Od Redakcji: Artykuł zawiera odpowiedzi na pytania zadane przez uczestników XVI Krajowej Konferencji Szkoleniowej Towarzystwa
Internistów Polskich „Postępy w chorobach wewnętrznych – INTERNA 2017” w Warszawie 31 marca – 1 kwietnia i w Krakowie 26–27 maja
2017 r.
Jak cytować: Dąbrowski A.: Zakażenie Helicobacter pylori i dyspepsja. Med. Prakt., 2017; 12: 110–114
Skróty: IPP – inhibitor(y) pompy protonowej
Zobacz także: Dyspepsja, refluks żołądkowo-przełykowy, stosowanie IPP – pytania i odpowiedzi
Pytanie 1. Czy samo oznaczenie antygenów H. pylori w kale lub sam dodatni wynik testu oddechowego stanowi wystarczającą podstawę do wdrożenia leczenia eradykacyjnego H. pylori (bez wykonania gastroskopii)?
Tak, jeżeli lekarz zdecydował o potrzebie wykonania testu w kierunku zakażenia H. pylori.
Pytanie 2. Czy tylko na podstawie dodatnich wyników testów serologicznych w kierunku zakażenia H. pylori można wdrożyć leczenie eradykacyjne?
Testy serologiczne nie mogą być używane do monitorowania eradykacji H. pylori. Eradykację H. pylori jedynie na podstawie dodatniego wyniku testu serologicznego można natomiast wdrożyć u pacjentów, u których wcześniej nie stosowano leczenia eradykacyjnego, z krwawieniem z wrzodu trawiennego lub leczonych (aktualnie lub ostatnio) inhibitorem pompy protonowej (IPP) lub antybiotykami. Te dwa ostatnie wskazania to sytuacje, w których wyniki innych testów w kierunku zakażenia H. pylori (ureazowego i oddechowego) mogą być fałszywie ujemne.
Pytanie 3. Jaka jest wiarygodność dostępnych w aptekach testów serologicznych w kierunku zakażenia H. pylori do wykonania w warunkach domowych?
Konsensus Maastricht V/Florencja nie zaleca stosowania dostępnych w aptekach („szybkich”) testów serologicznych z pełnej krwi z powodu ich niewystarczającej czułości i swoistości.
Pytanie 4. Czy przeprowadzać eradykację H. pylori u chorego na raka żołądka zdyskwalifikowanego od leczenia radykalnego?
Z logicznego i praktycznego punktu widzenia eradykacja H. pylori u pacjenta z takim rozpoznaniem nie ma większego sensu – przejście ścieżki patogenetycznej od zakażenia do raka trwa bowiem kilkadziesiąt lat. Należy natomiast zastosować strategię „badaj (w kierunku zakażenia H. pylori) i lecz” u jego krewnych 1. stopnia.
Pytanie 5. Czy w chłoniaku MALT powinno się rutynowo przeprowadzać eradykację H. pylori?
Zlokalizowana postać chłoniaka MALT jest mocno związana z zakażeniem H. pylori. We wczesnej postaci tego nowotworu (Lugano I/II) sama eradykacja H. pylori może wyleczyć 60–80% chorych.
Pytanie 6. Czy wydłużenie leczenia eradykacyjnego do 14 dni nie wpłynie na rozwój antybiotykooporności bakterii?
Każda terapia antybiotykami, a szczególnie długo trwająca, niesie ryzyko rozwoju antybiotykooporności bakterii. W Konsensusie Maastricht V/Florencja zalecenie 14-dniowego leczenia eradykacyjnego opiera się na stosunkowo słabych danych i ma raczej charakter sugestii. Poza tym, jeśli potwierdzimy u pacjenta skuteczność terapii 10-dniowej, nie ma potrzeby wydłużania leczenia. Każdy lekarz powinien więc starannie prowadzić monitorowanie skuteczności leczenia eradykacyjnego u swoich pacjentów.
Pytanie 7. Jak wydłużanie terapii eradykacyjnej wpływa na jej tolerancję?
Według dostępnych danych z badań klinicznych nie ma różnic w stopniu tolerancji 10- i 14-dniowych terapii eradykacyjnych.
Pytanie 8. Czy nie należy stosować terapii sekwencyjnej zamiast terapii poczwórnej?
Oporność H. pylori na klarytromycynę i metronidazol w większym stopniu osłabia skuteczność eradykacyjną terapii sekwencyjnej niż poczwórnej terapii jednoczesnej. Można jednak stosować terapię sekwencyjną, jeśli w danej praktyce okazuje się skuteczna.
