Nie wiadomo, czy pojawienie się nowego wariantu będzie miało wpływ na zwiększoną częstotliwość ponownych zakażeń lub efektywność szczepień. Nie są dostępne żadne dane fenotypowe dla nowego wariantu i nie są dostępne żadne dane dotyczące zdolności przeciwciał wywoływanych przez opracowywane szczepionki do neutralizacji tego wariantu. Nowy wariant wirusa wykazuje kilka mutacji w białku wypustek, w tym w miejscu wiązania receptora. Większość nowych kandydatów na szczepionki jest oparta na sekwencji białka wypustek, dlatego istotne jest monitorowanie zmian w wśród krążących szczepów SARS-CoV-2 i ocena ewentualnych zmian antygenowych pod kątem zmniejszonej skuteczności szczepień. Charakterystyka antygenowa nowego wariantu jest w toku, a wyniki spodziewane są w nadchodzących tygodniach. Ważne będzie prowadzenie nadzoru skuteczności terenowej stosowanych szczepionek COVID-19, w tym szczegółowego oszacowania dla poszczególnych wariantów wirusa. Nadzór nad niepowodzeniami szczepień w odniesieniu do danych epidemiologicznych dotyczących krążenia wariantu wirusa w danej populacji może również pomóc w zrozumieniu, czy ma to wpływ na skuteczność szczepionki.
Biorąc pod uwagę, że obecnie brak jest dowodów wskazujących na to, że nowy wariant wirusa jest szeroko rozpowszechniony, a występowanie jest ograniczone do kilku krajów lub obszarów lokalnych, podejmowane w odpowiednim czasie działania mające na celu zapobieganie rozprzestrzenianiu się i kontrolowanie rozprzestrzeniania się wariantu SARS-CoV-2 VUI 202012/01 powinny odzwierciedlać te skutecznie podejmowane we wczesnej fazie epidemii, w tym unikanie nieistotnych podróży do i z obszarów dotkniętych chorobą, a także zwiększenie liczby wykonywanych testów, śledzenie kontaktów i izolacja potwierdzonych przypadków powiązanych epidemiologicznie. Wskazane jest również, jeśli to możliwe, przeprowadzenie sekwencjonowania izolatów wirusa w przypadkach stwierdzenia zakażenia.
ECDC we współpracy z państwami członkowskimi UE / EOG będzie nadal monitorować dotknięte zakażeniem nowym wariantem SARS-CoV-2 obszary i informować o nich.
Ewolucja genetyczna SARS-CoV-2 może wpływać na właściwości antygenowe, zdolność jego przenoszenia się lub wirulencję. Dlatego ECDC zwraca uwagę na wagę monitorowania zmian, jakie zachodzą w genomie wirusa poprzez sekwencjonowanie izolatów wirusa oraz dokonywanie oceny, czy istnieje potrzeba, aby państwa członkowskie UE / EOG dostosowały swoją reakcję do wykrywanych zmian, szczególnie w odniesieniu do zdrowia publicznego.
Wybrane zalecenia ECDC dla krajowych instytucji ds. Zdrowia Publicznego
- Należy natychmiast identyfikować osoby mające powiązanie epidemiologiczne z osobami zakażonymi nowym wariantem SARS-CoV-2 lub które podróżowały do obszarów, o których wiadomo, że występują tam takie zakażenia, w celu ich odseparowania i śledzenia kontaktów. Celem jest powstrzymanie rozprzestrzeniania się nowego wariantu SARS-CoV-2. Wykryty materiał genetyczny wirusa powinien zostać zsekwencjonowany w celu wykrycia przypadków zakażenia nowym wariantem SARS-CoV-2.
- Należy kontynuować zalecanie ludności podejmowania działań profilaktycznych, w szczególności unikania podróży i spotkań, jeśli nie są niezbędne.
- Należy kontynuować monitorowanie epidemiologiczne pod kątem nagłych zmian w szybkości przenoszenia zakażenia lub nasilenia przebiegu choroby.
- Należy zgłaszać przypadki rozpoznania nowego wariantu, jak również inne nowe warianty, które mogą budzić obawy, za pośrednictwem systemu wczesnego ostrzegania i reagowania Unii Europejskiej.
- Należy śledzić raporty o podejrzeniach ponownego zakażenia SARS-CoV-2 i przeprowadzać sekwencjonowanie wyodrębnionych izolatów.
- Należy kontynuować raportowanie o przypadkach niepowodzenia leczenia z użyciem osocza rekonwalescentów lub przeciwciał monoklonalnych oraz monitorowanie nagłych zmian zachodzących w szybkości przenoszenia się zakażenia.
- Należy zapewnić ścisłe monitorowanie osób zaszczepionych pod kątem jego nieskuteczności. W przypadku rozpoznania wskazane jest przeprowadzenie sekwencjonowania izolatów i analiza pod kątem mutantów warunkujących odporność na szczepienie.
ECDC w niniejszym dokumencie zawarło też zalecenia dla krajowych laboratoriów wykonujących badania na potrzeby zdrowia publicznego.
