Kryteria poprawności farmakoterapii geriatrycznej w praktyce klinicznej na podstawie kryteriów 2019 AGS BEERS®, 2015 STOPP/START i 2021 STOPPFALL: jak leczyć, żeby najmniej szkodzić?
25.01.2023
prof. dr hab. n. med. Barbara Bień
Klinika Geriatrii Uniwersytet Medyczny w Białymstoku; Instytut dla Zdrowej i Lepszej Starości; Konsultant Wojewódzki w dziedzinie geriatrii w woj. podlaskim
dr n. med. Ewelina Łukaszyk
Poradnia Geriatryczna w SP ZOZ MSWiA im. Mariana Zyndrama-Kościałkowskiego w Białymstoku; Instytut dla Zdrowej i Lepszej Starości
Wybrane treści dla pacjenta
-
Zespół Fanconiego
Zespół Fanconiego to złożone zaburzenia czynności cewek nerkowych, które prowadzą do utraty z moczem różnych substancji aminokwasów, glukozy i fosforanów, czasem także wodorowęglanów, kwasu moczowego, cytrynianów, białek drobnocząsteczkowych, magnezu, wapnia, potasu i wody. Może być wrodzony lub nabyty, czyli wtórny do innej choroby, jak np. cystynozy, po zatruciu metalami ciężkimi (ołowiem, kadmem, rtęcią) oraz w przebiegu szpiczaka plazmocytowego, wielotorbielowatości nerek, zespołu nerczycowego, cewkowo-śródmiąższowego zapalenia nerek i po przeszczepieniu nerki.
-
Urazy stawu kolanowego, uraz w obrębie kolana
Staw kolanowy jest największym stawem w ludzkim ciele, którego prawidłowe funkcjonowanie jest niezbędne do wykonywania codziennych, podstawowych czynności. Urazy stawu kolanowego, takie jak m.in. skręcenie stawu kolanowego czy jego zwichnięcie mogą być przyczyną niepełnosprawności.
-
Ból podczas oddawania moczu (mikcji)
Ból występujący podczas oddawania moczu jest najczęściej objawem zakażenia układu moczowego, ale może być również spowodowany chorobą przenoszoną drogą płciową (głównie u mężczyzn).
-
Kolano skoczka
Kolano skoczka to potoczna nazwa obejmująca zmiany zwyrodnieniowe więzadła rzepki, a w szczególności tej jego części, która przyczepia się bezpośrednio do szczytu rzepki. Choroba polega na tym, że dochodzi do degeneracji włókien więzadła w przeciążonym miejscu wskutek nakładania się na siebie mikrouszkodzeń tej struktury.
-
Zwyrodnienie stawu kolanowego – choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego
Zwyrodnienie stawu kolanowego to jedna z głównych przyczyn niepełnosprawności w społeczeństwach starzejących się. Degeneracja stawu kolanowego w przebiegu zwyrodnienia postępuje wraz z wiekiem i prowadzi do niepełnosprawności ruchowej. Zmiana stylu życia jest wskazana zarówno w profilaktyce, jak i leczeniu zwyrodnienia stawu kolanowego. Postaci zaawansowane wymagać mogą leczenia operacyjnego
-
Artroskopia kolana
Artroskopia kolana polega na wprowadzeniu do jego wnętrza małych instrumentów chirurgicznych – kamery oraz narzędzi – poprzez drobne nacięcia. Metoda ta pozwala wykonać operacje stawu kolanowego bez jego otwierania, co zmniejsza ryzyko powikłań oraz skraca okres niepełnosprawności po zabiegu
-
Zaparcia u dzieci
Jako zaparcie stolca traktuje się zbyt długie odstępy pomiędzy wypróżnieniami (wypróżnienia rzadziej niż 2 razy w tygodniu) i/lub oddawanie stolców z dużym wysiłkiem.
-
Bezsenność
Osoby cierpiące na bezsenność skarżą się na trudności w zasypianiu, utrzymaniu snu, zbyt wczesne budzenie się lub sen o złej jakości, który nie daje wypoczynku. Poszukiwanie przyczyny bezsenności należy rozpocząć od oceny ogólnego stanu zdrowia. Ocena ta obejmuje zebranie wywiadu, badanie lekarskie, pomiar ciśnienia.
-
Zaparcia czynnościowe
Zaparcie czynnościowe to rodzaj zaparcia, czyli zbyt małej częstości wypróżnień lub sytuacji, kiedy pacjent oddaje twardy stolec z wysiłkiem i towarzyszy temu uczucie niepełnego wypróżnienia. W zaparciu czynnościowym nie ma choroby organicznej, która powodowałaby zaparcie. Jest ono skutkiem nieprawidłowego funkcjonowania przewodu pokarmowego, na które składa się wiele czynników: nieprawidłowa dieta, siedzący tryb życia oraz złe nawyki związane z wypróżnianiem się (wstrzymywanie stolca mimo odczuwania parcia). W leczeniu stosuje się przede wszystkim modyfikację trybu życia oraz leki
-
Ból kolana
Ból stawu kolanowego jest częstym objawem, który może wystąpić u osoby w każdym wieku. Kolano to staw narażony na częste urazy i przeciążenia, zarówno podczas uprawiania sportów, jak i zwykłej aktywności. Ból kolana może być spowodowany nieprawidłowościami dotyczącymi samego stawu, a także struktur go otaczających (mięśni). Bywa także objawem chorób ogólnoustrojowych, takich jak np. reumatoidalne zapalenie stawów.