Opracowali: dr med. Wojciech Turaj, dr med. Małgorzata Bała
Konsultował dr hab. med. Jacek J. Rożniecki, Katedra i Klinika Neurologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Skróty: RCT – badanie z randomizacją, RR – ryzyko względne
Metodyka: przegląd systematyczny z metaanalizą 6 RCT przeprowadzonych w układzie naprzemiennym
Populacja: 999 dorosłych chorych z klasterowem
bólem głowy (śr. wiek 40–44 lata, kobiety 13–40%,
chorzy z epizodycznym bólem głowy 56–75%)
Interwencja: zolmitryptan 5 albo 10 mg p.o. (1
badanie) lub donosowo (2), albo sumatryptan 6 mg
s.c. (2), 12 mg s.c. (1) lub 20 mg donosowo (1).
Kontrola: placebo
Wyniki:
zolmitryptan 5 mg vs placebo:
– większe prawdopodobieństwo zmniejszenia
natężenia bólu głowy, ocenianego przez chorych w 5-punktowej skali natężenia bólu (bez bólu,
ból łagodny, umiarkowany, silny, bardzo silny)
albo w 5-punktowej skali zmiany natężenia
bólu głowy (bez zmian, niewielkie, umiarkowane,
duże, całkowite uśmierzenie bólu) 50% vs
35%; RR 1,43 [1,15–1,78]; 3 badania, n = 457)
– większe prawdopodobieństwo ustąpienia bólu
głowy w ciągu 30 minut (32% vs 18%; RR 1,8
[1,12–2,9]; 2 badania, n = 228)
– mniejsze ryzyko konieczności zastosowania
dodatkowego leku (30% vs 42%; RR 0,71
[0,55–0,91]; 3 badania, n = 457)
– większe ryzyko jakichkolwiek objawów niepożądanych
(27% vs 15%; RR 1,79 [1,15–2,77]; 2 badania, n = 331), ale w żadnym badaniu nie odnotowano
poważnych objawów niepożądanych
zolmitryptan 10 mg vs placebo:
– większe prawdopodobieństwo zmniejszenia
(28% vs 7%; RR 3,90 [1,90–8,0]; 2 badania, n =
223) i ustąpienia bólu głowy w ciągu 15 minut
(12% vs 3%; RR 3,90 [1,26–12,05]; 2 badania,
n = 223) i 30 minut (odpowiednio: 57% vs 35%;
RR 1,65 [1,33–2,04]; 3 badania, n = 449 oraz
48% vs 18%; RR 2,68 [1,72–4,17]; 2 badania,
n = 223)
– mniejsze ryzyko konieczności zastosowania
dodatkowego leku (27% vs 42%; RR 0,65 [0,50–0,85]; 3 badania, n = 449)
– większe ryzyko jakichkolwiek objawów niepożądanych
(37% vs 15%; RR 2,43 [1,61–3,68]; 2 badania, n = 325)
zolmitryptan 10 mg vs 5 mg:
– większe prawdopodobieństwo ustąpienia bólu
głowy w ciągu 30 minut (48% vs 32%; RR 1,49
[1,07–2,06]; 2 badania, n = 229)
– podobne prawdopodobieństwo zmniejszenia
nasilenia bólu głowy w ciągu 30 minut (62% vs
45%; RR 1,15 [0,97–1,37]; 3 badania, n = 454)
– podobne ryzyko jakichkolwiek objawów niepożądanych
(37% vs 27%; RR 1,36 [0,99–1,87]; 2 badania, n = 326)
sumatryptan vs placebo:
– większe prawdopodobieństwo zmniejszenia
(75% vs 32%; RR 2,3 [1,77–3,03]; 2 badania, n =
258) i ustąpienia bólu głowy w ciągu 15 minut
(48% vs 17%; RR 2,77 [1,82–4,21]; 2 badania, n = 258)
– mniejsze ryzyko konieczności zastosowania
dodatkowego leku (12% vs 41%; RR 0,31
[0,20–0,47]; 2 badania, n = 346)
– większe ryzyko jakichkolwiek objawów niepożądanych
(34% vs 19%; RR 1,80 [1,20–2,70]; 2 badania, n = 293), ale w żadnym badaniu nie
odnotowano poważnych objawów niepożądanych.
Wnioski: Zolmitryptan i sumatryptan stosowane
doraźnie skutecznie zmniejszają natężenie klasterowego
bólu głowy i przyspieszają jego ustąpienie.
