W jakich warunkach należy przechowywać ampułkostrzykawki z adrenaliną?

Adrenalinę zawsze należy przechowywać zgodnie z zaleceniami producenta. Warunki te różnią się w zależności od sposobu konfekcjonowania preparatu. Obecnie w Polsce dostępny jest jeden preparat adrenaliny w postaci strzykawki automatycznej (autowstrzykiwacz Epipen, dostępny w nowej formulacji od 2012 r.) oraz preparat polskiej produkcji w ampułkostrzykawce (Adrenalina WZF, roztwór do wstrzykiwań i.m. 300 µg/0,3 ml).

Autowstrzykiwacz Epipen jest bardziej odporny na warunki fizyczne (światło i temperaturę). Należy go przechowywać w temperaturze pokojowej <25°C w oryginalnym opakowaniu (sposób konfekcjonowania zabezpiecza przed dostępem światła). Leku w tej postaci nie należy przechowywać w lodówce, choć w badaniu oceniającym aktywność adrenaliny w postaci autowstrzykiwacza po kilkukrotnym zamrożeniu i rozmrożeniu aktywność leku utrzymywała się nadal w zakresie 90–115%. 

Szklane ampułkostrzykawki Adrenalina WZF są bardziej wrażliwe na warunki fizyczne od autostrzykawek, co może skracać okres ich przydatności do użycia. Producent ampułkostrzykawek zaleca przechowywanie leku w lodówce w temperaturze 2–8°C, ale dopuszcza również jego przechowywanie w temperaturze pokojowej <25°C przez 6 miesięcy (w obowiązującym terminie ważności). Należy jednak z całą stanowczością podkreślić, że w okresie narażenia na czynnik wywołujący objawy pacjent powinien nosić lek przy sobie, nawet jeśli skróci to okres przydatności preparatu.

Bezwzględnie należy przestrzegać terminu ważności preparatów adrenaliny, a po jego upływie lek trzeba wymienić na nowy. Takie postępowanie daje ponad 90% gwarancji na zachowanie aktywności biologicznej preparatu. Nie wiadomo, jaka jest skuteczność leku po upływie terminu ważności lub w razie jego przechowywania w nieodpowiednich warunkach. (wrzesień 2015 aktualizacja)

Piśmiennictwo

1. Frew A.J.: What are the „ideal” features of an adrenaline (epinephrine) auto-injector in the treatment of anaphylaxis? Allergy, 2011; 66 (1): 15–24
2. Guerlain S., Hugine A., Wang L.: A comparison of 4 epinephrine autoinjector delivery systems: usability and patent preference. Ann. Asthma Allergy Immunol., 2010; 104: 172–177
3. Schwirtz A., Seeger H.: Comparison of the robustness and functionality of three adrenaline auto-injectors. J. Asthma. Allergy., 2012; 5: 39–49
4. Beasley H., Ng P., Wheeler A. i wsp.: The Impact of Freeze-Thaw Cycles on Epinephrine. Wilderness Environ. Med., 2015; 26 (4): 514–519