Anafilaksja i wstrząs anafilaktyczny

02.02.2015

Anafilaksja to ciężka, zagrażająca życiu, uogólniona reakcja nadwrażliwości. Najcięższą postać anafilaksji, przebiegającą ze spadkiem ciśnienia tętniczego, stanowi wstrząs anafilaktyczny.

W 2012 i 2014 r. ukazały się wytyczne World Allergy Organization (WAO) i Europejskiej Akademii Alergologii i Immunologii Klinicznej dotyczące rozpoznawania i leczenia anafilaksji i wstrząsu anafilaktycznego. W obu dokumentach autorzy zgodnie zalecają stosowanie adrenaliny podawanej domięśniowo, dożylnego stosowania płynów oraz podawania tlenu przez maskę twarzową jako podstawowego leczenia wstrząsu anafilaktycznego. Stosowane powszechnie glikokortykosteroidy (podawane doustnie lub dożylnie) są opcją dodatkową, zalecaną głównie w celu zapobiegania nawrotom objawów anafilaksji, a nie w celu leczenia wstrząsu.

Podkreśla się także niewielką rolę i skuteczność leków przeciwhistaminowych. Wpływają one głównie na objawy skórne (pokrzywka i świąd), nie lecząc innych objawów anafilaksji i wstrząsu anafilaktycznego. Nie powinno się ich stosować zamiast adrenaliny. Autorzy obu dokumentów wyodrębniają także grupy chorych o zwiększonym ryzyku reakcji anafilaktycznych (niemowlęta, nastolatki, kobiety w ciąży i ludzie starsi), uzasadniając ten wybór i przedstawiając odrębności w postępowaniu w tych grupach chorych.

W dokumentach tych zawarte są także informacje o najczęstszych czynnikach wywołujących anafilaksję i wstrząs anafilaktyczny.

Więcej informacji znajdziesz w rozdziale „Anafilaksja i wstrząs anafilaktyczny” nowej wersji Interny Szczeklika.

Wybrane treści dla pacjenta
  • Obrzęk naczynioruchowy
  • Wstrząs anafilaktyczny (anafilaksja)

Profesor Andrzej Szczeklik

Profesor Kliniki Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, pisarz eseista i filozof medycyny, wiceprezes Polskiej Akademii Umiejętności, animator Akademii Młodych "PAUeczka Akademicka".