Zawał serca
Zawał serca oznacza martwicę mięśnia sercowego wywołaną niedokrwieniem. Powstaje zwykle na skutek pęknięcia blaszki miażdżycowej.
medycyna praktyczna dla pacjentów
medycyna praktyczna dla pacjentów
Zawał serca oznacza martwicę mięśnia sercowego wywołaną niedokrwieniem. Powstaje zwykle na skutek pęknięcia blaszki miażdżycowej.
Choroba wieńcowa to stan niedokrwienia mięśnia sercowego związany ze zmianami w tętnicach (tzw. tętnicach wieńcowych), które doprowadzają do niego krew.
Choroba może przebiegać bezobjawowo lub powodować upośledzenie czynności serca (tamponadę serca) wskutek wzrostu ciśnienia wewnątrzosierdziowego, spowodowanego nagromadzeniem się dużej ilości płynu. Najczęstsze objawy to duszność, zmniejszona tolerancja wysiłku fizycznego, niekiedy kaszel, zaburzenia połykania, niskie ciśnienie tętnicze, osłabienie, omdlenie lub stan przedomdleniowy.
Dyslipidemia to stan, w którym stężenia lipidów i lipoprotein krążących w osoczu wykraczają poza wartości uznane za prawidłowe.
Częstoskurcz nadkomorowy jest rodzajem arytmii, czyli zaburzeń rytmu serca. Częstoskurcz nadkomorowy to szybki, nieprawidłowy rytm pracy serca, którego częstotliwość wynosi powyżej 100 uderzeń/min, a miejsce powstawania pobudzeń znajduje się powyżej tzw. pęczka Hisa, czyli w uproszczeniu – „nad” komorami.
Dławica odmienna to postać choroby niedokrwiennej serca wywołanej miejscowym skurczem tętnicy wieńcowej, który doprowadza do niedokrwienia mięśnia sercowego. Choroba objawia się niesprowokowanym, spoczynkowym bólem dławicowym, trwającym kilkanaście–kilkadziesiąt minut, czasami dłużej. Ból może także pojawiać się po wysiłku.
Dławica piersiowa jest objawem choroby niedokrwiennej serca. Charakteryzuje się bólem w klatce piersiowej, wiążącym się z niedocieraniem do mięśnia sercowego takiej ilość tlenu, jakiej serce potrzebuje.
Skutkiem tej wrodzonej anomalii anatomicznej jest ucisk i zmniejszenie przepływu krwi, a tym samym tlenu i składników odżywczych, przez daną gałąź tętnicy w czasie skurczu serca. Zmniejsza się wówczas tzw. rezerwa wieńcowa, co odczuwane jest w postaci bólu w klatce piersiowej, pojawiającego się głównie podczas wysiłku fizycznego oraz stresu.
Serce leży w części klatki piersiowej zwanej śródpiersiem, pośrodku między obu płucami, za przednią ścianą klatki piersiowej, do przodu od przełyku, a ponad przeponą. 2/3 serca leży na lewo od linii środkowej ciała, zaś 1/3 na prawo, więc pogląd, że narząd ten położony jest po lewej stronie nie jest całkiem słuszny.
Układ naczyń organizmu, razem z sercem tworzy układ sercowo-naczyniowy, zwany też układem krążenia. Jego cel stanowi doprowadzenie krwi wraz z tlenem i substancjami odżywczymi do wszystkich komórek organizmu oraz odprowadzenie z komórek dwutlenku węgla i produktów przemiany materii. Stały przepływ krwi wymuszany jest przez serce, które działa jak pompa tłocząca.
Miażdżyca rozwija się praktycznie u wszystkich ludzi. Pierwsze zmiany miażdżycowe mogą pojawić się nawet we wczesnym dzieciństwie, jednak objawy w postaci choroby niedokrwiennej serca, chromania przestankowego, niedokrwienia czy udaru mózgu, dotyczą zazwyczaj osób po 50. roku życia.
Migotanie przedsionków jest najczęściej występującym zaburzeniem rytmu serca (arytmią). Charakteryzuje się szybkim, niemiarowym biciem serca, często powodującym uczucie kołatania w klatce piersiowej.
Nadciśnienie płucne nie jest jedną prostą jednostką chorobową, ale w jego skład wchodzi wiele różnych chorób, dla których wspólną cechą jest wzrost ciśnienia w tętnicy płucnej, a nieleczone prowadzą do przeciążenia i niewydolności prawej komory serca.
Niedokrwistość chorób przewlekłych występuje stosunkowo często. Jest drugą po niedokrwistości z niedoboru żelaza najczęściej spotykaną anemią. Częstość jej występowania zwiększa się z wiekiem, gdy zwiększa się prawdopodobieństwo wystąpienia przewlekłej choroby.
Niewydolność serca zwykle ma charakter postępujący i w sposób nieunikniony prowadzi do pogarszania się czynności mięśnia sercowego.
Objawy ostrego niedokrwienia jelit mają zazwyczaj nagły początek i są bardzo nasilone. Pierwszym oraz najczęstszym (występującym u 95% pacjentów) objawem jest ból brzucha. Ból najczęściej jest silny, ciągły i rozlany na całą jamę brzuszną – trudno zlokalizować jeden bolący punkt. Często nie pomagają nawet silne leki przeciwbólowe, takie jak opioidy.
Przyczynami ostrego niedokrwienia kończyny są najczęściej zator lub zakrzep. Do rzadszych przyczyn należą: zapalenie naczyń, rozwarstwienie ściany tętnicy, uraz lub uszkodzenie tętnicy (np. jako powikłanie niektórych zabiegów wewnątrznaczyniowych).
