COVID-19 jako choroba zawodowa pracownika biura?
Zarazić się COVID-19 można również od kolegi w biurze. Czy to także przypadek choroby zawodowej?
– To kontrowersyjne – mówi prof. Walusiak-Skorupa.
Zarówno ona, jak i prof. Marta Wiszniewska uważają, że orzekanie o chorobie zawodowej w przypadkach, gdy wirus SARS-CoV-2 nie jest typowym czynnikiem szkodliwym, charakterystycznym dla danego stanowiska pracy, stwarza spore trudności. O ile bowiem w szpitalu, zwłaszcza takim, w którym leczeni są chorzy z COVID-19, bezsporne jest, że osoby nimi się zajmujące pracują w środowisku narażenia na ten czynnik zakaźny, to środowisko biurowe takim z definicji nie jest.
Lekarki uważają, że w takich przypadkach sytuacja pandemii i szerokie rozprzestrzenianie się wirusa w środowisku pozazawodowym powinny zostać uwzględnione. Niewykluczone, że wykazanie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy zachorowaniem na COVID-19 a pracą w biurze powinno prowadzić do uznania tego za wypadek w pracy.
Lekarki podzielają stanowisko Państwowej Inspekcji Pracy w tej kwestii. „W większości zakładów pracy zagrożenie związane z SARS-CoV-2 nie wynika z procesów pracy, lecz jest związane z ogólną sytuacją epidemiologiczną występującą w danym regionie (należy przy tym pamiętać, że współpracownicy, interesanci, kontrahenci, klienci itd. co do zasady powinni być osobami zdrowymi i nie powinni stwarzać zagrożenia związanego z przenoszeniem patogenu). (…) Co do zasady kontakt z wirusem nie następuje w związku z procesem pracy, lecz w związku z przypadkowym, niezamierzonym kontaktem z osobą chorą (nosicielem) lub przedmiotem, na którym może znajdować się wirus. Dotyczy to zarówno kontaktów pomiędzy poszczególnymi pracownikami, jak i kontaktu między pracownikami, a klientami (petentami, kontrahentami, podwykonawcami itp.), a także przenoszenia się wirusa na przypadkowych przedmiotach (np. opakowaniach). Nie jest to więc narażenie wynikające z zmierzonego użycia czynnika biologicznego w procesie pracy, lecz narażenie wynikające z sytuacji epidemiologicznej występującej w określonym miejscu i czasie – uważa PIP.
Konsekwencje orzeczenia choroby zawodowej
Niezależnie od wszystkiego na pracodawcy ciąży obowiązek do zapewnienia takich warunków pracy, by były dla pracowników bezpieczne. W razie stwierdzenia choroby zawodowej pracodawca ma również szereg obowiązków. W określonych przypadkach ma też prawo rozwiązać umowę o pracę.
W przypadku stwierdzenia choroby zawodowej, pracownikowi przysługują określone w ustawie o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, świadczenia, m.in.: zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne, odszkodowanie, renta. Za ich wypłatę odpowiada ZUS.
Przy czym, niezależnie od tego, za wypadki przy pracy i choroby zawodowe może dodatkowo odpowiadać także pracodawca, ale nie w każdej sytuacji – pracownik musi wówczas wykazać, że to z winy pracodawcy doszło do rozwoju choroby zawodowej.
Źródła:
Kodeks Pracy
Komunikat Komisji Europejskiej
Artykuł na stronie PIP o ocenie ryzyka zawodowego w przypadku COVID-19
Główny Inspektorat Pracy | Ocena ryzyka zawodowego (pip.gov.pl)
