Skróty: EMR – endoskopowa mukozektomia;
ESMO – European Society for Medical Oncology;
EUS – endoskopowa ultrasonografia;
GEP-NET – żołądkowo-jelitowo-trzustkowe nowotwory neuroendokrynne;
GIST – nowotwory podścieliskowe przewodu pokarmowego;
LADG – obwodowa resekcja żołądka wspomagana laparoskopowo;
MALT – chłoniaki związane z błoną śluzową;
NET – guzy neuroendokrynne;
NIPS – neoadiuwantowa chemioterapia śródotrzewnowa i układowa;
PLC – cytologia płynu uzyskanego z płukania jamy otrzewnej;
RCT – badania kliniczne z randomizacją;
TK – tomografia komputerowa
La Torre i wsp. z ośrodka uniwersyteckiego La Sapienza w Rzymie dokonali oceny prognostycznej wyników badań cytologicznych płynu uzyskanego z płukania jamy otrzewnej (
peritoneal wash cytology, peritoneal lavage cytology – PLC) w grupie chorych na raka żołądka.
1 Uwzględniając niekorzystne rokowanie praktycznie w większości przypadków raka żołądka, nawet w przypadku tych, u których dokonano radykalnej w zamyśle resekcji żołądka, autorzy zaproponowali rutynowe badanie cytologiczne płynu zaaspirowanego z jamy otrzewnej u wszystkich chorych na miejscowo zaawansowany nowotwór. Wyniki tych badań posłużyły do oceny wartości prognostycznej obecności komórek raka żołądka w zależności od stopnia zaawansowania nowotworu. W trakcie laparotomii do jamy otrzewnej podawano 200 ml 0,9% roztworu NaCl, a następnie około 50 ml aspiratu pobierano do oceny cytologicznej. Obecność komórek nowotworu w płynie stwierdzono u 11% chorych, przy czym u zdecydowanej większości z nich (87%) ustalono T3 i T4 stopień zaawansowania miejscowego. U 71% chorych, u których wynik badania był dodatni, stopień zróżnicowania guza pierwotnego oceniono na G3 bądź G4. We wszystkich przypadkach dodatniego wyniku PLC wykryto przerzuty w węzłach chłonnych. Dodatni wynik PLC wiązał się ze znamiennie krótszym czasem przeżycia (w porównaniu z wynikiem ujemnym). Mediana czasu przeżycia wyniosła odpowiednio 19 miesięcy w porównaniu z 39 miesiącami (p <0,0001). Wartość prognostyczną PLC potwierdzono również w analizie wieloczynnikowej (p = 0,018). Autorzy wskazują na potrzebę diagnostycznej laparoskopii, niezbędnej do prawidłowej przedoperacyjnej oceny zaawansowania (
staging), we wszystkich przypadkach miejscowo zaawansowanego raka żołądka w celu identyfikacji chorych z izolowanymi komórkami nowotworu w jamie otrzewnej i podjęcia bardziej intensywnego leczenia onkologicznego.