Przyczynami ostrego niedokrwienia kończyny są najczęściej zator (74% przypadków) lub zakrzep (5–35% przypadków). Do rzadszych przyczyn należą: zapalenie naczyń, rozwarstwienie ściany tętnicy, uraz lub uszkodzenie tętnicy (np. jako powikłanie niektórych zabiegów wewnątrznaczyniowych).
Ostre zespoły wieńcowe są rodzajem choroby wieńcowej, czyli stanów niedokrwienia mięśnia sercowego związanych ze zmianami w tętnicach wieńcowych. Tętnice wieńcowe to drobne tętnice, których zadaniem jest zaopatrywanie serca (mięśnia sercowego) w tlen i składniki odżywcze.
Przewlekła niewydolność żylna obejmuje chorobę żylakową (żylaki) oraz zespół pozakrzepowy rozwijający się u niektórych chorych, którzy przebyli zakrzepicę żylną.
Najczęstszą przyczyną przewlekłego niedokrwienia jelit jest miażdżyca. Odkładanie się blaszek miażdżycowych w tętnicach unaczyniających jelita i wywołane tym objawy są analogiczne do miażdżycy tętnic wieńcowych, czyli dławicy piersiowej (łac. angina pectoris).
Początkowo ból nóg wynikający ze zwężenia tętnic odczuwany jest tylko podczas intensywnego wysiłku fizycznego, np. biegania, chodzenia po schodach. Są to naturalnie sytuacje, kiedy pracujące mięśnie potrzebują więcej tlenu, a zwężone tętnice uniemożliwiają zaopatrzenie tkanek w natlenowaną krew w takim stopniu, w jakim jest to potrzebne.
Rozwarstwienie najczęściej pojawia się na skutek miejscowego uszkodzenia lub przerwania ściany aorty po wewnętrznej stronie. Najczęściej zdarza się to w obrębie klatki piersiowej, rzadziej na odcinku brzusznym aorty. Taki stan jest przyczyną niedokrwienia narządów zaopatrywanych przez tętnicę.
Tętniak to fragment tętnicy, w którym następuje poszerzenie jej światła o ponad 50% w stosunku do prawidłowej wartości.
Torbiel osierdzia to torbiel znajdująca się w worku osierdziowym, otaczającym serce. Najczęstszą przyczyną jej powstania jest proces zapalny toczący się w obrębie worka osierdziowego lub rozwój pasożyta.
Wrodzony ubytek worka osierdziowego jest rzadko obserwowaną anomalią rozwojową, której często towarzyszą inne wady rozwojowe serca, płuc czy pozostałych narządów.
Zaciskające zapalenie osierdzia jest obecnie rzadkim, ale poważnym następstwem i zarazem końcowym etapem przewlekłego procesu zapalnego toczącego się w osierdziu, który prowadzi do postępującej utraty elastyczności worka osierdziowego.
Zapalenie mięśnia sercowego rozwija się zwykle podczas infekcji gardła, dróg oddechowych albo po jej ustąpieniu. Może być również poprzedzone zakażeniem ze strony układu pokarmowego przebiegającym z biegunką lub zakażeniem przebiegającym z wysypką skórną.
Nazwa zawał „bez uniesienia odcinka ST” jest związana z tym, że u pacjentów w zapisie EKG nie występują charakterystyczne zmiany, które są widoczne u pacjentów z innym typem zawału. Dochodzi jednak do zwiększenia się we krwi stężenia tzw. troponin sercowych.
Zawał serca z uniesieniem odcinka ST jest najczęściej spowodowany zakrzepem zamykającym tętnicę wieńcową i powstającym w miejscu uszkodzenia blaszki miażdżycowej, najczęściej jej pęknięcia. Tętnica wieńcowa, której zadaniem jest dostarczanie krwi do mięśnia sercowego, jest wtedy „zatkana”. Mięsień sercowy nie dostaje wystarczającej ilości krwi, ulega niedokrwieniu, niedotlenieniu i obumiera.
Zespół podkradania wynika ze zwężenia lub całkowitego zamknięcia tętnicy podobojczykowej w jej początkowym odcinku, przed odejściem tętnicy kręgowej. Zwężenie naczynia ogranicza wówczas napływ krwi zarówno do mózgu, jak i do kończyny górnej.
Zespół preekscytacji jest wrodzoną nieprawidłowością układu przewodzącego serca odpowiedzialnego za jego czynność elektryczną.
Zespół uciskowy górnego otworu klatki piersiowej występuje częściej u kobiet, głównie w wieku 30–40 lat. Chorzy najczęściej skarżą się na dolegliwości bólowe odcinka szyjnego kręgosłupa lub obręczy barkowej, drętwienie i mrowienie w rejonie całego ramienia bądź przedramienia i ręki, często towarzyszą im bóle głowy, niekiedy następstwem jest osłabienie siły uścisku dłoni.
Zespół ucisku lewej żyły nerkowej przez aortę i tętnicę krezkową górną występuje rzadko. Objawia się bólem brzucha, bólem pleców w okolicy lędźwiowej, bólem podbrzusza, nudnościami i wymiotami.
Choroba rozwija się dosyć często u sportowców, zwłaszcza uprawiających biegi lub kolarstwo oraz u osób uprawiających jogging.
Wyjątkowe sytuacje. Towarzyszenie osobie chorej na COVID-19
Wyjątkowe sytuacje. Kiedy chorujesz na COVID-19
