SARS-CoV-2 i inne zagrożenia XXI wieku
28.10.2021
prof. dr hab. Krzysztof Pyrć
Pracownia Wirusologii, Małopolskie Centrum Biotechnologii UJ w Krakowie
X Zjazd PTN AIDS 2021
Wybrane treści dla pacjenta
-
Polio
W 2014 roku polio nadal występowało endemicznie w Nigerii, Afganistanie i Pakistanie, a pojedyncze przypadki rejestrowano w Etiopii, Kamerunie, Kenii, Somalii, Syrii i Izraelu. Polio, monitorowane jako porażenie wiotkie, występuje w Polsce sporadycznie jedynie jako choroba przywleczona.
-
Odra u dorosłych
Jeżeli dorosły uniknął kontaktu z chorobą w dzieciństwie ani nie został zaszczepiony, to może zachorować na odrę niezależnie od wieku. Odra jest chorobą, która występuje tylko u ludzi, źródłem zakażenia jest człowiek chory na odrę. Do zakażenia dochodzi drogą wziewną przez kontakt z wydzielinami dróg oddechowych rozpraszanymi przez chorych podczas kaszlu i kichania.
-
Różyczka u dorosłych
Różyczka występuje tylko u ludzi - źródłem zakażenia jest człowiek chory na różyczkę. Zarażamy się drogą wziewną - przez kontakt z wydzielinami nosogardła osoby zakażonej. Różyczka jest względnie mało zaraźliwa - po kontakcie z chorym zachoruje 10-30% osób podatnych na zachorowanie, przy czym nawet do 50% zakażonych może przebyć różyczkę zupełnie bezobjawowo.
-
Biegunka wirusowa
Na całym świecie ostre biegunki wywołane przez czynniki zakaźne, głównie wirusy i bakterie, rzadziej pierwotniaki, są po zakażeniach górnych dróg oddechowych najczęstszą chorobą ludzi w każdym wieku. Biegunki wirusowe występują ze zbliżoną częstością zarówno w krajach rozwijających się, jak i rozwiniętych, gdyż są znacznie bardziej zaraźliwe od biegunek bakteryjnych – do zakażenia wystarcza spożycie już 10–100 wirusów.
-
SARS (zespół ostrej ciężkiej niewydolności oddechowej)
Zespół ostrej ciężkiej niewydolności oddechowej jest zagrażającą życiu chorobą wirusową wywołaną zakażeniem koronawirusem określanym jako wirus SARS. Pierwotnym rezerwuarem wirusa SARS były zwierzęta. Do tej pory nie zidentyfikowano jednoznacznie gatunku zwierzęcia, z którego doszło do transmisji patogenu na populację ludzką.
-
Zakażenie wirusem opryszczki zwykłej u dorosłych
Wirus opryszczki zwykłej (Herpes simplex virus) ma dwa typy, HSV-1 i HSV-2. Opryszczka na ustach („zimno na ustach”), czyli opryszczka wargowa jest najczęściej zakażeniem nawrotowym wywołanym przez HSV-1. Opryszczkę narządów płciowych z reguły wywołuje drugi typ wirusa, HSV-2.
-
Cytomegalia
Najczęściej cytomegalia przebiega bezobjawowo i pacjent nie wie, że jest zakażony CMV. W razie wystąpienia zespołu mononukleozy lub innych objawów cytomegalii należy się zgłosić do lekarza POZ. W razie wystąpienia objawów cytomegalii wrodzonej dziecko musi pozostawać pod opieką pediatry i innych specjalistów zależnie od występujących objawów choroby.
-
Choroby wywołane przez parwowirus B19 u dorosłych
Charakterystyczną cechą zakażeń parwowirusem B19 jest występowanie wysypki i bólów stawowych. U dzieci wirus wywołuje rumień zakaźny, częstą chorobę wieku dziecięcego, natomiast u dorosłych zwykle powoduje nietypowe wysypki bez rumienia na twarzy lub zespół poliartropatii, który objawia się symetrycznym zapaleniem lub bólami stawów, najczęściej dłoni, stawów skokowych, kolanowych i nadgarstka.
-
Wścieklizna
Wścieklizna cechuje się najwyższym wskaźnikiem śmiertelności ze wszystkich znanych zakażeń – chorobę przeżywają pojedyncze osoby, które zostały zaszczepione przed wystąpieniem objawów lub zakażone przez mniej zjadliwe szczepy wirusa. Chorobie można natomiast skutecznie zapobiegać za pomocą szczepień ochronnych i swoistej immunoglobuliny.
-
Test combo – grypa, COVID-19, RSV
Test combo to test diagnostyczny do samodzielnego wykonania, za pomocą którego można potwierdzić zakażenie wirusami grypy, SARS-CoV-2 (powodującym COVID-19) oraz RSV. Test combo można kupić w aptece za około 20 zł. Najbardziej wiarygodny wynik testu uzyskuje się na początku choroby
