagodny przebieg choroby |
1 |
| średnio ciężki przebieg choroby |
2 |
| ciężki przebieg choroby |
3 |
| Tabela 2. Kategoria endoskopowa według Mayo (Mayo Endoscopic Scoring of Ulcerative Colitis)
|
Mayo 0
Norma lub zmiany nieaktywne
|
prawidłowa błona śluzowa
dobrze widoczna siatka naczyniowa
|
 |
Mayo 1
Zmiany zapalne o małym nasileniu |
przekrwienie błony śluzowej
zatarta/słabo widoczna siatka naczyniowa
|
 |
Mayo 2
Zmiany zapalne o średnim nasileniu
|
obrzęk i przekrwienie błony śluzowej
nieobecna siatka naczyniowa
krwawienie kontaktowe
nadżerki
|
 |
Mayo 3
Zmiany zapalne dużym nasileniu
|
krwawienie spontaniczne
owrzodzenia
|
 |
Piśmiennictwo:
1. Schroeder K.W., Tremaine W.J., Ilstrup D.M.: Coated oral 5-aminosalicylic acid therapy for mildly to moderately active ulcerative colitis. A randomized study. N. Engl. J. Med., 1987; 317: 1625–1629
2. Rutgeerts P., Sandborn W.J., Feagan B.G. i wsp.: Infliximab for induction and maintenance therapy for ulcerative colitis. N. Engl. J. Med., 2005; 353 (23): 2462–2476
3. Rutgeerts P., Sandborn W.J., Feagan B.G. i wsp.: Infliximab for induction and maintenance therapy for ulcerative colitis. N. Engl. J. Med., 2005; 353: 2462–2476
4. Reinisch W., Sandborn W.J., Hommes D.W. i wsp.: Adalimumab for induction of clinical remission in moderately to severely active ulcerative colitis: results of a randomised controlled trial. Gut, 2011; 60: 780–787
5. Sandborn W.J., van Assche G., Reinisch W. i wsp.: Adalimumab induces and maintains clinical remission in patients with moderate-to-severe ulcerative colitis. Gastroenterology, 2012; 142: 257–265; e1–3
6. Sandborn W.J., Feagan B.G., Marano C. i wsp.: Subcutaneous golimumab induces clinical response and remission in patients with moderate-to-severe ulcerative colitis. Gastroenterology, 2014; 146: 85–95
7. Sandborn W.J., Feagan B.G., Marano C. i wsp.: Subcutaneous golimumab maintains clinical response in patients with moderate-to-severe ulcerative colitis. Gastroenterology 2014; 146: 96–109; e1
