Czy zmienność ciśnienia tętna indukowana testem biernego unoszenia kończyn dolnych jest czynnikiem predykcyjnym odpowiedzi na płynoterapię u wentylowanych mechanicznie chorych w stanie krytycznym?
Analiza wyników badania kohortowego opublikowanego we wrześniu 2022 roku na łamach „British Journal of Anaesthesia”.
Opracowali: Anna Bagińska, lek. Michał Długaszek
Skróty: CI (cadiac index) – wskaźnik sercowy, PPV (pulse pressure variation) – zmienność ciśnienia tętna, SVI (stroke volume index) – wskaźnik objętości wyrzutowej serca
Metodyka: wieloośrodkowe prospektywne badanie kohortowe
Populacja: 270 dorosłych chorych (mediana wieku 68 lat, mężczyźni 63%) w stanie krytycznym wentylowanych mechanicznie, z ostrą niewydolnością krążenia, u których wykonano test biernego unoszenia kończyn dolnych oraz prowadzono leczenie płynami; z badania wykluczono chorych z zaburzeniami rytmu serca, z przeciwwskazaniami do testu biernego unoszenia kończyn dolnych, kobiety w ciąży, chorych w agonii, chorych, u których zmieniano dawki leków obkurczających naczynia i leków o działaniu sedatywnym oraz chorych z ryzykiem odmy opłucnowej spowodowanej płynoterapią; wstrząs septyczny u 37%, wstrząs hipowolemiczny u 48%, ocena hemodynamiczna metodą echokardiografii u 71%, ocena hemodynamczna metodą termodylucji przezpłucnej u 29% chorych
Opis metody:
Oceny parametrów hemodynamicznych dokonano:
– wyjściowo, gdy chory przebywał płasko na plecach w pozycji półleżącej z uniesionymi o 45° głową i tułowiem
– po 1 min. od wykonania testu biernego unoszenia kończyn dolnych polegającego na uniesieniu kończyn dolnych pod kątem 45°
– gdy chory powrócił do pozycji półleżącej
– po podaniu choremu 15- minutowego wlewu 500 ml roztworu krystaloidów.
Wyniki: Chorzy odpowiadający na leczenie płynami stanowili 60,7% badanych i cechowali się znamiennie mniejszymi wyjściowymi wartościami CI i SVI oraz większymi wyjściowymi wartościami PPV w porównaniu z chorymi nieodpowiadającymi na płynoterapię. Podanie krystaloidów zmniejszyło PPV w obu grupach (w tym w znamiennie większym stopniu w grupie chorych wrażliwych na płynoterapię).
Test biernego unoszenia kończyn dolnych:
– zwiększał ciśnienie krwi w obu podgrupach (w tym w znamiennie większym stopniu u chorych odpowiadających na leczenie płynami w porównaniu z chorymi niewrażliwymi na płynoterapię)
– u chorych odpowiadających na leczenie płynami zmniejszał bezwzględną i względną ΔPPV o odpowiednio –3% i –30% oraz zwiększał CI o 17,7% i SVI o 18,7%.