W najnowszych wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (2012) wprowadzono modyfikacje niektórych zaleceń dotyczących rozpoznawania i leczenia ostrej i przewlekłej niewydolności serca. Zmiany koncentrują się na zoptymalizowaniu leczenia. Wytyczne te były podstawą aktualizacji rozdz. 2.19. Niewydolność serca.
Podsumowanie głównych zmian:
1) zmiana roli peptydów natriuretycznych w rozpoznawaniu niewydolności sercaa) uznaje się obecnie, że są one pomocne przede wszystkim w wykluczaniu tego stanu (jeśli ich stężenie jest małe); w razie ich zwiększonego stężenia konieczne jest wykonanie badania echokardiograficznego w celu potwierdzenia zaburzenia czynności lewej komory
b) zaproponowano nowe wartości decyzyjne, przy których rozpoznanie niewydolności serca jest mało prawdopodobne: inne w przewlekłej niewydolności serca, a inne u chorych z ostrą dusznością (dla BNP odpowiednio < 35 pg/ml i <125 pg/ml, a dla NT-proBNP odpowiednio <100 pg/ml i <300 pg/ml; dodatkowo w ostrej duszności można wykorzystać MR-proANP); zob. 2.19.1. Badania laboratoryjne.
2) zoptymalizowanie leczenia przewlekłej niewydolności serca (rozdz. 2.19.1, ryc 19-1)
a) rozszerzono wskazania do stosowania antagonistów aldosteronu – zalecane są u wszystkich chorych z utrzymującymi się objawami (NYHA II–IV) i LVEF ≤35% pomimo leczenia inhibitorem konwertazy angiotensyny (ACEI [lub antagonistą receptora angiotensyny – ARB]) i β-blokerem
b) kombinację (ACEI + ARB) zaleca się obecnie jedynie przy nietolerancji antagonisty receptora aldosteronowego, gdy objawy niewydolności serca utrzymują się pomimo stosowania ACEI i βblokera
c) nie zaleca się jednoczesnego stosowania ACEI, ARB i antagonisty aldosteronu (lub innego diuretyku oszczędzającego potas) z uwagi na nadmierne ryzyko skutków niepożądanych
d) dołączono iwabradynę do leków stosowanych w niewydolności serca – należy ją rozważyć u chorych z LVEF ≤35%, z zachowanym rytmem zatokowym o częstotliwości ≥70/min, którzy pozostają w II–IV klasie NYHA pomimo stosowania ACEI (lub ARB), antagonisty receptora aldosteronowego i β-blokera w optymalnych dawkach; można ją także rozważyć w przypadku przeciwwskazań do β-blokerów lub ich nietolerancji
3) modyfikacja wskazań do terapii resynchronizującej – kwalifikująca do tego leczenia jako jeden z kryteriów szerokość zespołu QRS zależy od morfologii zespołu QRS (musi być większa w przypadku morfologii innej niż blok lewej odnogi peczka Hisa). Przy kwalifikacji do CRT ocenę LVEF i klasy NYHA należy przeprowadzać po co najmniej 3 miesiącach optymalizowanej farmakoterapii, a w przypadku choroby niedokrwiennej serca dodatkowo >40 dni po zawale i >3 miesiące po ewentualnej angioplastyce wieńcowej (1. Terapia resynchronizacyjna, rozdz. 2.19.1).
4) podkreślenie roli oceny żywotności niedokrwionego mięśnia sercowego zaopatrywanego przez nadającą się do rewaskularyzacji tętnicę wieńcową przy ustalaniu wskazań do rewaskularyzacji wieńcowej.
Omówienie wytycznych z komentarzem eksperta: Rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca. Podsumowanie wytycznych European Society of Cardiology 2012
