Czy należy wprowadzać hydrolizat białek o znacznym stopniu hydrolizy u karmionego mieszanką mleczną kilkumiesięcznego niemowlęcia z łagodnymi objawami AZS?

24-08-2018
dr hab. n. med. Andrea Horvath
Klinika Pediatrii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Pytanie nadesłane do redakcji

Czy należy wprowadzać hydrolizat białek o znacznym stopniu hydrolizy u karmionego mieszanką mleczną kilkumiesięcznego niemowlęcia z łagodnymi objawami AZS (łagodne zmiany rumieniowe na policzkach), bez jakichkolwiek innych objawów, i ujemnym wywiadem rodzinnym w kierunku alergii? Czy eliminacja alergenu z diety w przypadku stwierdzenia zwiększonego stężenia sIgE jest zawsze konieczna?

Odpowiedź

Atopowe zapalenie skóry (AZS) należy do zapalnych alergicznych chorób skóry i jest związane z uczuleniem na substancje znajdujące się w środowisku, w tym alergeny pokarmowe, alergeny powietrznopochodne oraz czynniki bezpośrednio oddziałujące na skórę (alergia kontaktowa). Patogeneza choroby jest bardzo złożona, a u jej podstaw leżą mechanizmy genetyczne wpływające na nieprawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego oraz warunkujące nieprawidłową budowę naskórka. AZS charakteryzuje się okresami zaostrzeń i remisji (nawet całkowicie bezobjawowymi).

Leczenie AZS zależy od wieku dziecka, rozległości i nasilenia zmian skórnych oraz odpowiedzi organizmu na zastosowaną terapię. Jeśli zidentyfikowano czynniki uczulające, należy ich unikać, jednak zawsze podstawową rolę w leczeniu AZS odgrywa prawidłowa pielęgnacja skóry.

Alergeny dostające się przez przewód pokarmowy wzbudzają odpowiedź układu immunologicznego, która umożliwia nabywanie tolerancji. Dlatego przy łagodnie nasilonych zmianach skórnych należy przede wszystkim zadbać o odpowiednie nawilżenie i natłuszczenie skóry. W tym celu stosuje się emolienty (emulsje do kąpieli, kremy, lotiony, maści), które powinny być aplikowane co najmniej 3–4 razy dziennie.

Warto pamiętać, że u dzieci z egzemą występuje zwiększone ryzyko alergizacji – często stwierdza się u nich większe stężenie specyficznych IgE (sIgE) przeciwko białkom mleka krowiego, jaj czy orzechów. Nie oznacza to jednak, że należy od razu eliminować te produkty z diety. Część pacjentów nie reaguje na pokarmy pomimo zwiększonego stężenia sIgE i u tych chorych zdecydowanie nie należy wprowadzać diety eliminacyjnej. W wątpliwych sytuacjach zalecaną metodą diagnostyczną jest próba prowokacji (p. Czy wprowadzenie przez rodziców niewielkich ilości dotychczas nietolerowanych pokarmów do diety dziecka można uznać za próbę prowokacji?). Natomiast przy łagodnych objawach zawsze w pierwszej kolejności trzeba położyć nacisk na pielęgnację, nie zaś na eliminację.

Piśmiennictwo

  1. Nowak-Wegrzyn A., Szajewska H., Lack G.: Food allergy and the gut. Nat. Rev. Gastroenterol. Hepatol., 2017; 14 (4): 241–257

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Placówki

Szukasz poradni, oddziału lub SOR w swoim województwie? Chętnie pomożemy. Skorzystaj z naszej wyszukiwarki placówek.

Doradca medyczny

Twój pacjent ma wątpliwości, kiedy powinien zgłosić się do lekarza? Potrzebuje adresu przychodni, szpitala, apteki? Poinformuj go o Doradcy Medycznym Medycyny Praktycznej