Rola probiotyków w profilaktyce i leczeniu chorób przewodu pokarmowego według aktualnych wytycznych. Podsumowanie wytycznych American Gastroenterological Association (AGA).
14.05.2021
prof. dr hab. n. med. Hanna Szajewska
Klinika Pediatrii, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Wybrane treści dla pacjenta
-
Pooperacyjna niedrożność jelit
Po zabiegu operacyjnym w obrębie jamy brzusznej dochodzi do czasowego porażenia perystaltyki przewodu pokarmowego. Jest to zjawiskiem powszechnym, znanym chirurgom od dawna.
-
Biegunka ostra
Najczęstszą przyczyną ostrej biegunki u dzieci jest zakażenie wirusowe. Dlatego biegunce często towarzyszą wymioty i gorączka, a choroba może się rozprzestrzeniać (w rodzinie, żłobku, przedszkolu).
-
Szczelina odbytu
Najbardziej typowy obraz tego schorzenia to piekący ból okolicy odbytu nasilający się przy wypróżnieniach, możliwe jest niewielkie krwawienie (ślad krwi na papierze toaletowym). Szczelina może być „ostra” – o objawach o dużym nasileniu, trwających krótko lub przewlekła, gdy objawy trwają długo. W przypadkach szczeliny przewlekłej może dojść do wykształcenia fałdu na brzegu odbytu.
-
Gazy jelitowe
Gazy jelitowe są naturalnie obecne w jelitach. Pochodzą z powietrza połykanego podczas posiłków, podczas mówienia, a także jako produkt fermentacji jelitowej, głównie w jelicie grubym. Gromadzeniu się gazów w jelitach sprzyja spożywanie niektórych pokarmów (np. roślin strączkowych, kapusty), a także niektóre choroby, np. zespół rozrostu bakteryjnego (SIBO) lub zespół jelita drażliwego. Leczenie jest zależne od przyczyny, w pierwszej kolejności należy przeanalizować, czy gazy nie stanowią skutku diety.
-
Biegunka wirusowa
Na całym świecie ostre biegunki wywołane przez czynniki zakaźne, głównie wirusy i bakterie, rzadziej pierwotniaki, są po zakażeniach górnych dróg oddechowych najczęstszą chorobą ludzi w każdym wieku. Biegunki wirusowe występują ze zbliżoną częstością zarówno w krajach rozwijających się, jak i rozwiniętych, gdyż są znacznie bardziej zaraźliwe od biegunek bakteryjnych – do zakażenia wystarcza spożycie już 10–100 wirusów.
-
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (colitis ulcerosa)
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG, colitis ulcerosa) jest chorobą zapalną błony śluzowej odbytnicy lub odbytnicy i okrężnicy, prowadzącym w cięższych przypadkach do powstania owrzodzeń. Należy do grupy nieswoistych chorób zapalnych jelit o niewyjaśnionej przyczynie. Głównym objawem choroby jest biegunka, często z domieszką krwi. Choroba przebiega z rzutami (zaostrzeniem objawów) i remisją. Leczenie colitis ulcerosa ma charakter przewlekły i polega na zapobieganiu nawrotom oraz na łagodzeniu przebiegu zaostrzeń.
-
Zespół jelita drażliwego
Zespół jelita drażliwego to choroba przewlekła, której głównymi objawami są ból brzucha i nieprawidłowy rytm wypróżnień (biegunki, zaparcia lub naprzemiennie). Choć zespół jelita drażliwego powoduje przykre objawy i może wpływać na funkcjonowanie, nie jest ciężką chorobą ani nie prowadzi do niekorzystnych skutków zdrowotnych. Bardzo ważnym elementem leczenia jest odpowiednia dieta.
-
Biegunka bakteryjna
Zakażenia bakteryjne umiejscawiają się głównie w jelicie grubym, dlatego stolce w biegunkach bakteryjnych zwykle są niezbyt obfite, natomiast zawierają patologiczne domieszki, takie jak śluz, ropę lub krew. Biegunki bakteryjne przenoszą się drogą pokarmową i są znacznie mniej zaraźliwe niż biegunki wirusowe.
-
Zakażenia przewodu pokarmowego przenoszone drogą płciową
Zakażenia są konsekwencją technik seksualnych typu anilingus, analnych biernych lub rzadziej fellatio. Najczęściej występują u mężczyzn utrzymujących kontakty seksualne z mężczyznami, aczkolwiek coraz częściej są rozpoznawane wśród osób heteroseksualnych.
-
Zespół krótkiego jelita
Zespół krótkiego jelita to stan po wycięciu lub wyłączeniu z pasażu pokarmu części lub całego jelita cienkiego, prowadzący do tak znacznego zmniejszenia wchłaniania, że odżywianie drogą przewodu pokarmowego nie pozwala na utrzymanie stanu zdrowia pacjenta. W leczeniu stosuje się przede wszystkim żywienie pozajelitowe w domu.