„Od dawna wiadomo, że zakażenie wirusem odry powoduje przejściowe osłabienie układu odpornościowego poprzez upośledzenia działania komórek „pamięci immunologicznej”. Skutkuje to stanem krótkotrwałej immunosupresji i w okresie 1–2 miesięcy od przechorowania odry czyni nas bardziej podatnymi na zachorowanie na inne choroby zakaźne” – przypomina Jessica Metcalf z Princeton University w Stanach Zjednoczonych.
Jednak w badaniu przeprowadzonym przez naukowców z Princeton University, którego wyniki opublikowano w najnowszym numerze czasopisma „Science”, wykazano, że okres tzw. „zaniku pamięci immunologicznej” po przechorowaniu odry jest znacznie dłuższy niż dotychczas sądzono.
Inspiracją do rozpoczęcia prac było badanie Rika L. de Swarta, wirusologa z Erasmus University Medical Center w Holandii. Wykazał on, że wirus odry atakuje limfocyty T – komórki, odpowiedzialne za powstanie „pamięci immunologicznej”. W ciągu ok. 1–2 miesięcy dochodzi do odnowienia populacji tych limfocytów, lecz ich ochronne działanie jest skierowane prawie wyłącznie przeciwko odrze, a nie przeciwko drobnoustrojom, z którymi organizm wcześniej miał kontakt.
Naukowcy z Princeton University w swojej pracy skupili się właśnie na upośledzeniu działania limfocytów T przez wirusa odry i zjawisku „zaniku pamięci immunologicznej”. Przeanalizowali zapadalność na odrę i umieralność z powodu innych chorób infekcyjnych u dzieci wieku 1–9 lat z Europy (Dania, Anglia, Walia) oraz w wieku 1–14 lat ze Stanów Zjednoczonych przed i po wprowadzeniu powszechnych szczepień przeciwko odrze. Analiza wykazała, że okres utrzymywania się stanu immunosupresji po przechorowaniu odry może wynosić nawet 28 miesięcy. Taki wynik uzyskano we wszystkich grupach wiekowych.
„Wyniki naszego badania sugerują, że szczepienie przeciwko odrze przynosi korzyści, które wykraczają poza zapewnienie jedynie ochrony przed zachorowaniem na odrę” – mówi Michael Mina. „Szczepienie przeciwko odrze jest obecnie jedną z najbardziej efektywnych kosztowo interwencji medycznych” – dodaje.
„Innymi słowy, zmniejszenie zapadalności na odrę wydaje się korelować ze zmniejszeniem liczby zgonów z powodu innych chorób zakaźnych u dzieci wynikających z działania wirusa odry na układ odpornościowy” – mówi Bryan T. Grenfell, współautor badania. „Uzyskane przez nas wyniki sugerują również, że na poziomie populacyjnym znaczne zwiększenie zapadalności na odrę może doprowadzić do zmniejszenia odporności zbiorowiskowej nie tylko w odniesieniu do zachorowań na odrę, ale również na inne choroby infekcyjne” – dodaje.
W podsumowaniu publikacji autorzy wyrazili nadzieje, że uzyskane przez nich wyniki zainicjują dalsze prace badawcze w tym obszarze.
„W przyszłości chcielibyśmy zbadać odległy wpływ „zaniku pamięci immunologicznej” na zapadalność na choroby zakaźne u dzieci, zwłaszcza w krajach rozwijających się, gdzie zachorowania na odrę nadal są przyczyną znacznej liczby zgonów” – podsumowuje Michael Mina.
