Pytanie nadesłane do Redakcji
Jakie warunki muszą być spełnione, aby pediatra mógł wypisać receptę refundowaną na adrenalinę w autostrzykawce? Czy na przykład przysługuje ona dziecku po epizodzie reakcji anafilaktycznej o lekkim przebiegu, u którego stwierdzono sIgE w kl. 2 dla orzeszków ziemnych?
Odpowiedź
dr n. med. Łukasz Błażowski
Oddział Pediatrii i Alergologii Szpitala Specjalistycznego w Jaśle
Klinika Alergologii i Pneumonologii Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Rabce-Zdroju
Katedra Fizjologii i Patofizjologii Kolegium Nauk Medycznych Uniwersytetu Rzeszowskiego
Na początek mały komentarz do treści pytania. Nie ocenia się już teraz stężenia immunoglobuliny klasy E (sIgE) w klasach i w stosunku do ekstraktu alergenowego. W przypadku wymienionych orzeszków ziemnych konieczne jest określenie sIgE w stosunku do poszczególnych alergenów (molekuł alergenowych), gdyż dodatni wynik dla ekstraktu w Polsce najczęściej oznacza obecność IgE dla Ara h 8, alergenu orzeszków ziemnych związanego z pierwotnym uczuleniem na homologiczny do niego główny alergen pyłku brzozy Bet v 1. Obecność IgE dla Ara h 8 albo nie wywołuje żadnych objawów klinicznych u pacjenta, albo jest przyczyną niegroźnych objawów zespołu pyłkowo-pokarmowego ze strony jamy ustnej. Ponadto, lekki przebieg reakcji anafilaktycznej w żaden sposób nie zmniejsza zagrożenia życia pacjenta w przypadku następnego epizodu.
Wszystkie preparaty adrenaliny dostępne w autowstrzykiwaczu są w Polsce nierefundowane (100% odpłatności), dlatego nie ma ograniczeń związanych z wypisaniem recepty. Natomiast pacjentom, którzy wymagają leczenia doraźnego ostrej reakcji alergicznej (anafilaksji), można przepisać z 50% odpłatnością jedynie preparat adrenaliny do samodzielnego podania (Adrenalina WZF) w postaci ampułkostrzykawki zawierającej 1 mg adrenaliny w 1 ml. Jednak fabryczna blokada na tłoku sprawia, że można podać tylko 0,3 mg (czyli 0,3 ml), a więc standardową, jednorazową dawkę dla pacjentów o masie ciała ≥25 kg.
Jeżeli na podstawie wywiadu klinicznego i swojej wiedzy lekarz uzna, że pacjent jest zagrożony reakcją anafilaktyczną i może wymagać leczenia doraźnego, to ma pełne prawo wypisać taki preparat z przysługującą zniżką, niezależnie od specjalizacji. Co więcej, w przypadku istotnego zagrożenia anafilaksją na groźne alergeny pokarmowe czy alergeny jadu owadów błonkoskrzydłych wskazane jest przepisanie 2 opakowań adrenaliny do samodzielnego podania.
