Dystansowanie społeczne, wczesne wykrywanie przypadków i izolowanie chorych, kwarantanna i oczywiście testowanie – to fundamenty strategii walki z pandemią w praktycznie wszystkich rozwiniętych krajach świata, które przeanalizowała AOTMiT.
Laboratorium RCKiK W Lublinie. Fot. Jakub Orzechowski / Agencja Gazeta
W Ministerstwie Zdrowia pracuje zespół, który ma przygotować strategię dla Polski na jesień, gdy spodziewana jest kumulacja różnych wyzwań epidemicznych (większa liczba zakażeń koronawirusem, zakażenia sezonowe, w tym wirusem grypy). W wielu krajach takie strategie już powstały, pojawiają się też zalecenia organizacji międzynarodowych. Agencja zebrała najważniejsze z nich w jednym dokumencie „w celu identyfikacji skutecznych i możliwych do wdrożenia w warunkach polskich rozwiązań optymalizujących strategię walki z COVID-19 w okresie jesienno-zimowym”.
AOTMiT wymienia kilkanaście mniej lub bardziej rozbudowanych nie tyle działań, co obszarów, w których konieczne (i pożądane) jest podjęcie właściwych decyzji.
Fundamentem są działania prewencyjne, które trzeba utrzymywać przez cały czas trwania pandemii: zachowanie zalecanego dystansu społecznego, zakrywanie nosa i ust w miejscach, w których jest to wymagane.
Kolejne, oczywiste wyzwanie, to wczesne wykrywanie przypadków i izolowanie chorych, kwarantanna osób, które miały kontakt z osobą zakażoną, śledzenie kontaktów.
I, rzecz jasna, testowanie. „Większość strategii wskazuje na konieczność utrzymania testowania na wysokim poziomie; testy RT-PCR pozostają złotym standardem w diagnostyce SARS-CoV-2. Podkreśla się zasadność wykonywania testów w celu monitorowania zachorowalności w czasie rzeczywistym. Testy molekularne pozwalają na identyfikację osób, które są zakażone w momencie wykonania badania, nie mają natomiast dużej wartości diagnostycznej u osób bezobjawowych, zwłaszcza w regionach o niskim ryzyku transmisji wirusa. Zastosowanie ich u osób bez objawów powinno być poprzedzone skutecznym śledzeniem kontaktów. Testy serologiczne mogą być wykorzystywane do oceny rozprzestrzenienia wirusa w całej populacji (Australia), wskazuje się też na zasadność ich wykorzystania przed powrotem do pracy – konkluduje Agencja.
Kolejny obszar działań to kontrola ognisk choroby i podejmowanie działań mających na celu ograniczenie transmisji wirusa i dalsze rozprzestrzenianie się choroby. „Szczególny nacisk kładzie się na wykrywanie ognisk epidemicznych w placówkach opieki zdrowotnej oraz placówkach opieki długoterminowej”.
Agencja zwraca uwagę na rolę nadzoru epidemicznego, monitorowania zagrożeń i polityki szybkiego reagowania zalecanej m.in. przez WHO i ECDC oraz przyjęcie polityki uzależnionej od ryzyka, tzw. podejście risk-based approach (Niemcy, UK). „Bieżące monitorowanie ma na celu szybkie reagowanie i wdrażanie działań ukierunkowanych na zidentyfikowane zagrożenie. Podkreśla się znaczenie nadzoru epidemicznego przy podejmowaniu decyzji w zakresie wprowadzania lub znoszenia restrykcji. W celu monitorowania ryzyka stosuje się różnego rodzaju wskaźniki epidemiologiczne, w tym współczynnik reprodukcji wirusa R. Parametr warunkuje decyzje w zakresie wprowadzania lub znoszenia restrykcji (Niemcy). Wskazuje się jako kluczowe utrzymanie wskaźnika R na poziomie poniżej 1. Wykorzystywane są również inne wskaźniki, tj. liczba nowych przypadków na tydzień, odsetek łóżek w OIOM przez pacjentów z COVID-19 (Niemcy), liczba potwierdzonych przypadków i liczba ognisk w danym regionie, zwiększenie liczby teleporad w ramach NHS dotyczących objawów COVID-19, liczba przyjęć do szpitala z powodu COVID-19, wskaźnik śmiertelności (UK).
