Alergia na pokarmy, zgodnie z teorią marszu alergicznego, jest pierwszą manifestacją alergii w życiu dziecka. W miarę dorastania niektóre dzieci nabywają tolerancję i całkowicie powracają do zdrowia, jednak u części z nich alergia na pokarmy ustępuje miejsca alergenom powietrzno-pochodnym, manifestując się głównie objawami ze strony układu oddechowego. Z tego względu u dzieci, zwłaszcza z grupy zwiększonego ryzyka alergii (tzn. dzieci z rodzin z chorobą atopową, potwierdzoną u jednego lub obojga rodziców albo rodzeństwa), od wielu lat poszukuje się skutecznych metod profilaktyki alergii i powstrzymania marszu alergicznego. W tym celu zaleca się wyłączne karmienie piersią przez 6 miesięcy (co najmniej przez 4 mies.). Jeśli dziecko (z grupy ryzyka) nie może być karmione wyłącznie piersią, można rozważyć podawanie preparatów o potwierdzonej obniżonej alergenności. Wprowadzanie produktów uzupełniających należy rozpocząć po ukończeniu 17. tygodnia życia i nie później niż w 26. tygodniu życia. Nie ma przekonujących danych naukowych, iż unikanie lub opóźnianie (>4.–6. mż.) wprowadzania pokarmów potencjalnie alergizujących zmniejsza ryzyko alergii u dzieci z grupy zwiększonego ryzyka rozwoju chorób alergicznych, jak i ryzyka populacyjnego.
Marchew nie należy do najczęstszych alergenów pokarmowych w okresie wczesnego dzieciństwa, ale jest jednym z najczęściej alergizujących warzyw. Potencjalne właściwości alergogenne marchwi zależą od zawartych w niej białek, aktywnych składników chemicznych (w tym olejków eterycznych, umbeliferonu, saponin, alkaloidu – daucyny, flawonoidów, witamin i minerałów) oraz jonów metali. Dodatkowo w składzie korzenia marchewki wyodrębniono kilkanaście determinant antygenowych (epitopów), które mogą reagować krzyżowo z selerem, arbuzem, przyprawami (koprem włoskim, kolendrą, kminkiem, anyżem) oraz pyłkami brzozy i bylicy.
Objawy uczulenia na marchew są podobne jak w każdej innej alergii na pokarm, mogą być pojedyncze, o łagodnym charakterze (np. ograniczony wyprysk wokół odbytu) lub przyjmować bardziej burzliwy charakter z zajęciem kilku układów (np. ostra pokrzywka z objawami ze strony układu oddechowego lub anafilaksją). Alergia na marchewkę często współistnieje z uczuleniem na inne owoce i warzywa w zespole alergii jamy ustnej (OAS) oraz nieżytem nosa wywołanym nadwrażliwością na pyłek roślin.
Jedyną skuteczną i niezawodną metodą leczenia alergii na pokarm, niezależnie od jej objawów, jest ścisłe unikanie alergenu pokarmowego.
W przypadku alergii na marchew należy zatem zlecić jej eliminację z diety. Przypadkowe lub świadome błędy dietetyczne powodują zaostrzenie objawów. Nie ma jednak dowodów na to, że takie postępowanie zwiększa ryzyko wystąpienia chorób autoimmunizacyjnych.
W odniesieniu do innych alergenów pokarmowych, głównie białek mleka krowiego, jaj, ryb i orzechów, stosuje się inne swoiste terapie obejmujące różne metody odczulania i podawanie choremu niewielkich ilości alergenu w celu indukcji jego tolerancji. W zależności od sposobu podania alergenu wyróżniamy immunoterapię podjęzykową (SLIT), doustną (OIT) i przezskórną (EPIT). U niektórych pacjentów po przypadkowym kontakcie z alergenem pokarmowym obserwuje się łagodniejsze objawy, ale trwała tolerancja po przerwaniu terapii jest rzadka. Nie znamy odległych skutków stosowania OIT, SLIT i EPIT. Istnieją pewne przesłanki, że u dorosłych odczulanych w ten sposób na alergeny powietrzno-pochodne zwiększa się ryzyko eozynofilowego zapalenia przełyku.
Piśmiennictwo
Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek,
zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.
Szukasz poradni, oddziału lub SOR w swoim województwie? Chętnie pomożemy. Skorzystaj z naszej wyszukiwarki placówek.
Twój pacjent ma wątpliwości, kiedy powinien zgłosić się do lekarza? Potrzebuje adresu przychodni, szpitala, apteki? Poinformuj go o Doradcy Medycznym Medycyny Praktycznej