Laparoskopia i cięcia poprzeczne

LAPAROSKOPIA I CIĘCIA POPRZECZNE

Protokół ERAS z powodzeniem stosuje się zarówno w chirurgii laparoskopowej jak i klasycznej. Dostęp laparoskopowy nie jest więc warunkiem sine qua non realizacji protokołu.
W razie braku możliwości wykonania zabiegu z dostępu laparoskopowego zaleca się wykorzystanie cięć poprzecznych.
Zalety cięć poprzecznych:
  • mniejszy ból pooperacyjny
  • lepszy dostęp do pola operacyjnego
  • mniejsze ryzyko rozwoju przepuklin pooperacyjnych.

W ostatnich latach coraz większą rolę w chirurgii odgrywają techniki małoinwazyjne, zwłaszcza wykorzystanie dostępu laparoskopowego. O ile laparoskopowa apendektomia czy cholecystektomia w większości ośrodków uchodzi już za postępowanie rutynowe, o tyle w przypadku chirurgii jelita grubego laparoskopia ciągle należy rzadkości, natomiast zabiegi w obrębie żołądka czy trzustki z dostępu laparoskopowego wykonuje się w pojedynczych ośrodkach w Polsce.

Dostęp laparoskopowy wiąże się z:

  • mniejszą śródoperacyjną utratą krwi
  • redukcją pooperacyjnego bólu
  • szybszym powrotem aktywności jelit
  • mniejszym ryzykiem rozwoju powikłań
  • krótszym czasem trwania hospitalizacji
  • szybszym powrotem pacjenta do normalnej aktywności.

Ponadto w wielu badaniach wykazano, że wyniki onkologiczne zabiegów z dostępu laparoskopowego wykonywanych przez wyszkolonych chirurgów są zbliżone do tych z dostępu klasycznego. To nie rodzaj dostępu, a między innymi postępowanie zgodne z zasadami onkologicznej radykalności i doświadczenie zespołu decyduje o długoterminowych wynikach leczenia onkologicznego.

Protokół ERAS nie był jednak dedykowany dla technik małoinwazyjnych. Pierwsze badania dotyczące jego skuteczności objęły pacjentów operowanych klasycznie. Do tej pory wykazano jednak, że zastosowanie protokołu ERAS i laparoskopii działa synergistycznie, między innymi zmniejszając ryzyko wystąpienia powikłań pooperacyjnych.
Dostęp klasyczny wiąże się dla pacjenta z większym urazem. Zaleca się, aby w przypadku jego zastosowania wykonywać cięcia poprzeczne zamiast podłużnych. Generują one mniejszy pooperacyjny ból oraz mniejsze ryzyko pojawienia się przepukliny w bliźnie pooperacyjnej. Ponadto – wbrew powszechnej opinii – dostęp klasyczny z wykorzystaniem cięć poprzecznych umożliwia lepszy wgląd w pole operacyjne.

Piśmiennictwo

Czytaj dalej: Rezygnacja z rutynowego stosowania drenów