Nowe wytyczne postępowania w sepsie i wstrząsie septycznym u dorosłych

31.01.2018

Aktualizacja wytycznych Surviving Sepsis Campaign (SSC) opublikowana w 2017 roku zawiera wiele istotnych zmian w stosunku do poprzednich wydań. Szczególnie ważne są nowe zalecenia dotyczące antybiotykoterapii i stabilizacji hemodynamicznej. Leczenie dożylne o szerokim spektrum działania przeciwdrobnoustrojowego powinno się rozpocząć w ciągu 1 godziny od rozpoznania sepsy (≥1 lek) lub wstrząsu septycznego (≥2 leki). Wcześniej należy pobrać do badań mikrobiologicznych próbki krwi (z ≥2 miejsc, każda na podłoża tlenowe i beztlenowe) i innych materiałów (w zależności od przypuszczalnej etiologii), jeśli nie spowoduje to istotnego (>45 min) opóźnienia antybiotykoterapii. W trafnym doborze antybiotykoterapii empirycznej pomaga znajomość lokalnych danych nt. drobnoustrojów powodujących zakażenia i ich lekowrażliwości. Przy ustalaniu dawkowania antybiotyków trzeba uwzględnić ich cechy farmakokinetyczne i farmakodynamiczne oraz swoiste właściwości u chorych z sepsą i wstrząsem septycznym (np. zastosować duże dawki antybiotyków hydrofilnych z uwagi na zwiększenie ich objętości dystrybucji i filtracji kłębuszkowej, zwłaszcza u pacjentów poddawanych resuscytacji płynowej).

U chorych z hipoperfuzją tkankową towarzyszącą sepsie płynoterapię należy rozpocząć od podawania krystaloidów w ilości ≥30 ml/kg w ciągu pierwszych 3 godzin. Prowadząc leczenie płynami powinno się zwracać uwagę na występowanie objawów hiperwolemii, często powtarzać ocenę stanu hemodynamicznego i dążyć do zmniejszenia (normalizacji) stężenia mleczanów w osoczu. Obecnie lekiem pierwszego wyboru obkurczającym naczynia we wstrząsie septycznym jest noradrenalina, a docelowa wartość średniego ciśnienia tętniczego wynosi ≥65 mm Hg. Pozostałe dotychczas zalecane cele hemodynamiczne (np. uzyskanie wysycenia hemoglobiny krwi z żył centralnych tlenem >70%) nie są obowiązkowe.

Powinno się dążyć do możliwie jak najszybszej eliminacji ognisk zakażenia. Należy np. usunąć cewnik naczyniowy, który jest potencjalnym źródłem zakażenia, niezwłocznie po uprzednim uzyskaniu nowego dostępu naczyniowego.

Przyjęto także nową definicję sepsy, którą określono jako „zagrażającą życiu dysfunkcję narządową spowodowaną zaburzoną regulacją odpowiedzi ustroju na zakażenie”, i zastąpiono tym terminem stosowane wcześniej pojęcie „ciężka sepsa”.

Szczegółowe informacje dotyczące postępowania w sepsie i wstrząsie septycznym u osób dorosłych znajdziesz w rozdziale: Sepsa i wstrząs septyczny.

Zobacz także
  • Intensywna terapia – postępy 2016/2017

Profesor Andrzej Szczeklik

Profesor Kliniki Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, pisarz eseista i filozof medycyny, wiceprezes Polskiej Akademii Umiejętności, animator Akademii Młodych "PAUeczka Akademicka".