BRAK PRZYGOTOWANIA JELITA
WYJĄTKI!
Zaleca się przygotowanie jelita w przypadku:
- konieczności wyłonienia ileostomii odbarczającej
- niskiej przedniej resekcji odbytnicy
- techniki endoskopowej transanal endoscopic microsurgery (TEM)
- hybrydowej techniki transanal total mesorectal excision (TaTME).
W połowie ubiegłego stulecia do rutynowej praktyki klinicznej wprowadzono przedoperacyjne oczyszczanie jelit. W tamtym okresie był to niewątpliwie ogromny postęp w rozwoju chirurgii przewodu pokarmowego, który pozwalał znacząco zmniejszyć częstość powikłań i śmiertelność pooperacyjną. Od lat 70. XX wieku zaczęto jednak kwestionować takie postępowanie, a dwie dekady później wykazano, że nie oczyszczanie jelit, a profilaktyka antybiotykowa odgrywa najważniejszą rolę w ograniczeniu liczby powikłań infekcyjnych. Oczyszczanie jelit wiąże się natomiast z licznymi efektami ubocznymi.
Brak przygotowania jelita nie wpływa na większą częstość:
- zakażenia miejsca operowanego
- rozwoju ropni wewnątrzbrzusznych
- nieszczelności zespoleń
- reoperacji.
W oparciu o liczne badani potwierdzono natomiast jego niekorzystny wpływ na przebieg pooperacyjny. Ponadto przygotowanie jelita z zastosowaniem środków osmotycznie czynnych prowadzi do:
- odwodnienia
- zaburzeń elektrolitowych
- opóźnionego powrotu perystaltyki po zabiegu
- wydłużenia czasu trwania hospitalizacji.
W niektórych badaniach wykazano, że oczyszczanie jelita zwiększa ryzyko wystąpienia nieszczelności zespolenia. Mechaniczne oczyszczanie jelit prowadzi do zmniejszenia protokolagenu i stężenia TGF-β w ścianie jelit, a przez to wpływa niekorzystnie na gojenie się zespoleń, co potwierdzono w doświadczeniach na modelach zwierzęcych. Takie postępowanie według niektórych autorów wpływa na wydłużenie czasu pobytu pacjentów na oddziale.
W ośrodkach postępujących zgodnie z protokołem ERAS nie oczyszcza się rutynowo jelita grubego przed resekcjami okrężnicy. Oczyszczanie stosuje się natomiast u pacjentów operowanych z powodu raka odbytnicy z planowanym wyłonieniem ileostomii odbarczającej, w przypadku niskiej przedniej resekcją odbytnicy czy też zabiegów z wykorzystaniem technik endoskopowych określanych akronimami TEM (transanal endoscopic microsurgery) czy TaTME (transanal total mesorectal excision).
W razie konieczności przygotowania jelita dzień przed operacją zaleca się pacjentowi stosowanie diety ubogoresztkowej, a środek oczyszczający jelito grube podaje się w dawce podzielonej – pierwszą połowę dzień przed zabiegiem, drugą połowę rano w dobie zabiegu.
Czytaj dalej: Napój węglowodanowy przed operacją
