Rola endoskopii w badaniach przesiewowych w kierunku nowotworów przewodu pokarmowego i trzustki w Europie. Omówienie stanowiska European Society of Gastrointestinal Endoscopy 2020.
02.07.2021
dr hab. n. med. Ewa Nowakowska-Duława1, prof. dr hab. n. med. Jarosław Reguła2, dr n. med. Małgorzata Szczepanek3
1 Katedra i Klinika Gastroenterologii i Hepatologii, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
2 Klinika Gastroenterologii Onkologicznej, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie - Państwowy Instytut Badawczy,
Klinika Gastroenterologii, Hepatologii i Onkologii Klinicznej Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie
3 Zakład Dydaktyki Medycznej, Centrum Innowacyjnej Edukacji Medycznej CM, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie
Wybrane treści dla pacjenta
-
Rak płaskonabłonkowy spojówki
Rak płaskonabłonkowy spojówki to nowotwór złośliwy wywodzący się z nabłonka spojówki. Wyróżnia się dwie postacie raka: przedinwazyjną oraz inwazyjną. Rak płaskonabłonkowy może naciekać sąsiednie struktury oka oraz dawać przerzuty do regionalnych węzłów chłonnych i przerzuty odległe. Przyczyny rozwoju raka płaskonabłonkowego nie są do końca poznane, jednak wyniki badań wskazują na dużą rolę promieniowania ultrafioletowego (UVA, UVB) oraz zakażeń podtypem 16 lub 18 wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV).
-
Rak trzustki - objawy nowotworów złośliwych trzustki - diagnoza i rokowania
Rak trzustki jest agresywnym nowotworem, cechującym się szybkim wzrostem miejscowym i rozprzestrzenianiem do węzłów chłonnych i wątroby. Zwykle jest rozpoznawany na zaawansowanym etapie, ponieważ na początku nie powoduje niepokojących objawów. Czynnikiem ryzyka zachorowania jest między innymi palenie tytoniu
-
Wybrane nowotwory dziedziczne
Nowotwory określane mianem dziedzicznych stanowią do 10% wszystkich nowotworów. W rzeczywistości lepsze jest określenie „nowotwory występujące rodzinnie”, czynnikiem dziedziczonym nie jest bowiem nowotwór, ale skłonność do zachorowania na niego.
-
Rak przełyku
Rak przełyku przez długi czas przebiega bezobjawowo. Dolegliwości pojawiają się, kiedy dojdzie do zwężenia przełyku, które powoduje utrudnione połykanie pokarmów – najpierw stałych, a następnie płynnych.
-
Nowotwory złośliwe żołądka
Najczęściej występującym nowotworem złośliwym żołądka jest rak gruczołowy żołądka. Zwykle na początku nie powoduje objawów i jest wykrywany, kiedy choroba jest już zaawansowana, a leczenie trudne. Inne nowotwory żołądka występują rzadziej, należą do nich m.in. nowotwory podścieliskowe przewodu pokarmowego (GIST), nowotwory neuroendykrynne i chłoniaki żołądka. Leczenie i rokowanie zależą od rodzaju nowotworu i zaawansowania choroby
-
Rak płaskonabłonkowy skóry
Rak płaskonabłonkowy skóry to złośliwy nowotwór skóry pochodzenia nabłonkowego, który zazwyczaj rośnie powoli, ale ma zdolność do tworzenia przerzutów odległych w innych narządach.
-
Mutacje genu BRCA1 i BRCA2 – uwarunkowany genetycznie rak piersi, jajnika, gruczołu krokowego i trzustki
Niektóre nowotwory złośliwe są związane z mutacjami w określonych genach. Wiadomo, że mutacje BRCA1 i BRCA2 zwiększają ryzyko zachorowania na raka piersi, jajnika, gruczołu krokowego i trzustki. Obecnie można wykonać badanie genetyczne pozwalające stwierdzić, czy u danej osoby występuje dana mutacja. O zasadności wykonania takiego badania należy porozmawiać z lekarzem genetykiem. Badanie takie wystarczy wykonać raz w życiu
-
Stolec ołówkowaty – czy to objaw raka?
Czy ołówkowaty stolec oznacza raka? Czuję parcie, bardzo chce się wypróżnić, a stolec jest cienki.
-
Rak żołądka
Rak żołądka to choroba, która na początku zwykle przebiega bezobjawowo. Może także powodować niecharakterystyczne objawy, takie jak dyskomfort w górnej części brzucha, odbijanie, wzdęcia. Im wcześniej rak żołądka zostanie wykryty, tym większe są szanse na wyleczenie. Rokowanie zależy od wielu czynników – wielkości i rozległości guza, a także obecności ewentualnych przerzutów.
-
Rak jelita grubego - przyczyny, objawy, leczenie i rokowania
Rak jelita grubego jest jednym z najczęściej występujących nowotworów złośliwych. Większość przypadków raka jelita grubego nie jest związana z występowaniem rodzinnym. W początkowej fazie choroba nie powoduje żadnych objawów i jest najczęściej wykrywana podczas badań przesiewowych (kolonoskopii). Do objawów należą m.in. obecność krwi w stolcu (widocznej gołym okiem lub utajonej), a także zaparcia, biegunki, zmiana kształtu stolca (np. stolec ołówkowaty).