Odpowiedź
dr n. med. Łukasz Błażowski
Oddział Pediatrii i Alergologii Szpitala Specjalistycznego w Jaśle
Klinika Alergologii i Pneumonologii Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Rabce-Zdroju
Katedra Fizjologii i Patofizjologii Kolegium Nauk Medycznych Uniwersytetu Rzeszowskiego
Zawsze należy się kierować stanem pacjenta i wskazaniami klinicznymi. Jeżeli po pierwszej dawce adrenaliny nie ma poprawy klinicznej, kolejną dawkę można podać po 8–10 min. Mniej więcej taki jest czas półtrwania adrenaliny w osoczu. Zazwyczaj druga dawka wystarczy do opanowania większości reakcji systemowych. Jeżeli po drugiej dawce nadal nie ma poprawy klinicznej, to za kolejnych 8–10 min można podać trzecią dawkę leku i.m., jednak w takim przypadku prawdopodobnie u pacjenta wystąpiła reakcja oporna na leczenie. Konieczne jest zatem natychmiastowe leczenie chorego na oddziale intensywnej terapii, a jeżeli nadal nie uzyska się stabilizacji objawów życiowych pacjenta, adrenalinę należy podać w powolnym wlewie i.v. lub doszpikowym za pomocą pompy infuzyjnej, oczywiście w odpowiedniej dawce obliczonej według dostępnych algorytmów. Jeśli z jakiegoś powodu podłączenie wlewu i.v. jest niemożliwe, niewątpliwie korzystniej będzie podać kolejną dawkę adrenaliny i.m. podczas resuscytacji niż zrezygnować z kolejnej dawki tego leku, ale wówczas należy się liczyć z wystąpieniem działań niepożądanych adrenaliny. Walczymy jednak o życie pacjenta, więc w takiej sytuacji jest to korzystniejsza alternatywa.
Piśmiennictwo:
1. Sargant N., Dodd A., Hughes A. i wsp.: Refractory anaphylaxis: treatment algorithm. Allergy, 2021; 76: 1595–15972. Kruszewski J., Cichocka-Jarosz E., Błażowski Ł.: Anafilaksja i wstrząs anafilaktyczny u dzieci. Med. Prakt. Pediatr., 2021; 4: 61–71
