Opracował: dr n. med. Marek Kaszuba
Skróty: AZS – atopowe zapalenie skóry, OR – ryzyko względne
Związek między atopowym zapaleniem skóry (AZS) i alergią kontaktową jest niejasny, a w dotychczasowych badaniach w tym zakresie uzyskiwano sprzeczne wyniki.
Aby ocenić występowanie alergii kontaktowej u chorych na AZS, przeanalizowano wyniki testów płatkowych (rozszerzona seria podstawowa) wykonanych w jednym ośrodku w ciągu 30 lat u 46 250 pacjentów. Opublikowana w „Contact Dermatitis” analiza to jak dotąd największe jednoośrodkowe badanie oceniające uczulenia kontaktowe u chorych na AZS. Zebrane dane przeanalizowano z uwzględnieniem zmiennych zakłócających, tj. wieku i płci badanych osób.
Wyniki testów uzyskane u chorych na AZS porównano z wynikami pochodzącymi od osób bez AZS. Grupy te różniły się istotnie (p <0,05) w zakresie występowania uczulenia na 9 z 37 testowanych substancji. Uczulenie na nikiel (OR 0,8), kobalt (OR 0,65) i pryminę (OR 0,49) występowało u chorych na AZS rzadziej niż u osób bez AZS. Uczulenie na imidazolidynylomocznik (OR 1,53), lakton seskwiterpenowy (OR 1,44), neomycynę (OR 1,27), mieszankę zapachową I (OR 1,19), piwalan tiksokortolu (OR 1,88) i lanolinę (OR 1,56) było częstsze u chorych na AZS niż u osób bez tej choroby.
| Tabela. Różnice w skorygowanej (ze względu na wiek) częstości występowania uczulenia kontaktowego między chorymi na atopowe zapalenie skóry (AZS) i osobami bez AZS | |||
|---|---|---|---|
|
Chorzy na AZS (%) |
Osoby bez AZS (%) |
||
| nikiel | 14,9 | < | 18,2 |
| kobalt | 5,5 | < | 6,2 |
| prymina | 0,3 | < | 0,6 |
| mieszanka zapachowa I | 7,6 | > | 6,7 |
| neomycyna | 3,8 | > | 3,7 |
| lanolina | 2,0 | > | 1,4 |
| lakton seskwiterpenowy | 1,1 | > | 0,9 |
| piwalan tiksokortolu | 1,0 | > | 0,5 |
| imidazolidynylomocznik | 0,8 | > | 0,6 |
Wnioski
- U chorych na AZS uczulenia na metale występują rzadziej niż u osób bez AZS, co sugeruje, że AZS może cechować mniejsza podatność na uczulające oddziaływanie metali.
- U chorych na AZS leczenie miejscowe może prowadzić do uczulenia i alergii kontaktowej na substancje zawarte w produktach dermatologicznych do stosowania miejscowego.
- U chorych na AZS, którzy zgłaszają pogorszenie stanu skóry po wdrożeniu leczenia preparatami miejscowymi, należy rozważyć wykonanie testów płatkowych.
