Jatrogenne uszkodzenia skóry u dzieci – rozpoznawanie, leczenie i zapobieganie
16.07.2012
Procedures and drugs in pediatric dermatology: iatrogenic risks and situations of koncern
Kalpana Reddy, Sophia Kogan, Sharon A. Gluck
Clinics in Dermatology, 2011; 29: 633–643
Pełna treść artykułu jest dostępna w publikacji: Medycyna Praktyczna Pediatria 2012/3
Zapamiętaj!*
Do czynników ryzyka jatrogennego uszkodzenia skóry należą: wcześniactwo,
mała urodzeniowa masa ciała, przedłużona hospitalizacja, kaniulacja żył
centralnych, wentylacja mechaniczna oraz stosowanie ciągłego dodatniego
ciśnienia w drogach oddechowych.
Nawet jednorazowe nakłucie skóry noworodka może spowodować powstanie
blizny lub zwapniałych guzków.
Elektrody urządzeń monitorujących mogą być przyczyną rozwoju plamistego
zaniku skóry u wcześniaków.
Martwica lub duże krwawienie w obrębie przedgłowia są czynnikami ryzyka
powstania blizny.
Następstwem zastosowania wyciągacza próżniowego w trakcie porodu
może być plamica lub podbiegnięcia krwawe, obrączkowe pęcherze, rozerwanie
skóry, otarcia lub łagodna odma podskórna.
Roztwory odkażające, w tym alkohol lub jodopowidon, mogą być przyczyną
oparzeń chemicznych u dzieci.
Czynnikami ryzyka odleżyn u dzieci są porażenia, miejscowe zaburzenie lub
brak czucia oraz unieruchomienie.
Najczęstszym powikłaniem cewnikowania tętnicy pępkowej jest zakrzepica,
która może prowadzić do zatorowości i powstania zgorzeli na pośladkach,
nogach lub stopach.
Martwica podskórnej tkanki tłuszczowej zwykle występuje u noworodków
urodzonych w fizjologicznym terminie porodu, które doznały urazu okołoporodowego
prowadzącego do hipotermii lub niedotlenienia. Może wywoływać
powikłania w postaci hiperkalcemii, hipoglikemii, małopłytkowości i hipertrójglicerydemii.
W przypadku wynaczynienia, wielkość uszkodzonego obszaru zależy od objętości
płynu i jego rodzaju. Roztwory zawierające kationy mogą doprowadzić
do martwicy niedokrwiennej, a nawet utraty kończyny.
Zaburzenia równowagi osmotycznej spowodowane wynaczynieniem roztworów
hipertonicznych mogą być przyczyną zwiększonego ciśnienia śródmiąższowego i mechanicznego ucisku, prowadząc w niektórych przypadkach
do zespołu ciasnoty powięziowej.
Urządzenia monitorujące mogą wywołać oparzenia termiczne, nadżerki,
nadmierną pigmentację skóry, utratę czucia, a nawet martwicę z ucisku i zgorzel w wyniku zbyt ciasnego zamocowania czujnika.
Nie należy rutynowo usuwać palców dodatkowych metodą podwiązywania.
Miejscowe zastosowanie lidokainy i prylokainy może wywołać ogólnoustrojowe
działania niepożądane.
_______________
* Od Redakcji
Wybrane treści dla pacjenta
-
Łojotok - przyczyny, objawy, leczenie
Skłonność do łojotoku jest cechą genetyczną, ale zależy także od wpływu hormonów płciowych. Jest szczególnie nasilony w okresie pokwitania i przekwitania, przy zaburzeniach hormonalnych i zaburzeniach przemiany materii.
-
Liszaj lśniący
Zmiany skórne w liszaju lśniącym mają charakter drobnych, licznych grudek, zwykle o wymiarach 1–2 mm. Najbardziej typowe miejsca ich lokalizacji to trzon penisa i żołądź, szyja, powierzchnie zgięciowe ramion i rzadziej tułów.
-
Znieczulenie do porodu
Silny ból jest bardzo mocnym czynnikiem stresogennym, wywołuje strach i może przedłużać akcję porodową. Ból zmniejsza łożyskowy przepływ krwi i zmniejsza efektywność skurczów macicy. Dlaczego więc tak małą liczbę znieczuleń regionalnych porodów wykonuje się w Polsce?
-
Rogowce dłoni i stóp
Rogowce dłoni i stóp jest to duża grupa chorób skóry uwarunkowanych zaburzeniami procesu rogowacenia naskórka o podłożu genetycznym. Manifestują się masywnym pogrubieniem naskórka (jego warstwy rogowej). Charakterystyczne dla tego stanu jest żółte zabarwienie skóry.
-
Zakażenie bakterią Chlamydia trachomatis w ciąży
Zakażenie bakterią Chlamydia trachomatis jest najczęstszą chorobą przenoszoną drogą płciową.
-
Kwaśna i wodnista kupka u niemowlaka karmionego piersią
Moja 4-miesięczna córeczka od kilku dni robi kupki o intensywnie kwaśnym zapachu i
jakby bardziej "wilgotne" niż do tej pory. Karmię ją odciąganym pokarmem zagęszczonym Nutritonem.
Jest wesoła, ruchliwa, nie wygląda, jakby jej coś dolegało, ale w 7. tygodniu życia przeszła
infekcję dróg moczowych i teraz wolę dmuchać na zimne – czy te kupki to coś, czym powinnam
się martwić?
-
Pemfigoid pęcherzowy
Pemfigoid pęcherzowy to najczęstsza podnaskórkowa autoimmunologiczna choroba pęcherzowa. Występuje w wieku starszym, po 65.roku życia, rzadko dotyczy dzieci.
-
Łupież rumieniowy
Łupież rumieniowy to jedna z częstszych powierzchownych bakteryjnych chorób skóry. Szacuje się, że dotyczy 20% populacji, zwłaszcza starszych mężczyzn. Istnieje niewielkie ryzyko przeniesienia choroby na drugą osobę.
-
Badania prenatalne
Badania prenatalne to metody diagnostyczne (inwazyjne i nieinwazyjne), którym poddaje się kobietę ciężarną w celu wykrycia nieprawidłowości genetycznych i innych poważnych chorób płodu.
-
Fotoalergie (fotouczulenia)
Promieniowanie UVA przenika przez szyby okienne i samochodowe, dlatego możliwe są niepożądane reakcje również w trakcie przebywania w zamkniętym pomieszczeniu czy w trakcie jazdy samochodem. Do najczęstszych reakcji skórnych wywoływanych promieniowaniem słonecznym należy zaliczyć odczyny fototoksyczne, a także wielopostaciowe osutki świetlne.